آیا می‌توانم شکایت کیفری فروش مال غیر کنم؟

سلام وقتت بخیر
با توجه به شرح موضوع و نکات کلیدی مطرح شده، پاسخ به پرسش شما به صورت مختصر و دقیق به شرح زیر است:

امکان طرح شکایت کیفری و حقوقی پس از گذشت زمان
۱. فروش مال غیر و قوانین مربوط به آن

تعریف فروش مال غیر: فروش مال غیر به معنای انتقال مال متعلق به دیگری، بدون اذن و رضایت مالک واقعی آن است. در این حالت، فروشنده با علم به اینکه مالک نیست، اقدام به فروش مال میکند و این عمل جرم محسوب میشود.

وضعیت فروش ملک ورثه‌ای: در ملک ورثه‌ای، مالکیت به صورت مشاع است و هیچ یک از وراث مجاز به فروش کل یا بخشی از ملک به غیر از سهم خود، بدون رضایت سایر وراث نیستند. فروش بخشی از ملک توسط یک وارث، بدون رضایت سایرین، معامله‌ای فضولی و نسبت به سهم سایر وراث غیرنافذ است.

مشروعیت معامله: معامله فقط نسبت به سهم فروشنده صحیح است و نسبت به سهم سایر وراث، تا زمانی که آنان معامله را تنفیذ نکنند، باطل است.

۲. مجازات و امکان شکایت کیفری

مجازات فروش مال غیر: فروش مال غیر جرم محسوب شده و فروشنده به مجازات حبس از یک تا هفت سال و جریمه نقدی محکوم می‌شود.

مهلت زمانی شکایت: جرم فروش مال غیر از جرایم مستمر نیست و شروع مرور زمان از زمان وقوع جرم یا کشف آن است. طبق قانون مجازات اسلامی، مرور زمان جرم کلاهبرداری و فروش مال غیر، با توجه به شرایط و ارزش مال، متفاوت است. اگر شکایت کیفری در زمان مناسب طرح نشده باشد، ممکن است با ایراد مرور زمان مواجه شود، اما اگر سایر وراث از وقوع جرم مطلع نبوده‌اند و به محض اطلاع اقدام کرده‌اند، این موضوع قابل تامل است.

شکایت کیفری پس از گذشت زمان: اگر سایر وراث پس از اطلاع از وقوع جرم، در مهلت قانونی (که معمولا از زمان اطلاع محسوب می‌شود) شکایت کنند، امکان طرح شکایت کیفری وجود دارد. اما اگر بین اطلاع و طرح شکایت، مهلت قانونی گذشته باشد، احتمال رد شکایت به دلیل مرور زمان وجود دارد. در هر صورت، بررسی دقیق زمان اطلاع و طرح شکایت ضروری است.

۳. وضعیت تصرف عدوانی

تصرف عدوانی: هر گونه تصرف غیرقانونی در ملک دیگری، بدون اذن و رضایت مالک، جرم تصرف عدوانی محسوب می‌شود و مجازات آن حبس از یک ماه تا یک سال است.

امکان شکایت تصرف عدوانی: اگر خریدار اول یا دوم، بدون اذن سایر وراث، در ملک تصرف کرده باشند، سایر وراث می‌توانند برای تصرف عدوانی از آنان شکایت کنند. این جرم نیز محدودیت زمانی دارد، اما چون تصرف همچنان ادامه دارد، معمولا مرور زمان مانع شکایت نمی‌شود.

تقسیم‌نامه و تاثیر آن: با تقسیم کل زمین بین وراث و تعیین سهم مشاع و برابر، این سهم‌ها به رسمیت شناخته می‌شود. هر گونه تصرفی که خارج از سهم مشاع باشد، همچنان قابل شکایت است.

۴. وضعیت خریدار اول و دوم

خریدار با حسن نیت: اگر خریدار اول یا دوم از عدم مالکیت فروشنده اطلاع نداشته باشند، معامله فضولی است و نسبت به سهم سایر وراث غیرنافذ است. خریدار می‌تواند برای مطالبه ثمن و خسارات به فروشنده مراجعه کند.

