آیا مایل هستید اعلانات مربوط به گفتگوهای آنلاین خود را روی دستگاه
خود دریافت کنید؟
در پنجره باز شده روی دکمه Allow کلیک کنید...
لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
تلفن تماس:
شما میتوانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ
بگیرید.
لطفا دقت داشته باشید، شما در هر روز تنها
میتوانید ۳
درخواست ارزیابی حقوقی رایگان ویا ارتباط مستقیم با متخصص ثبت نمایید.
همچنین دقت داشته باشید درصورت عدم انتخاب متخصص، پیام شما برای تمامی متخصصان ارسال شده و ایشان
می توانند ارزیابی خود را از درخواست شما مطرح نمایند.
شخصی به مبلغ یک میلیارد و ششصد میلیون تومان به فردی بدهکار بوده و بابت این بدهی، دو فقره چک هر دو به نام طلبکار صادر کرده است. در قرارداد بین طرفین ذکر شده که یکی از چک‌ها به طلبکار تحویل می‌شود و چک دوم "به صورت امانت" نزد شخص ثالثی قرار می‌گیرد، ولی هر دو چک به نام طلبکار صادر شده‌اند و در قرارداد مشخص نشده که چک دوم صرفا در چه شرایطی قابل استفاده است.
با توجه به این شرایط:
آیا شخص ثالث میتواند چک امانتی را به جریان بیندازد یا صرفا نقش نگهدارنده را دارد؟
آیا با وجود اینکه هر دو چک به نام طلبکار صادر شده‌اند، ولی یکی امانت نزد ثالث است، طلبکار میتواند نسبت به هر دو چک همزمان اقدام کند؟
با توجه به توضیحات شما، دو سوال اصلی مطرح شده است:
۱. آیا شخص ثالث میتواند چک امانتی را به جریان بیندازد؟
در این مورد، طبق ماده ۳۱۸ قانون تجارت، چک‌ها باید طبق شرایط قرارداد و توافق طرفین مورد استفاده قرار گیرند. بنابراین، اگر در قرارداد ذکر شده که چک دوم به صورت امانت نزد شخص ثالث است، این شخص نمیتواند به صورت مستقل چک را به جریان بیندازد مگر اینکه شرایط خاصی در قرارداد برای استفاده از چک تعیین شده باشد.
۲. آیا طلبکار میتواند نسبت به هر دو چک همزمان اقدام کند؟
در صورتی که در قرارداد بین طرفین مشخص نشده باشد که چک دوم در چه شرایطی قابل استفاده است، طلبکار حق دارد نسبت به چک‌های صادر شده به نام خود اقدام کند. با این حال، اگر توافقی وجود داشته باشد که چک دوم تنها در شرایط خاصی قابل استفاده است، طلبکار باید به این توافق پایبند باشد.
در این موارد، توصیه می‌شود برای درک بهتر و دقیق‌تر شرایط، به یک مشاور حقوقی مراجعه کنید.
این پاسخ توسط هوش مصنوعی تولید شده است. لطفاً
توجه
داشته باشید که ممکن
است اطلاعات
ارائه‌شده
به‌طور کامل دقیق
یا قابل اعتماد نباشد. توصیه می‌شود برای تأیید صحت اطلاعات، به مشاوره وکلای مجرب مراجعه کنید.
با سلام. شخص مدیون باید امانی بودن چک را اثبات کند و در صورتی که چک منتقل شده باشد و شخص گیرنده چک را کارسازی کند باید علیه گیرنده اول چک و دوم طرح شکایت نمایید .
سلام
چون هر دو چک در وجه طلبکار صادر شده صرفا ایشان میتواند نسبت به وصول وجه آن اقدام نماید مگر اینکه چک دوم را از طریق سامانه به نام شخص ثالث انتقال دهد.
از آنجائیکه در قرارداد به امانی بودن یکی از چک ها اشاره شده به نظر میرسد در صورت سواستفاده از چک، دست شما برای دفاع از خود باز باشد
سلام وقتت بخیر
با توجه به اطلاعات ارائه شده در نتایج جستجو، به سوالات شما به شرح زیر پاسخ داده می‌شود:
نقش شخص ثالث و امکان به جریان انداختن چک امانتی
شخص ثالثی که چک امانتی را در اختیار دارد، اصولا نقش نگهدارنده و امین را ایفا می‌کند. این شخص نمیتواند چک را به میل خود و بدون وجود شرایط مقرر در قرارداد (که در سوال شما ذکر شده مشخص نیست) به جریان بیندازد.
مسئولیت امین: اگر شخص ثالث (امین) چک امانتی را بدون مجوز یا برخلاف شرایط توافق شده خرج کند یا به دیگری انتقال دهد، مرتکب جرم خیانت در امانت شده و مسئولیت کیفری خواهد داشت. مجازات خیانت در امانت برای چک میتواند حبس از شش ماه تا سه سال باشد.
