لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.

چگونه حق ارتفاق قبلی را احیا کنم؟

پرسیده شده
۷ پاسخ ۸۵

با درود به وکلای گرامی و عرض احترام. بنده یک هکتار زمین شالیزار در شمال کشور دارم. بالادست شالیزار بنده که متصل به ملک من است، دو قطعه شالیزار ۴ هزار متری چسبیده به هم که از وسط با مرز خاکی باریک به هم متصل‌اند و با دو مالک متفاوت که از هر دو شالیزار فوق بنده حق ارتفاق در خصوص آبیاری شالیزار داشتم و از هر دوی آنها مستقلا به شالیزار بنده سرازیر می‌شد و مشکل کم آبی نداشتم. با توجه به اینکه بنده در استان دیگری به دلیل کار سازمانی خود سکونت دارم، حدود ۲ سال به اشخاص متفاوت به عنوان مزارعه شالیزار را تحویل می‌دادم.

در آن حین، شخصی هر دو مزرعه بالادست را خرید و هر دو ملک را به‌هم متصل و یکپارچه‌سازی نمود و بنده به‌تازگی آن‌هم به دلیل بی‌نظمی در آبرسانی شالیزارها متوجه شدم که فرد خریدار حق ارتفاق یکی از شالیزارها را حذف نموده و از ملک بغلی اقدام به آبیاری ملک‌مجاور که اکنون یکپارچه شده استفاده می‌کند. اشخاصی که برایم کار می‌کردند هم با توجه به وجود آب کافی طی سال‌های قبل احساس نیاز و کمبود آب نمی‌کردند.

اکنون که بنده متوجه شده‌ام، برای اینکه دچار زحمت و مشکل نشوم، گرچه که اکنون هم مشکل دارم و بعضا به دلیل دیر رسیدن آب از مزارع بالادست دچار مشکل کم‌آبی در شالیزار می‌شوم، با مراجعه به مالک جدید در این خصوص باز هم توجهی در خصوص از بین بردن حق ارتفاق نمی‌کند و طفره می‌رود. خلاصه اینکه یکی از حقوق ارتفاقی بنده به دلیل مزاحمت مالک جدید از بین رفته، گفتگو هم نتیجه نداده و با تلاش و دردسر زیاد اقدام به آبیاری شالیزار می‌نماییم.

از آنجائیکه مالکین اولیه مجزا از هم طی دو نوبت این شالیزارها را به این شخص جدید فروخته‌اند و هر کدام مستقلا از مسیرهای مجزا آبیاری می‌شدند و اکنون یکپارچه شده، عملا بجای دو مسیر ورود آب از مجاری و نهرهای جاری از یکی استفاده می‌شود. حال بنده بخواهم حق ارتفاق قبلی را احیا کنم، چه دادخواستی باید ارائه نمایم؟ تحت چه خواسته‌ای و مدارک مالکیت زمین‌ها نسبی هستند و هیچکدام به ثبت نرسیده‌اند. اما از مشکل اولیه که نسق بنام وی بوده، بنده سی سال قبل خریداری نموده‌ام، یعنی شالیزارها سند ثبتی ندارند و هنوز اقدام نشده. این از نظر مالکیت. حال بنده طبق چه ماده قانونی باید دادخواست ارائه دهم؟ اگر حین دادخواست تقاضای تامین دلیل یا حتی معاینه محلی و تحقیق محلی را از دادگاه بخواهم و بدوا از وضعیت کنونی تامین دلیل کنم؟ وکلای گرامی که بخصوص در مناطق برنج‌خیز تشریف دارند می‌توانند این وضعیت را بهتر تجسم کنند. با تشکر از شما و عرض پوزش از اطاله کلام.

۷ + ۱ پاسخ برای این سوال ثبت شده
پاسخ بنیاد وکلا
پاسخ بنیاد وکلا

برای احیای حق ارتفاق خود، می‌توانید به استناد به ماده ۹۶ قانون مدنی، دادخواستی برای احیای حق ارتفاق ارائه دهید.

در این دادخواست می‌توانید تقاضای تامین دلیل و یا معاینه محلی و تحقیق محلی را از دادگاه بخواهید تا وضعیت کنونی مورد بررسی قرار گیرد.

همچنین، با توجه به اینکه مالکیت شما بر اساس نسق است و سند ثبتی ندارید، بهتر است مدارک مربوط به خرید و سابقه استفاده از حق ارتفاق را ارائه دهید تا دادگاه بتواند تصمیم‌گیری بهتری داشته باشد.

