به روز بمانید!
آیا مایل هستید اعلانات مربوط به گفتگوهای آنلاین خود را روی دستگاه خود دریافت کنید؟
لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
۱۰٪ تخفیف برای سفارش اول با کد تخفیف "salam"
سریع و بدون اتلاف وقت از میان وکلای آنلاین سایت فرد مورد نظر خود را انتخاب و مشاوره حقوقی تلفنی آنلاین و یا رایگان را دریافت کنید.
عالی بود سریع کارم انجام شد
بسیار عالی بود،کمک زیادی بهم میکنه انشااله.
متخصص و حرفه ای ،در کوتاه ترین زمان
در ادامه می‌خواهم شما را با همه چیز در مورد شکایت و شکوائیه آشنا کنم و شیوه تنظیم شکایت و شکواییه و نکات مهم و تکمیلی مربوط به آن به به صورت کامل توضیح دهم. پس از مطالعه این مطلب، می‌توانید به آسانی اقدام به تنظیم شکایت نمایید.
توصیه می‌کنم برای آشنایی بیشتر با محتوای یک شکواییه مطالعه این بخش را دنبال کنید.
شکواییه به برگهای گفته میشود که شاکی برای اعلام شکایت خود به مرجع کیفری تنظیم نموده و ارائه می‌نماید. آن چنان که برای ثبت دعاوی حقوقی نیاز است که به دادگاه‌های حقوقی دادخواست ارائه گردد، برای طرح دعاوی کیفری نیز می‌بایست شکواییه تنظیم و به مرجع کیفری ارائه شود.
بنابراین می‌توان گفت که شکواییه یا شکایت‌نامه برگه یا نوشته‌ای است که در آن مشخصاتی مانند مشخصات شاکی، آدرس و موضوع دعوا در آن نوشته شده و شاکی با تکمیل نمودن آن، شکایت کیفری خود را به دادسرای محل وقوع جرم ارائه خواهد کرد.
وقتی کسی نسبت به ما جرمی مرتکب میشود باید به دادسرای عمومی شکایت کنیم، نوشته‌ای که شکایت ما در آن منعکس میشود شکواییه نامیده میشود.
موضوع شکایت در واقع شامل اعلام شکایت ما نسبت به وقوع یک جرم می‌باشد مانند خیانت در امانت.
شکواییه در میان عموم مردم با نام شکایت یا شکایت‌نامه نیز شهرت دارد. شکواییه را می‌توان به یک نوع دادخواست کیفری تعبیر کرد که به مرجع قضایی رسمی در سراسر کشور ارائه خواهد شد و دادخواست نیز در واقع یک برگه است که برای به جریان انداختن یک دعوای حقوقی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
به طور کلی تفاوت دادخواست و شکواییه در آن است که دادخواست در رسیدگی رسمی برای دعاوی و اختلافات حقوقی به کار می‌رود و مطابق ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی شروع رسیدگی به اختلافات حقوقی منوط به تقدیم و تنظیم دادخواست است.
بنابراین اولین و مهمترین تفاوت میان دادخواست و شکواییه در موضوع آنها می‌باشد.
تفاوت دیگر میان دادخواست و شکواییه در مرجع تقدیم آنهاست چرا که شکواییه در مرحله اول به دادسرا تقدیم میشود و پس از بررسی به دادگاه ارجاع میشود، اما دادخواست حقوقی به طور مستقیم به دادگاه یا شورای حل اختلاف ارجاع میشود.
تفاوت دیگر میان دادخواست و شکواییه در تمبر مالیاتی آن می‌باشد چرا که تمبر مالیاتی در دعاوی کیفری ثابت بوده و در دعاوی حقوقی متغیر است.
همچنین در نوع دعوت از طرف مقابل نیز میان دادخواست و شکواییه تفاوت وجود دارد، چرا که در دعاوی کیفری از احضاریه برای دعوت از متهم استفاده میشود در حالی که در دعاوی حقوقی از اخطاریه استفاده میشود.
