آیا مایل هستید اعلانات مربوط به گفتگوهای آنلاین خود را روی دستگاه
خود دریافت کنید؟
در پنجره باز شده روی دکمه Allow کلیک کنید...
لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
تلفن تماس:
شما میتوانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ
بگیرید.
لطفا دقت داشته باشید، شما در هر روز تنها
میتوانید ۳
درخواست ارزیابی حقوقی رایگان ویا ارتباط مستقیم با متخصص ثبت نمایید.
همچنین دقت داشته باشید درصورت عدم انتخاب متخصص، پیام شما برای تمامی متخصصان ارسال شده و ایشان
می توانند ارزیابی خود را از درخواست شما مطرح نمایند.
بنده پدرم فوت کرده‌اند و تازه متوجه شدیم در مبایعه‌نامه‌ای چکی امانت نزد املاک میباشد، ولی هیچ نشانی در آن مبایعه‌نامه از اینکه املاکی چه شخصی میباشد و کدام املاک موجود و مشخص نیست. ما ورثه مرحوم نگران سوءاستفاده از این چک هستیم. الاایحال می‌خواستم بدانم که چگونه متوجه شوم آیا این چک پاس شده یا خیر؟ و اگر پاس شده چه کسی آن را پاس کرده است؟
ضمنا لازم به ذکر است که به شعبه بانک مربوطه به چک مراجعه کردم و حتی با واحد حقوقی بانک نیز صحبت کردم، ولی به دلیل اختلافاتی با یکی از ورثه گفتند ما نمی‌توانیم به شما اطلاعات بدهیم و باید از طریق مراجع قضایی اقدام نمایید. ممنون می‌شوم راهنمایی کنید که راه‌حل حقوقی آن چیست؟
در اینگونه موارد، برای استعلام وضعیت چک و دریافت اطلاعات مربوط به آن، باید از طریق مراجع قضایی اقدام کنید.
مطابق با ماده ۹ قانون صدور چک، بانک‌ها موظفند در صورت درخواست قانونی مراجع قضایی، اطلاعات لازم را در خصوص چک ارائه دهند.
بنابراین، شما میتوانید با ارائه دادخواست به دادگاه و درخواست صدور دستور قضایی، بانک را ملزم به ارائه اطلاعات در خصوص وضعیت چک و شخصی که آن را نقد کرده است، نمایید.
این پاسخ توسط هوش مصنوعی تولید شده است. لطفاً
توجه
داشته باشید که ممکن
است اطلاعات
ارائه‌شده
به‌طور کامل دقیق
یا قابل اعتماد نباشد. توصیه می‌شود برای تأیید صحت اطلاعات، به مشاوره وکلای مجرب مراجعه کنید.
سلام و عرض تسلیت برای درگذشت پدرتان 🌹
سؤال شما دو بعد دارد:
۱) فهمیدن اینکه «چک پاس شده یا نه و چه کسی آن را نقد کرده است».
۲) پیشگیری یا برخورد با سوءاستفادۀ احتمالی (اگر هنوز نقد نشده باشد یا لاشه آن دست شخص دیگری باشد).
در ادامه سعی کرده‌ام راهکارهای حقوقی عملی را مرحله به مرحله توضیح بدهم.
---
## ۱. آیا بانک موظف است به ورثه اطلاعات بدهد؟
طبق قانون «قانون رفع موانع تولید و ارتقای نظام مالی کشور» و نیز «قانون بانکداری بدون ربا» بانک‌ها اصل رازداری دارند، اما:
• بعد از فوت صاحب‌حساب، «ورثه‌ی قانونی» با ارائه گواهی انحصار وراثت و وکالت‌نامه (در صورت تعدد ورثه) ذی‌نفع محسوب می‌شوند.
• بانک معمولا در صورت اختلاف بین وراث یا فقدان وکالت‌نامه واحد، از ارائه اطلاعات امتناع می‌کند و ارجاع به مرجع قضایی می‌دهد.
پس اگر بین ورثه اختلاف دارید (مثلا یکی از ورثه معترض است)، بانک برای حفظ بی‌طرفی از شما **حکم قضایی** می‌خواهد.
---
## ۲. روش‌های عملی برای استعلام وضعیت چک
۱) درخواست «تامین دلیل»
- به شورای حل اختلاف یا دادگاه عمومی حقوقی محل بانک مراجعه کنید.