این پاسخ توسط هوش مصنوعی تولید شده است. لطفاً توجه داشته باشید که ممکن است اطلاعات ارائه‌شده به‌طور کامل دقیق یا قابل اعتماد نباشد. توصیه می‌شود برای تأیید صحت اطلاعات، به مشاوره وکلای مجرب مراجعه کنید.

با سلام، پس از تامین دلیل در این خصوص میتوانید دادخواست ممانعت از حق مطرح نمائید.

گفتگو با وکلای آنلاین ۵ وکیل آنلاین
پیشنهاد بنیاد وکلا
کیفری ملکی انحصار وراثت وصول مطالبات جرایم اینترنتی خانواده ثبت احوال جرایم علیه اشخاص جرایم علیه اموال ثبت اسناد قرارداد
شروع قیمت از
۵۴۰,۰۰۰ تومان
۴۴۹,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
ملکی شرکت ها ثبت اسناد اجرای احکام داوری قرارداد وصول مطالبات اموال و مالکیت
شروع قیمت از
۶۰۰,۰۰۰ تومان
۴۹۷,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
ملکی قرارداد شرکت ها خانواده داوری انحصار وراثت اموال و مالکیت کیفری اجرای احکام
شروع قیمت از
۴۸۰,۰۰۰ تومان
۳۹۷,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
خانواده کیفری اداره کار قرارداد جرایم علیه اموال ملکی وصول مطالبات جرایم علیه اشخاص انحصار وراثت جرایم اینترنتی ثبت اسناد
شروع قیمت از
۵۲۰,۰۰۰ تومان
۴۲۹,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
کیفری قرارداد خانواده ملکی وصول مطالبات ثبت احوال مالیات شرکت ها جرایم اینترنتی داوری ثبت اسناد
شروع قیمت از
۶۶۰,۰۰۰ تومان
۵۴۹,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
قرارداد خانواده اجرای احکام ملکی داوری کیفری انحصار وراثت وصول مطالبات اموال و مالکیت جرایم علیه اموال جرایم علیه اشخاص
شروع قیمت از
۴۸۰,۰۰۰ تومان
۴۰۰,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
ملکی وصول مطالبات ثبت اسناد داوری قرارداد جرایم علیه اموال جرایم علیه اشخاص خانواده کیفری شرکت ها انحصار وراثت
شروع قیمت از
۴۸۰,۰۰۰ تومان
۳۹۷,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
ملکی خانواده کیفری ثبت احوال اداره کار اجرای احکام جرایم علیه اشخاص انحصار وراثت جرایم اینترنتی وصول مطالبات ثبت اسناد مالکیت معنوی
شروع قیمت از
۴۶۰,۰۰۰ تومان
۳۸۰,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
ملکی خانواده کیفری قرارداد انحصار وراثت جرایم اینترنتی وصول مطالبات ثبت احوال داوری
شروع قیمت از
۴۸۰,۰۰۰ تومان
۳۹۵,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
وصول مطالبات خانواده کیفری داوری ملکی انحصار وراثت جرایم اینترنتی ثبت احوال ثبت اسناد جرایم علیه امنیت کشور جرایم علیه اموال جرایم علیه اشخاص
شروع قیمت از
۶۰۰,۰۰۰ تومان
۵۰۰,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
خانواده اموال و مالکیت کیفری جرایم علیه اموال قرارداد ملکی انحصار وراثت وصول مطالبات جرایم علیه اشخاص
شروع قیمت از
۵۴۰,۰۰۰ تومان
۴۴۷,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
ملکی دیوان عدالت اداری خانواده اداره کار بیمه ثبت اسناد اجرای احکام قرارداد شرکت ها جرایم اینترنتی کیفری مالیات
شروع قیمت از
۴۷۰,۰۰۰ تومان
۳۸۷,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
خانواده کیفری ثبت احوال جرایم علیه اشخاص قرارداد ملکی جرایم علیه اموال
شروع قیمت از
۴۶۰,۰۰۰ تومان
۳۸۰,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
جرایم علیه امنیت کشور ملکی کیفری قرارداد ثبت احوال داوری وصول مطالبات خانواده
شروع قیمت از
۴۸۰,۰۰۰ تومان
۴۰۰,۰۰۰ تومان
پیشنهاد بنیاد وکلا
ملکی قرارداد ثبت اسناد انحصار وراثت وصول مطالبات خانواده اموال و مالکیت کیفری اجرای احکام جرایم علیه اموال جرایم علیه اشخاص داوری
شروع قیمت از
۴۵۰,۰۰۰ تومان
۳۶۹,۰۰۰ تومان
آنلاین
ملکی خانواده کیفری اجرای احکام داوری قرارداد انحصار وراثت وصول مطالبات اموال و مالکیت ثبت اسناد
شروع قیمت از
۳۰۰,۰۰۰ تومان
۲۴۹,۰۰۰ تومان
آنلاین
خانواده قرارداد ملکی کیفری
شروع قیمت از
۴۱۰,۰۰۰ تومان
۳۳۹,۰۰۰ تومان
آنلاین
ملکی خانواده جرایم علیه امنیت کشور جرایم علیه اموال کیفری جرایم علیه اشخاص داوری قرارداد جرایم اینترنتی وصول مطالبات اموال و مالکیت ثبت اسناد
شروع قیمت از
۴۷۰,۰۰۰ تومان
۳۸۹,۰۰۰ تومان
آنلاین
ملکی خانواده اداره کار کیفری بیمه انحصار وراثت جرایم اینترنتی وصول مطالبات اجرای احکام جرایم علیه اموال سربازی و نظام وظیفه قرارداد
شروع قیمت از
۴۸۰,۰۰۰ تومان
۴۰۰,۰۰۰ تومان
آنلاین
اجرای احکام ملکی اداره کار وصول مطالبات خانواده مالکیت معنوی داوری قرارداد
شروع قیمت از
۳۶۰,۰۰۰ تومان
۲۹۹,۰۰۰ تومان
ملکی اموال و مالکیت خانواده کیفری جرایم علیه اشخاص داوری جرایم علیه اموال قرارداد
شروع قیمت از
۴۰۰,۰۰۰ تومان
۳۲۹,۰۰۰ تومان
انحصار وراثت خانواده اجرای احکام جرایم علیه اشخاص ثبت احوال داوری ملکی قرارداد
شروع قیمت از
۴۱۰,۰۰۰ تومان
۳۳۹,۰۰۰ تومان
ملکی انحصار وراثت اموال و مالکیت وصول مطالبات خانواده کیفری اجرای احکام جرایم علیه اشخاص جرایم علیه اموال قرارداد
شروع قیمت از
۴۲۰,۰۰۰ تومان
۳۴۹,۰۰۰ تومان
ملکی شرکت ها کیفری بیمه ثبت اسناد جرایم علیه امنیت کشور جرایم علیه اشخاص قرارداد
شروع قیمت از
۳۰۰,۰۰۰ تومان
۲۴۹,۰۰۰ تومان
جرایم اینترنتی وصول مطالبات خانواده اجرای احکام جرایم علیه امنیت کشور جرایم علیه اموال جرایم علیه اشخاص قرارداد
شروع قیمت از
۴۰۰,۰۰۰ تومان
۳۲۹,۰۰۰ تومان