شکواییه بنا بر نوع اراده به ۲ دسته تقسیم میشود:
شکواییه کتبی می‌تواند در برگ چاپی مخصوص یا هرگونه برگه دیگری تنظیم شود.
اما در تنظیم شکواییه به صورت کتبی باید دقت داشت که ذکر مشخصات هویتی شاکی به همراه نشانی دقیق محل سکونت او الزامی است علاوه بر این موضوع شکایت زمان و مکان وقوع جرم به طور دقیق باید در شکواییه اعلام شود.
همچنین اشاره به ادله اثبات جرم مانند گواهی شهود، نظریه پزشکی قانونی یا کارشناس الزامی است.
در صورتی که شاکی اطلاعاتی از مشخصات هویتی و نشانی متهم در دسترس داشته باشد ذکر آنها در شکواییه الزامی است.
بر اساس ماده ۶۹ قانون آیین دادرسی کیفری دادستان مکلف است شکایت کتبی و شفاهی را همه وقت قبول کند بنابراین شکایت کیفری می‌تواند به صورت کتبی یا شفاهی ارائه شود.
در خصوص شکوایه‌های شفاهی ضابطان دادگستری یا دادستان که شکایت به آنها ارجاع میشود موظف به پذیرش آن هستند و باید آن را مکتوب کرده و به امضای شاکی برسانند.
در صورتی که شاکی سواد نداشته باشد و توانایی امضا نداشته باشد این موضوع در صورتجلسه قید میشود.
تنظیم یک شکواییه امری اصولی و تخصصی است که نیاز به تجربه وکلا و اطلاعات حقوقی آنها دارد،
در این بخش قصد داریم تا حد امکان نکات مربوط به نحوه تنظیم شکواییه و شرایط لازم برای تنظیم آن را بررسی کرده و همچنین به مراحل تنظیم یک شکواییه و طرح شکایت اشاره کنیم.
جهت تنظیم یک شکواییه اصولی، باید قواعد تنظیم آن رعایت شود که در ادامه به شرح آن می‌پردازیم.
حتی المقدور باید از به کار بردن نام جرم مورد نظر در شکواییه خودداری شود و به تشریح اوصاف آن اکتفا کنیم زیرا این نحوه عمل احتمال قرار گرفتن در مقابل دعوای افترا و اشاعه اکاذیب را در صورتی که در اثبات ادعا موفق نشویم تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
همچنین باید تلاش کنیم در توصیف آنچه واقع شده از الفاظ و عباراتی که در متن ماده قانونی مربوط آمده است استفاده کنیم این اقدام باعث میشود که مفهوم جرم مورد نظر در ذهن خواننده مجسم شده و در رای قاضی اثرگذار خواهد بود.
باید در نظر داشت که دعوای کیفری به هر حال همیشه می‌تواند تعقیب کیفری شاکی را به عنوان فرد مرتکب افترا یا اشاعه دهنده اکاذیب در پی داشته باشد و شاکی باید با در نظر گرفتن این احتمالات وارد دعوا شود.
تنظیم شکواییه بر روی برگهای کاغذ معمولی برخلاف برگهای چاپی مخصوص امکان‌پذیر است اما الصاق تمبر به آنها الزامی است.
پس از وقوع جرم اعم از جرائم قابل گذشت یا غیر قابل گذشت فردی که جرم علیه او واقع شده است می‌تواند اقدام به تنظیم شکواییه نماید.
برای طرح شکایت فرد شاکی باید دارای اهلیت قانونی باشد یعنی عاقل بالغ و رشید باشد در غیر این صورت و در خصوص افرادی که اهلیت لازم برای طرح شکایت را ندارند ولی یا قیم قانونی آنها به عنوان نماینده قانونی باید اقدام به طرح شکایت کنند.
البته در مواردی نیز طبق قانون آیین دادرسی کیفری در صورت عدم اقدام ولی یا قیم به طرح شکایت، دادستان به نمایندگی از فرد شاکی اقدام به طرح شکایت و پیگیری موضوع جرم می‌نماید.
