لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
شما میتوانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ بگیرید.
با سلام و احترام
تعدادی از وراث برای گرفتن حکم تخلیه ملکی، دادخواستی تنظیم کرده‌اند و در مرحله بدوی و تجدیدنظر دادگاه حکم به رد شکایت وراث صادر نموده است.
۳ نفر از وراث در فرایند دادرسی دخالتی نداشته‌اند. آیا به حکم قطعی تجدیدنظر می‌توانند اعاده دادرسی کنند؟
اگر پاسخ منفی است، آیا به‌عنوان شخص ثالث می‌توانند به حکم قطعی شعبه تجدیدنظر اعتراض کنند؟
با توجه به ماده ۴۲۷ قانون آیین دادرسی مدنی، اعتراض به حکم قطعی دادگاه از طریق اعاده دادرسی فقط برای همان طرفین دعوا ممکن است و کسانی که در دادرسی دخالت نداشته‌اند، نمی‌توانند از این طریق اعتراض کنند.
اما مطابق با ماده ۴۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی، اشخاصی که در دادرسی دخالت نداشته‌اند و حقوقشان به واسطه حکم دادگاه مورد تضییع قرار گرفته است، می‌توانند به‌عنوان شخص ثالث به حکم اعتراض کنند.
سلام
پاسخ را در دو گام ارائه می‌کنم:
۱) آیا سه وارثی که «اصلا در پرونده حضور نداشتند» می‌توانند علیه رای قطعی تجدیدنظر، اعادۀ دادرسی بخواهند؟
۲) اگر نه، آیا اعتراض شخص ثالث برایشان قابل طرح است و اصلا طرح آن مقرون به صرفه است یا بهتر است دعوای تازه‌ای اقامه شود؟
─────────────────────────
۱) اعادۀ دادرسی؛ فقط برای «اصحاب دعوا»
─────────────────────────
مواد ۴۲۶ تا ۴۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی (ق.آ.د.م) صراحت دارد:
«اعادۀ دادرسی را هر یک از طرفین دعوا یا قائم‌‌مقام قانونی آنان می‌توانند نسبت به آرای قطعی دادگاه‌ها درخواست کنند.»
منظور از «طرفین دعوا» همان کسانی‌اند که در ستون خواهان/خوانده یا لااقل در جریان رسیدگی به‌عنوان اصحاب دعوا شناخته شده و ذیل صورت‌جلسه‌ها نامشان آمده است.
سه وارث مزبور:
• دادخواست نداده‌اند.
• در هیچ‌یک از مراحل به‌عنوان خواهان، خوانده یا نماینده طرفین وارد پرونده نشده‌اند.
پس «طرف دعوا» محسوب نمی‌شوند و حق تقدیم اعادۀ دادرسی نسبت به آن حکم را ندارند.
(تبصره) اگر ثابت می‌کردند به‌طور رسمی و قانونی وکالت یا نمایندگی از سایر خواهان‌ها داشته‌اند و دادگاه به اشتباه نامشان را درج نکرده، آن‌وقت می‌شد بحث قائم‌مقامی را مطرح کرد؛ اما طبق شرح شما چنین وکالت یا نمایندگی‌ای وجود نداشته است.
نتیجه: اعادۀ دادرسی برای این سه نفر مسیر قانونی نیست.
─────────────────────────
۲) اعتراض شخص ثالث؛ ممکن ولی معمولا «بی‌فایده» در این سناریو
─────────────────────────
الف) مبنای قانونی
ماده ق.آ.د.م: «هر گاه حکم دادگاه متضمن تضییع حق شخص ثالثی باشد که خود یا نمایندۀ او در دادرسی دخالت نداشته…، در صورتی که آن حکم به ضرر او باشد، می‌تواند نسبت به آن اعتراض کند.»
پس سه شرط اصلی:
۱) شخص ثالث در هیچ مرحله از دادرسی حضور نداشته باشد.