با سلام چنانچه حق ارتفاق قابل اثبات باشد می‌توانید الزام ایشان به اعاده وضع به حالت سابق را بخواهید. اثبات با هر دلیل قانونی ممکن است. با توجه به اینکه طبق توضیحات مجری آب از بین رفته است بنابراین تامین دلیل به نظر بی‌نتیجه است

با سلام و عرض ادب ،بدوا تامین دلیل نموده و سپس دعوای ممانعت از حق مطرح نمایید

عرض سلام و احترام، تامین دلیل و دعوی ممانعت از حق طرح نمائید.

با سلام
بدوا تامین دلیل نموده و پس از اخذ نظریه کارشناسی، دعوای ممانعت از حق مطرح کنید.

با سلام
طرح دعوا با عنوان ممانعت از حق از طریق تامین دلیل و شهادت شهود اقدام نمایید
شایسته است از مشاوره وکلا و مشاوران بنیاد وکلا بهره مند گردید.

سلام و وقت به‌خیر 🌾
موضوع شما «حق ارتفاق آب برای آبیاری» است که طبق مواد ۹۳ تا ۱۰۳ و ۱۷۰ تا ۱۷۳ قانون مدنی، با انتقال ملک خادم (زمین بالادست) به مالک جدید از بین نمی‌رود و متصرف جدید حق قطع یا محدودکردن آن را ندارد. بنابراین ‌باید «رفع ممانعت از حق ارتفاق» را مطالبه کنید.