باید در نظر داشت که تنظیم شکواییه به صورت کتبی و یا حتی شفاهی باید مورد پذیرش ضابطان دادگستری و همچنین دادسراها قرار گیرد. همچنین تنظیم شکواییه در فرم‌های چاپی مخصوص الزامی نیست.
اما به طور کلی امروزه با گسترش خدمات الکترونیک قضایی تنظیم شکواییه و ثبت شکایت شاکی از طریق این دفاتر و سامانه‌های الکترونیکی امکان‌پذیر است.
در خصوص ثبت شکایت و تنظیم شکواییه پرداخت هزینه‌های دادرسی جهت رسیدگی به دعوا الزامی است البته قوه قضاییه با توجه به ماده ۵۶۰ قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص افراد که توانایی مالی برای پرداخت هزینه‌های دادرسی را نداشته باشند از محل اعتبارات خود این هزینه‌ها را پرداخت می‌کند.
تصور عموم مردم این است که در هر موقعیتی برای طرح شکایت، باید به کلانتری مراجعه نمود یا با فوریت‌های پلیس 110 تماس گرفت. در حالی که با عنایت به این موضوع که جرم یا رخداد حادث شده از چه نوع است، مراحل نگارش شکایت و تنظیم شکایت کاملا متفاوت خواهد بود. برای مثال مطلع هستید که برای گزارش از سرقت و تنظیم شکایت‌نامه از سارق، ابتدا باید با پلیس تماس گرفت.
مامور نیروی انتظامی نیز با مراجعه و بررسی محل جرم، صورتجلسه‌ای تنظیم و به شما ارائه می‌نمایند و شما را برای ثبت شکایت به دادسرا راهنمایی خواهند کرد. اما در جرایمی مثل کلاهبرداری یا جعل نیازی به مراجعه به کلانتری برای تنظیم شکواییه نیست و شما باید مستقیما به دادسرا محل وقوع جرم مراجعه کنید و شکایت خود را تنظیم و ارائه نمایید.
البته اگر جرایمی مانند زورگیری، سرقت مسلحانه، تهدید، ضرب و جرح و نظیر آن برای شما رخ داد، ضروری است برای تنظیم شکایت ابتدا با فوریت‌های پلیسی 110 تماس حاصل نمایید، تا در صورت امکان اقدامات اولیه مثل کنترل کردن موقعیت یا دستگیری مجرم را ماموران مربوطه انجام دهند و پس از آن صورت جلسه لازم توسط مامور پلیس تنظیم گردد. اما اگر مواردی که غیر اضطراری بوده مانند غصب اموال، کلاهبرداری، جعل یا سایر جرائم کیفری علیه شما واقع شده باشد، باید به دادسرا مراجعه کرده و تنظیم شکایت خود را از دادسرا پیگیری نمایید.
این نکته را نیز بدانید که در حقیقت نقش اصلی کلانتری، انجام و پیگیری دستور مقام قضایی است و جایگاه نیروی انتظامی در مقام ضابط قوه قضاییه محسوب و شناخته میشود. پس از اینکه شکایت خود را در دادسرا مطرح کردید و حکم قضایی لازم در این خصوص صادر شد، معمولا باید به کلانتری محل وقوع جرم مراجعه کرده و سایر مراحل را پیگیری نمایید.
شکواییه از بخش‌های مختلفی تشکیل میشود که عمده‌ترین بخش‌های آن مربوط به مشخصات شاکی، مشتکی عنه و وکیل است.
در قسمت شاکی باید نام و نام خانوادگی و نام پدر و شغل و نشانی فرد شاکی نوشته شود.
در قسمت مربوط به مشتکی عنه یعنی کسی که از آن شکایت میشود باید مشخصات او تا جایی که امکان دارد و در دسترس است تکمیل شود.
همچنین در قسمت وکیل زمانی که شاکی دارای وکیل باشد باید مشخصات او در این قسمت درج شود.
پس از تکمیل مشخصات این افراد موضوع شکایت مطرح میشود، در قسمت موضوع باید عنوان دعوارا را طرح کرد به عنوان مثال، سرقت یا ضرب و جرح می‌تواند موضوع دعوا باشد.