خریدار با سوءنیت: اگر خریدار از عدم مالکیت فروشنده آگاه باشد، معامله باطل است و خریدار نیز تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.

جمع‌بندی
شکایت کیفری فروش مال غیر: پس از اطلاع سایر وراث از وقوع جرم، امکان طرح شکایت کیفری وجود دارد، اما باید در مهلت قانونی انجام شود. اگر مهلت گذشته باشد، احتمال رد شکایت وجود دارد.

شکایت کیفری تصرف عدوانی: اگر تصرف همچنان ادامه دارد، امکان طرح شکایت تصرف عدوانی وجود دارد.

تقسیم‌نامه: تقسیم زمین، سهم هر وارث را مشخص می‌کند و هر گونه تصرف خارج از سهم مشاع، همچنان قابل شکایت است.

وضعیت خریدار اول و دوم: اگر از عدم مالکیت فروشنده اطلاع نداشته باشند، معامله فضولی است و نسبت به سهم سایر وراث غیرنافذ. اگر آگاه باشند، معامله باطل و قابل پیگرد است.

نتیجه:
در شرایط فعلی، اگر تصرف خریدار اول یا دوم همچنان ادامه دارد، امکان طرح شکایت تصرف عدوانی وجود دارد. همچنین، اگر شکایت کیفری فروش مال غیر در مهلت قانونی طرح شده باشد، قابل رسیدگی است. تقسیم‌نامه تاثیری در وضعیت حقوقی معامله قبلی ندارد و فقط سهم هر وارث را مشخص می‌کند. اگر شکایت کیفری فروش مال غیر با مرور زمان مواجه شده باشد، شکایت حقوقی مطالبه سهم و خسارات همچنان قابل طرح است.

پاسخ مختصر و حقوقی:
با توجه به توضیحات شما، طرح شکایت کیفری (مانند فروش مال غیر یا تصرف عدوانی) پس از گذشت ۲۰ سال از تاریخ اولین معامله، با چالش‌های قانونی مواجه است، اما بسته به شرایط دقیق، ممکن است برخی راه‌های حقوقی وجود داشته باشد.

تحلیل حقوقی:
۱. فروش مال غیر (ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری):
اگر فروشنده اول در زمان معامله، سهم سایر وارثین را بدون رضایت آن‌ها فروخته باشد، این عمل مصداق فروش مال غیر است.

مشکل: گذشت ۲۰ سال از تاریخ معامله اولیه، احتمالا موجب شکسته شدن مرور زمان کیفری (معمولا ۵ یا ۱۰ سال بسته به جرم) شده و طرح شکایت کیفری را دشوار می‌کند.

۲. تصرف عدوانی (ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی):
اگر خریدار اول یا دوم با علم به عدم مالکیت کامل فروشنده، زمین را تصرف کرده باشند، ممکن است مشمول تصرف عدوانی باشند.

مشکل: اثبات علم و سوءنیت خریداران به عدم مالکیت کامل فروشنده اول دشوار است، به‌ویژه اگر معامله با سند عادی (قولنامه) انجام شده باشد.

۳. تقسیم‌نامه و حقوق مالی وارثین:
از آنجا که زمین پس از فروش، به‌صورت مشاع بین وارثین تقسیم شده، فروشنده اول تنها حق فروش سهم خود (یک سوم) را داشته و فروش کل زمین باطل است، مگر با رضایت سایر وراث.

راه حل حقوقی: سایر وارثین می‌توانند ابطال معامله نسبت به سهم خود را از طریق دادگاه حقوقی مطالبه کنند، هرچند گذشت زمان ممکن است اثبات ادعا را سخت کند.