شرایط استفاده: چک امانی معمولا به عنوان وثیقه یا ضمانت برای انجام تعهدات صادر می‌شود و نباید توسط گیرنده (در اینجا، از طریق امین) به بانک ارائه شود مگر اینکه تعهدات مربوطه انجام نشده باشد. اگر در قرارداد به شماره چک و امانی بودن آن اشاره شده باشد، دارنده (و به تبع آن امین) باید در راستای تعهدات طرفین قرارداد عمل کند.
انتقال به شخص دیگر: اگر امین بدون مجوز، چک را به شخص دیگری منتقل کند، این عمل میتواند مصداق خیانت در امانت باشد. در این حالت، حتی اگر دارنده جدید با حسن نیت باشد، در صورتی که پرونده کیفری مبنی بر خیانت در امانت مفتوح باشد، رسیدگی به دعوای مطالبه وجه چک از صادرکننده ممکن است متوقف بر نتیجه پرونده کیفری شود. برخی نظرات حقوقی نیز بیان می‌دارند که اگر چک در نتیجه وقوع جرمی مانند خیانت در امانت به اشخاص ثالث منتقل شده باشد، دارنده (حتی با حسن نیت) نمیتواند وجه آن را از صادرکننده مطالبه کند. با این حال، نظر دیگری نیز وجود دارد که صادرکننده چک در قبال دارنده با حسن نیت مسئول پرداخت است، اما پس از پرداخت میتواند وجه را از امین خائن مطالبه کند.
نکته کلیدی در مورد سوال شما: از آنجایی که در قرارداد مشخص نشده چک دوم صرفا در چه شرایطی قابل استفاده است، این یک نقص در قرارداد محسوب می‌شود. با این حال، قید "به صورت امانت" نشان‌دهنده این است که استفاده از آن بدون دلیل و نقض تعهد از سوی بدهکار، مجاز نیست. شخص ثالث صرفا نگهدارنده است مگر اینکه شرایطی (هرچند نامشخص در قرارداد شما) برای اقدام او وجود داشته باشد که باید اثبات شود.
اقدام همزمان طلبکار نسبت به هر دو چک
طلبکار نمیتواند به طور همزمان و بدون دلیل قانونی برای وصول مبلغ کامل هر دو چک اقدام کند، به خصوص وقتی یکی از چک‌ها به صراحت "امانت" ذکر شده است.
ماهیت چک امانی: چک امانی برای تضمین اجرای تعهدات است. این بدان معناست که چک دوم به عنوان پشتوانه‌ای برای اصل بدهی (که چک اول نیز برای آن صادر شده) یا برای شرایط خاصی در نظر گرفته شده است.
شرط استفاده از چک امانی: طلبکار تنها در صورتی میتواند از چک امانی استفاده کند که بدهکار تعهد اصلی خود را (که احتمالا با چک اول مرتبط است) ایفا نکرده باشد یا شرایط خاص دیگری که استفاده از چک امانی را توجیه کند، محقق شده باشد. از آنجایی که در قرارداد شما شرایط استفاده از چک دوم مشخص نشده، این موضوع میتواند محل اختلاف باشد.
ریسک برای طلبکار: اگر طلبکار هر دو چک را همزمان و بدون اینکه تخلفی از سوی بدهکار صورت گرفته باشد (مثلا برگشت خوردن چک اول و عدم پرداخت بدهی) به اجرا بگذارد، ممکن است با دفاعیات صادرکننده چک مبنی بر امانی بودن چک دوم و عدم تحقق شرایط وصول آن مواجه شود. این اقدام میتواند سوءاستفاده از حق تلقی گردد.
لزوم اثبات: اگر طلبکار بخواهد چک امانی را وصول کند، در صورت ادعای صادرکننده مبنی بر امانی بودن، بار اثبات اینکه شرایط وصول چک امانی فراهم شده (مثلا عدم ایفای تعهد توسط بدهکار) بر عهده طلبکار خواهد بود. ذکر عبارت "امانت" در قرارداد به نفع بدهکار است.
عدم امکان مطالبه همزمان یک دین از دو طریق مشابه: هرچند مستقیما به این مورد اشاره نشده، اما رویه قضایی نشان می‌دهد که مطالبه یک دین از طرق مختلف به صورت همزمان و برای کل مبلغ، بدون توجیه، پذیرفته نیست (مثلا مطالبه همزمان یک چک از طریق دادگاه و اجرای ثبت پذیرفته نشده است). این اصل میتواند به طور غیرمستقیم در اینجا نیز مصداق یابد که نمی‌توان برای یک بدهی، دو ابزار پرداخت را همزمان و بدون قید و شرط فعال کرد، خصوصا وقتی یکی امانی است.
توصیه: با توجه به ابهامات قرارداد، به خصوص عدم تعیین شرایط دقیق استفاده از چک امانی، توصیه می‌شود طرفین برای جلوگیری از اختلافات آتی، این شرایط را به صورت مکتوب و واضح مشخص نمایند. در صورت بروز اختلاف، تفسیر قرارداد و نیت واقعی طرفین با دادگاه خواهد بود و قید "امانت" به نفع بدهکار تفسیر خواهد شد مبنی بر اینکه چک دوم کاربرد تضمینی و مشروط داشته است.