در قسمت دلایل و ضمائم باید دلایل مستندات و مدارکی که دعوا بر مبنای آنها مطرح میشود نوشته شود، به طور مثال اگر دلیل طرح دعوا گواهی شهود یا گواهی پزشکی قانونی باشد باید در این قسمت درج شود.
در قسمت زمان و نشانی محل وقوع جرم باید تاریخ و محل جرم درج شود.
سپس در قسمت بعدی شرح واقعه یادداشت میشود و شکواییه به امضای فرد شاکی می‌رسد.
واضح است که شکواییه در خصوص درخواست رسیدگی به جرائم رخ داده تنظیم میشود، و با توجه به تنوع گسترده جرائم مختلف کیفری، شکوایه‌های گوناگونی در این خصوص تنظیم شده و تقدیم دادسرا میشود.
در این بخش به نمونه‌هایی از مهمترین شکوایه‌های تنظیم شده پرداخته‌ایم.
دریافت هرگونه وجهی چه به صورت غیرمستقیم و چه مستقیم توسط کارمندان دولت و همچنین افراد شاغل در حوزه خدمات عمومی، رشاء نامیده میشود. این نوع جرایم بر طبق میزان وجه و موقعیت سازمانی شخص رشوه گیرنده، مجازات‌های مختلفی دارد که عموما با تنظیم شکایت پیگیری و مراحل تحقیقات مقدماتی جرم آغاز خواهد شد.
از آن جایی که رسیدگی به این نوع جرایم نیز کاملا تخصصی است، لذا لازم است در این موارد قبل هرگونه تنظیم شکایت یا دفاع از دعوای مطرح شده با یک وکیل کیفری متخصص مشورت شود.
در مجموع به دارایی‌هایی که به موجب امتیازات مجزا شده مثل: صادرات، واردات و کپی برداری در پخش کالا و خدمات،در صورتی که در آنها سوءاستفاده‌ای واقع شود، به عنوان مال نامشروع به شمار خواهد آمد. جرم تحصیل مال نامشروع علاوه بر رد کردن اصل مال به قربانی، به مدت 3 ماه تا 2 سال حبس را نیز به دنبال خواهد داشت.
مطابق ماده 674 قانون مجازات اسلامی، اقداماتی همچون استعمال کردن، تصاحب کردن و یا از بین بردن مالی که در مالکیت شخص دیگری است و به دیگری به عنوان امانت سپرده شده است، جرم محسوب شده و به عنوان مجازات، به مدت 6 ماه تا 3 سال حبس به همراه دارد. در این شرایط شاکی با نوشتن شکایت‌نامه نسبت به مطرح کردن جرم و تقاضای رسیدگی به آن اقدام خواهد کرد.
موضوع اعلام شکایت
ریاست محترم مجتمع قضایی شماره.....
با سلام احتراما خاطر عالی را مستحضر می‌دارد؛
نام و نام خانوادگی
امضا
آدرس شاکی:
آدرس مشتکی عنه:
در این مجال به چند نمونه از جرایم کیفری مهم اشاره گردید که برای طرح این شکایات در مراجع قضایی، ضروری است تا شاکیان اقدام به تنظیم و نوشتن شکایت‌نامه نمایند. موارد دیگری نیز وجود دارد مثل جرم پولشویی.
در واقع در این جرم اموالی که به صورت غیر قانونی بدست آمده‌اند، تبدیل به دارایی‌هایی با منشاء قانونی می‌شوند. تمامی موارد ذکر شده در حیطه جرایم کیفری به شمار می‌آیند و برای رسیدگی به آنها نیاز به نوشتن شکایت نامه و استفاده از مشاوره حقوقی کیفری و خدمات وکلای دادگستری است.
تنظیم شکواییه به عنوان یک امر تخصصی شناخته میشود که علاوه بر اطلاعات حقوقی نیاز به تبحر در تنظیم آن و تجربه‌های متعدد دارد.