نتیجه‌گیری و توصیه:
✅ شکایت کیفری (فروش مال غیر/تصرف عدوانی): به دلیل مرور زمان، شانس موفقیت کمی دارد، مگر اینکه تاریخ کشف جرم (مثلا زمان تقسیم‌نامه یا آگاهی از معامله) را بتوان به‌عنوان مبدا مرور زمان مطرح کرد.

✅ اقدام حقوقی (ابطال معامله و مطالبه سهم): سایر وارثین می‌توانند از طریق دادگاه حقوقی، ابطال معامله نسبت به سهم خود را درخواست کنند و در صورت اثبات، خریداران را ملزم به پس‌دادن سهم مشاعی یا پرداخت مثل یا قیمت آن کنند.

⚖️ توصیه نهایی: با توجه به پیچیدگی موضوع و گذشت زمان طولانی، بهتر است با ارائه مدارک دقیق (تقسیم‌نامه، قولنامه، تاریخ آگاهی از معامله و...) به یک وکیل پایه‌یک دادگستری مراجعه کنید تا بر اساس اسناد، بهترین راهکار را انتخاب کند.

با تشکر از دقت شما! 🙏

با سلام،طرح شکایت کیفری فروش مال غیر از سوی سایر ورثه علیه فروشنده وجود دارد،ولیکن پاسخ مبسوط نیازمند بررسی مدارک است.

با سلام مدارک مستندات باید بررسی شود

بله
امکان شکایت کیفری از طرف سایر ورثه بر علیه فروشنده وجود دارد
درست است که فروشنده جزو ورثه بوده و لیکن سهم فروشنده مشاع بوده ودر ملک مشاع همه مالکان در ذره ذره ملک شریک هستند و هیچ کدام از شرکا حق فروش کل یا جزئی از مال مشاع را به صورت مفروز و شش دانگ ندارد

سلام و عرض ادب
بزه انتقال مال غیر جزو جرائم در حکم کلاهبرداری محسوب میشود که وفق مفهوم مستفاد از ماده ۱۰۹ قانون مجازات اسلامی و رای وحدت رویه ۶۹۶ هیئت عمومی دیوانعالی کشور، مشمول مرور زمان نمیشود لذا پس از گذشت ۲۰ سال، همچنان امکان طرح و تعقیب و پیگیری خواهد داشت.

درخصوص بزه تصرف عدوانی؛ اگر ملک در طول سالیان مذکور در تصرف خریدار اول بوده و فی الحال نیز در تصرف خریدار دوم است و هیچیک از وراث نیز، به تاریخ سابق بر تصرف افراد مذکور، در ملک موروثی خود هیچگونه تصرف فیزیکی مالکانه نداشته اند؛ دعوی تصرف عدوانی حقوقی یا شکوایه کیفری آن، بدلیل عدم وجود رکن سبق تصرفات وراث نسبت به خواندگان (یا متهمین)، قابلیت استماع بر علیه ایشان نداشته و منتج به نتیجه نمیگردد.

سلام و عرض ادب
بزه انتقال مال غیر جزو جرائم در حکم کلاهبرداری محسوب میشود که وفق مفهوم مستفاد از ماده .... قانون مجازات اسلامی و رای وحدت رویه ۶۹۶ هیئت عمومی دیوانعالی کشور، مشمول مرور زمان نمیشود لذا پس از گذشت ۲۰ سال، همچنان امکان طرح و تعقیب و پیگیری خواهد داشت.

درخصوص بزه تصرف عدوانی؛ اگر ملک در طول سالیان مذکور در تصرف خریدار اول بوده و فی الحال نیز در تصرف خریدار دوم است و هیچیک از وراث نیز، به تاریخ سابق بر تصرف افراد مذکور، در ملک موروثی خود هیچگونه تصرف فیزیکی مالکانه نداشته اند؛ دعوی تصرف عدوانی حقوقی یا شکوایه کیفری آن، بدلیل عدم وجود رکن سبق تصرفات وراث نسبت به خواندگان (یا متهمین)، قابلیت استماع بر علیه ایشان نداشته و منتج به نتیجه نمیگردد.