۲) حکم قطعی صادره «به ضرر» او باشد و حق او را تضییع کند.
۳) اعتراض در همان دادگاهی که حکم را صادر کرده تقدیم شود (شعبه صادرکنندۀ رای تجدیدنظر).
ب) آیا حکم «به ضرر» این سه وارث است؟
رای صادره حکم به «رد دعوای تخلیه» است. یعنی تقاضای تخلیه اساسا پذیرفته نشده و عملا وضعیت ملک تغییری نکرده است. بنابراین:
• سهم این سه وارث در ملک مشاع همچنان پابرجاست.
• امکان طرح دعوای جدید تخلیه با حضور همۀ وراث برایشان محفوظ است.
• حکم رد دعوی بر خلاف حقوق آنان نیست؛ چیزی از آن‌ها سلب نشده که نیازمند اعتراض شخص ثالث باشد.
ج) نتیجۀ عملی
دادگاه غالبا اعتراض شخص ثالث را نخواهد پذیرفت، زیرا شرط «ضرر و تضییع حق» احراز نمی‌شود. حتی اگر دادگاه اعتراض را بپذیرد، در نهایت نتیجۀ مفیدی بیش از «امکان اخذ حکم تخلیۀ مجدد» به آن‌ها نمی‌دهد؛ امکانی که همین حالا نیز دارند.
─────────────────────────
۳) راهکار توصیه‌‌ای
─────────────────────────
۱. بهترین، سریع‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه این است که «کلیۀ وراث» (یا لااقل با وکالت‌نامه رسمی از همۀ آن‌ها) مجددا دادخواست تخلیه ملک مشاع را به طرفیت متصرف یا مستاجر مطرح کنند.
– در دادخواست جدید ایراد نقص سمت (که علت رد قبلی بوده) وجود نخواهد داشت.
– حکم تخلیه‌ای که صادر می‌شود به دلیل حضور همۀ مالکین، از حیث قانونی بی‌نقص و قابل اجراست.
۲. چنانچه به هر دلیل بخواهند حتما رای قبلی را زیر سؤال ببرند، اعتراض شخص ثالث ممکن است؛ ولی باید بدانند:
– ابتدا «قبولی دادخواست» منوط به اثبات ورود ضرر است.
– حتی با قبولی، نتیجۀ نهایی معمولا نقض حکم و ارجاع برای رسیدگی مجدد است؛ در حالی که طرح دعوای تازه همان نتیجه را با زمان و تشریفات کمتر در پی دارد.
─────────────────────────
جمع‌‌بندی نهایی
• سه وارث غیرحاضر «حق اعادۀ دادرسی» نسبت به رای قطعی شعبۀ تجدیدنظر ندارند؛ چون اصحاب دعوا نبوده‌اند (مواد ۴۲۶ و ۴۳۲ ق.آ.د.م).
• آنان از باب «اعتراض شخص ثالث» (مواد ۴۱۷ تا ۴۲۵) می‌توانند علیه رای اقدام کنند، اما از آنجا که حکم رد دعوی ذاتا حقشان را تضییع نکرده، احتمال پذیرش و فایده عملی این اعتراض ناچیز است.
• توصیه کاربردی: اقامۀ دعوای تخلیۀ جدید با حضور همۀ وراث یا با وکالت رسمی از تمام آنان، مسیری ساده، کم‌هزینه و مطمئن است.
با سلام و عرض ادب خدمت شما ،مدارک نیاز به بررسی دارد
سلام
اظهارنظر منوط به بررسی مدارک و مستندات است
با سلام
موضوع محتاج بررسی بیشتری می باشد.
با سلام و عرض ادب ،نیازمند بررسی دقیق تر می باشد
عرض سلام و احترام،اعاده فقط برای طرفین دعواست و لیکن اعتراض ثالث را افراد غیر از طرفین دعوا نیز در فرض ذینفعی می توانند مطرح کنند.
با سلام و درود
اظهارنظر مستلزم بررسی دقیقتر موضوع است