بنابراین دریافت مشورت از وکلای دادگستری و یا مشاوران حقوقی می‌تواند در این راستا کمک کننده باشد که در این قسمت به این موضوع پرداخته‌ایم.
مشاوران و وکلای دادگستری افراد با تجربه‌ای هستند که در زمینه مسائل حقوقی و کیفری، دارای بینش، تخصص و آگاهی کاملی بوده و می‌توانند در رسیدگی به تمامی پرونده‌های کیفری و حقوقی، خصوصا تنظیم دقیق یک شکواییه، گره‌گشای موکل خود باشند.
دیدگاه و نگاه یک وکیل با تجربه به مسائل حقوقی، بسیار متفاوت‌تر از یک فرد عادی است.
تنظیم یک شکواییه یا حتی دادخواست که شاید از نظر شما تمام جوانب احتیاطی در آن لحاظ شده است، بعد از مطالعه آن توسط یک وکیل یا مشاور حاذق در امور حقوقی یا کیفری، بعضا ممکن است دستخوش تغییرات بنیادین گردد.
توصیه می‌کنیم که کسب مشاوره حقوقی و یا تنظیم شکایت خود را حتما به یک وکیل متخصص واگذار نمایید و تنظیم شکواییه در مسائل مهم جدا خودداری کنید.
از مهمترین مزایای استفاده از وکلا و مشاوران سامانه حقوقی بنیاد وکلا در تنظیم دادخواست: صرفه جویی در وقت و هزینه، رسیدن به نتیجه دلخواه و مطلوب در کمترین زمان ممکن، رهایی از رفت و آمدهای متوالی، وقت گیر، چالش برانگیز و استرس زا به دادگاه و تامین و حفظ حق و حقوق موکل در پروسه رسیدگی به شکایات مربوطه خواهد بود.
وکلای دادگستری قادرند در مورد کم و کیف و نحوه تنظیم لایحه دفاعیه، متقاضیان را راهنمایی کنند و می‌توانند بررسی نمایند که آیا ادله و مدارک کافی برای دفاع از شکایت، از سوی شما ارائه شده است یا خیر؟ علاوه بر آن وکلای مجرب و متخصص قادرند نتیجه احتمالی دعوا شما را تا حدی پیش بینی نمایند و در روند رسیدگی و تسریع آن، نقش موثر و مثبتی ایفا کنند.
در خصوص تقدیم شکواییه به مراجع صالح باید به شناخت کافی از مراجع رسیدگی کننده به دعاوی کیفری و جرائم ارتکابی برسیم در این قسمت مراجع دریافت کننده شکواییه تنظیم شده و همچنین مراحل مختلف رسیدگی به یک شکواییه ثبت شده را بررسی کرده‌ایم.
برای آشنایی با وظایف نهادهایی همچون دادسرا و دادگاه‌های کیفری مطالعه این قسمت را به شما توصیه می‌کنم.
ثبت و تنظیم شکایت از طریق مراجعه به دفاتر خدمات قضایی یا وبسایت خدمات الکترونیک قضایی صورت می‌گیرد، جهت تنظیم شکایت و ثبت آن برای ارسال به دادسراها یا دادگاه‌ها، باید از طریق سامانه خدمات الکترونیک قضایی یا دفاتر آن در سطح کشور اقدام شود.
این امکان برای وکلای دادگستری فراهم شده تا تنظیم شکایت را از طریق این سامانه و به صورت آنلاین انجام دهند ولی سایر افراد باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه و شکواییه خود را در آن مراکز ثبت نمایند.
پس از ثبت نام در سامانه ثنا، ثبت و تنظیم شکایت نامه شما در این دفاتر انجام خواهد شد و پس از ارجاع موضوع به دادسرای صالح، ابلاغیه‌های بعدی برای مراجعه به دادسرا از طریق سامانه ثنا به اطلاع شاکی و مشتکی‌عنه خواهد رسید و به محض صدور ابلاغیه به شماره تلفن همراه شما پیامک خواهد شد. در این شرایط شما باید برای مشاهده ابلاغیه و جزییات آن به سامانه ثنا مراجعه نمایید.