────────────────────────
۱) عنوان دعوا
────────────────────────
«دادخواست رفع ممانعت از حق ارتفاق آب به‌علاوه الزام خوانده به اعاده مسیر آب سابق و جبران خسارات ناشی از قطع آب»

(اگر در مقطعی اصلا آب به شما نمی‌رسد، می‌توانید همراه با دادخواست اصلی، درخواست «دستور موقت مبنی بر بازگشایی فوری مسیر آب» بدهید؛ ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی.)

────────────────────────
۲) مستندات قانونی
────────────────────────
• ماده ۹۳ ق.م: حق ارتفاق تابع ملکی است که در آن مستفاد می‌شود؛ انتقال ملک به دیگری موجب زوال حق نمی‌شود.
• ماده ۱۰۰ ق.م: مالک ملک خادم نمی‌تواند در ملکی تصرفاتی کند که مانع استفاده صاحب ملک مستفید از حق ارتفاق گردد.
• ماده ۱۷۰ ق.م: هرگاه کسی به‌عنوان داشتن حق ارتفاق، از حقی استفاده کرد و دیگری مانع شود، صاحب حق می‌تواند رفع مانع را بخواهد.
• ماده ۱۵۸ ق.آ.د.م: دعوای مزاحمت ظرف یک ماه قابل طرح است؛ اما در حق ارتفاق، محدودیتی نیست و می‌توانید دعوای «رفع ممانعت» اقامه کنید.
• تبصره ماده ۲۱ قانون توزیع عادلانه آب (۱۳۶۱): هرگونه تغییر مسیر سنتی آب‌رسانی بدون اجازه صاحبان حقابۀ پایین‌دست ممنوع است.

────────────────────────
۳) مرجع صالح
────────────────────────
دعوا مالی نیست ⇒ دادگاه عمومی حقوقی حوزه محل وقوع مال غیرمنقول (حوزه قضایی همان روستا/بخش).
(شورا حل اختلاف صلاحیت ندارد چون دعوای غیرمالی خارج از حدود ماده ۹ ق.شورا است.)

────────────────────────
۴) خواسته‌ها در ستون دادخواست
────────────────────────
۱. صدور حکم به رفع ممانعت از حق ارتفاق آب متعلق به خواهان از ملک پلاک …
۲. الزام خوانده به اعاده و بازگشایی مسیر سنتی آب به عرض تقریبی … و طول …
۳. صدور دستور موقت دایر بر بازگشایی فوری مسیر تا ختم رسیدگی (در صورت ضرورت)
۴. مطالبه خسارات وارده (کاهش محصول، هزینه پمپ موقت، …) به استناد ماده ۱ ق.مسئولیت مدنی
۵. الزام خوانده به پرداخت هزینه دادرسی و حق‌الوکاله

────────────────────────
۵) دلایل و مدارک پیشنهادی
────────────────────────
۱. اسناد مالکیت عرفی (نسق، مبایعه‌نامه، سند بنچاق – ولو ثبتی نیست).
۲. گواهی جهاد کشاورزی یا آبیاری ناحیه مبنی‌بر سابقۀ حقابه شما.
۳. شهادت شهود (کشاورزان قدیمی محل).
۴. تصاویر هوایی قدیم
۵. فیلم و عکس فعلی که نشان می‌دهد مسیر پر یا مسدود شده.
۶. صورتجلسه شورای محل/دهیاری اگر در گذشته مسیر را تایید کرده باشد.
۷. نظریه کارشناس رسمی (با درخواست ارجاع از دادگاه).
۸. گواهی «اصلاحیه تقسیم آب» اگر در دفتر آب‌بندان یا شرکت تعاونی شالیکاران ثبت شده باشد.

────────────────────────
۶) تامین دلیل و معاینه محلی
────────────────────────
الف) پیش از طرح دعوا
– به دفتر خدمات الکترونیک قضایی بروید و «درخواست تامین دلیل» بدهید؛ شعبه شورای حل اختلاف کارشناس می‌فرستد تا وضع موجود (مسیر مسدود، عمق و عرض نهر، مقدار آب) را صورتجلسه کند.

ب) ضمن دادخواست
– در ستون دلایل، «معاینه و تحقیق محلی و ارجاع به کارشناس رسمی رشته کشاورزی/آبیاری» را قید کنید. دادگاه طبق ماده ۲۵۹ ق.آ.د.م اکیپ اعزام می‌کند.

────────────────────────
۷) خسارت محصول
────────────────────────
اگر قطع آب باعث کاهش عملکرد شلتوک شده است:
۱. برآورد کارشناس رسمی از میزان افت محصول × قیمت روز برنج → به‌عنوان «خسارت تاخیر و تفویت منفعت» قابل مطالبه است (ماده ۳۲۸ ق.م و ماده ۱ ق.مسئولیت مدنی).
۲. هزینه جانبی مثل کرایه تانکر یا سوخت پمپ دیزلی نیز قابل درج در دادخواست است.

────────────────────────
۸) نمونه رئوس دادخواست (اختصار)
────────────────────────
خواهان: …
خوانده: آقای … مالک پلاک …
خواسته: رفع ممانعت از حق ارتفاق آب، اعاده مسیر، دستور موقت، خسارات
شرح: «به مدت بیش از ۳۰ سال از دو نهر مستقل (نهر الف و ب) که از اراضی پلاک‌های … و … عبور می‌کردند، شالیزار ۱ هکتاری اینجانب آبیاری شده است. خوانده در خرداد ۱۴۰۱ با تجمیع دو پلاک بالادست، نهر الف را کاملا مسدود و خاکریزی کرده که وفق مواد ۹۳ و ۱۰۰ قانون مدنی، تصرف وی فاقد مجوز و مصداق بارز ممانعت از حق ارتفاق می‌باشد…»
دلایل: نسق زراعی شماره …، گواهی جهاد کشاورزی، شهادت …، استعلام سازمان آب، صورتجلسه شورای محل، عکس و فیلم.
خسارات: …
دلایل و منضماتو …

(می‌توانید متن کامل را در دفتر خدمات قضایی با کمک کارمندان یا وکیل تنظیم کنید.)

────────────────────────
۹) هزینه دادرسی
────────────────────────
دعوای غیرمالی ≈ حدود ۴۰۰٫۰۰۰ تومان (سال ۱۴۰۳).
اگر خسارت مالی هم مطالبه کنید: ۳٫۵٪ مبلغ خسارت به‌عنوان هزینه دادرسی اضافه می‌شود.

────────────────────────
۱۰) نکته‌های کاربردی
────────────────────────
• اگر دستور موقت بگیرید، باید ظرف ۲۰ روز دادخواست اصلی را تقدیم کنید (ماده ۳۱۶ ق.آ.د.م).
• امکان صلح در شورای حل اختلاف روستا را از دست ندهید؛ گاهی ریش‌سفیدها و کارشناس جهاد میانجی می‌شوند.
• چون ملک سند رسمی ندارد، استعلام ثبت لازم نیست؛ اما بهتر است نامه‌ای از اداره ثبت محل بگیرید که وضعیت ثبتی پلاک‌ها را مشخص کند تا دادگاه در حدود پلاک‌ها دچار ابهام نشود.
• اصل «حقابه مکتسبه» در عرف شالیکاری بسیار معتبر است؛ حتی بدون سند، شهادت مسنین محل و نقشه‌های قدیمی کفایت می‌کند.
• برای پیگیری فنی می‌توانید از «کارشناس رسمی رشته منابع آب و خاک» استفاده کنید؛ آن‌ها با ترسیم پروفیل طولی نهر، مقدار دبی و سابقه بهره‌برداری را مشخص می‌کنند.
• اگر مالک جدید ادعا کند مسیر سابق مخروبه یا متروکه بوده، استمرار استفاده اخیر شما بهترین دلیل بر رد ادعاست؛ حتما شهادت کارگران مزارعه سال‌های گذشته را بگیرید.

────────────────────────
خلاصه
────────────────────────
۱) دعوای شما «رفع ممانعت از حق ارتفاق آب + اعاده مسیر» است؛ دادگاه عمومی محل وقوع ملک صالح است.
۲) مواد ۹۳، ۱۰۰، ۱۷۰ ق.م و تبصره ماده ۲۱ قانون توزیع عادلانه آب پشتوانه حقوقی شماست.
۳) قبل یا ضمن دعوا تامین دلیل، معاینه و تحقیق محلی و کارشناس رسمی بخواهید.
۴) امکان دریافت دستور موقت برای بازگشایی فوری آب و نیز مطالبه خسارات محصول وجود دارد.

اگر نمونه دادخواست کامل یا توضیح دیگری خواستید، در خدمتم. موفق و پرمحصول باشید 🌱

مشاوره‌های حقوقی مرتبط