پس از تنظیم و ثبت شکواییه ابتدا شکواییه به قسمت معاونت ارجاع دادسرا تقدیم میشود.
دادسرا جهت بررسی به انجام تحقیقات پرونده را به کلانتری حوزه استحفاظی محل وقوع یا کشف جرم و یا دستگیری مجرم یا شعبات دادیاری یا بازپرسی ارجاع می‌دهد.
تحقیقات لازم توسط ضابطین دادگستری در خصوص پرونده ارجاع شده انجام میشود.
پس از انجام تحقیقات و جمع آوری ادله توسط ضابطین دادگستری پرونده به دادسرا ارجاع داده شده در صورت احراز مجرمیت کیفرخواست صادر شده و رسیدگی اولیه به پرونده در دادگاه بدوی با تعیین وقت انجام میشود.
در صورتی که ادله و مدارک ارائه شده در خصوص احراز مجرمیت فرد متهم کافی باشد با صدور قرار محکومیت توسط دادگاه، یا با قید وثیقه و در غیر این صورت با صدور حکم برائت مواجه می‌شویم.
امکان اعتراض به حکم صادره و درخواست تجدید نظر در موارد مصرح قانونی وجود دارد.
نهاد دادسرا در خصوص شکایت‌های کیفری به عنوان اولین مرجع رسیدگی کننده به شکواییه تشکیل میشود.
در واقع در این نهاد تحقیقات اولیه در خصوص وقوع جرم و احراز مجرمیت متهم صورت می‌گیرد.
دادسرا با کمک بازپرس و یا همچنین ضابطین قضایی می‌تواند بررسی‌ها و تحقیقات لازم نسبت به وقوع جرم مورد شکایت را انجام دهد.
در صورت جمع آوری ادله کافی و احراز مجرمیت با صدور کیفرخواست پرونده توسط دادسرا به دادگاه صالح ارجاع میشود.
قابل توجه است که در خصوص دادگاه‌هایی که به جرائم تخصصی می‌پردازند دادسراهای مختص آنها وجود دارد به عنوان مثال برای دادگاه‌های نظامی دادسراهای نظامی تشکیل میشود.
دادگاه‌های کیفری نیز به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که از جمله آنها دادگاه کیفری ۲ و دادگاه کیفری ۱، دادگاه نظامی، دادگاه ویژه روحانیت، دادگاه اطفال و نوجوانان است.
دادگاه کیفری ۲ صلاحیت رسیدگی به عموم جرائم را دارد.
اما سایر جرائم به موجب قانون در دادگاه کیفری ۱ دادگاه انقلاب و دادگاه اطفال و... رسیدگی میشود.
جرائم موجب حبس ابد، جرائم موجب مجازات سلب حیات، قطع عضو، جرائم تعزیری درجه ۳ و بالاتر و همچنین جرائم سیاسی و مطبوعاتی به موجب ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری در دادگاه کیفری ۱ مورد رسیدگی قرار می‌گیرد که در مرکز هر استان تشکیل میشود و رسیدگی در این دادگاه‌ها با سه قاضی صورت می‌گیرد.
دادگاه انقلاب نیز از جمله مراجع تخصصی کیفری است که صلاحیت رسیدگی به پرونده‌های خاصی را دارد از جمله جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی محاربه ،جرائم مربوط به مواد مخدر و قاچاق اسلحه و...
به کلیه جرائم اطفال و افراد کمتر از ۱۸ سال تمام در دادگاه‌های اطفال و نوجوانان رسیدگی میشود.
در این مطلب ابعاد مختلف تنظیم یک شکواییه و مراجع صالح برای دریافت شکواییه تنظیم شده و پیگیری آن را بررسی کردیم.
در ادامه به مهمترین پرسش‌های متداول شما می‌پردازیم.
شکواییه سندی قضایی است که برای پیگیری جرائم کیفری و طرح دعاوی با موضوعات کیفری توسط شاکی یا بزه دیده تنظیم میشود.
با مراجعه به سامانه ثنا می‌توانید شکواییه تنظیم شده خود را پیگیری کنید.