- خواسته: «صدور قرار تامین دلیل بابت استعلام گردش چک شماره … از بانک …»
- قاضی دستور کتبی به بانک می‌دهد؛ بانک مکلف است کپی پشت‌ورو و تاریخ وصول/واگذاری را ارائه کند.
۲) دادخواست «استرداد لاشه چک یا ابطال لاشه»
- خوانده: شرکت املاک (اگر مشخص شد) یا «صاحب یا متصرف مجهول» (به‌صورت خوانده مجهول‌المکان) + بانک گیرنده.
- خواسته تبعی: «دستور استعلام و ارائه مشخصات شخص/حسابی که وجه چک را وصول کرده است».
- قاضی می‌تواند دستور موقت برای مسدودشدن چک تا روشن‌شدن تکلیف را نیز صادر کند (ماده ۳۱۰ ق.آ.د.م).
۳) شکایت کیفری «خیانت در امانت» علیه بنگاه معاملات ملکی
- مستند: ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی.
- به دادسرای محل وقوع املاک یا آخرین محل نگه‌داری چک بروید.
- بازپرس برای کشف حقیقت، بلافاصله نامه استعلام به بانک می‌دهد و می‌تواند حساب گیرنده را مسدود کند.
۴) روش تکمیلی در صورتی که چک جدید «صیاد» باشد
- با کد ۱۶ رقمی صیاد در اپ‌های بانکی یا پیامک به *۷۰۱۷*۱*۲*کدصیاد# میتوانید بفهمید وضعیت «ثبت، تایید یا انتقال» آن چگونه است.
- اما هنوز نشان نمی‌دهد چه کسی وجه را وصول کرده؛ برای آن نیاز به نامه قضایی دارید.
---
## ۳. گام‌های پیشنهادی گام‌به‌گام
| گام | توضیح | مدارک لازم |
|-----|-------|-----------|
|۱|تهیۀ گواهی انحصار وراثت|شناسنامه و گواهی فوت متوفی + شاهدان|
|۲|تنظیم وکالت‌نامه واحد بین ورثه (اگر امکان مصالحه هست)|حضور ورثه در دفترخانه|
|۳|درخواست کتبی به بانک همراه مدارک بالا|نامه رسمی؛ وصول پاسخ منفی (برای ضمیمه در دادگاه)|
|۴|تقدیم «درخواست تامین دلیل» یا «دستور موقت» به دادگاه|فرم‌های چاپی شورای حل اختلاف کافی است؛ هزینه دولتی اندک|
|۵|در صورت کشف سوءاستفاده، طرح شکایت کیفری خیانت در امانت|اصل یا تصویر مبایعه‌نامه، احضار مسئول املاک|
|۶|در صورت وصول‌شدن چک، دادخواست «الزام به استرداد وجه» از دارنده فعلی|پس از شناسایی دارنده از طریق بانک|
---
## ۴. نکات کلیدی
• اگر احتمال می‌دهید چک هنوز نقد نشده، «دستور موقت» برای مسدودسازی پرداخت، سریع‌ترین مسیر است.
• دادگاه یا دادسرا به‌محض صدور دستور، دبیرخانه بانک را مکلف به جواب فوری می‌کند؛ معمولا ۴۸ ساعته پاسخ می‌آید.
• در صورت اثبات خیانت در امانت، علاوه بر حبس تعزیری، میتوانید خسارت تاخیر تادیه را نیز مطالبه کنید.
• اگر املاک نگهدارندۀ چک باشد و حاضر به تحویل لاشه نشود، میتوانید دستور «فک لاشه» بگیرید؛ اجرای احکام در محل بنگاه حاضر شده و لاشه را تحویل می‌گیرد.
---
## ۵. جمع‌بندی
۱) بدون حکم قضایی بانک اطلاعات نمی‌دهد، خصوصا وقتی اختلاف بین ورثه وجود دارد.
۲) سریع‌ترین راه: «درخواست تامین دلیل + دستور موقت مسدودسازی وجه چک» در شورای حل اختلاف یا دادگاه حقوقی.
۳) برای ریشه‌کنی موضوع، شکایت خیانت در امانت از املاک توصیه می‌شود تا دادسرا از بانک استعلام بگیرد و شخص وصول‌کننده را احضار کند.
در صورتیکه مشخصاتی از بنگاه در بیع نامه ذکر شده باشد میتوانید از طریق مراجعه به اتحادیه نسبت به اخذ نشانی جدید بنگاه اقدام نمایید . در غیر اینصورت برای بهره گیری از اطلاعات بانکی نیاز به همکاری کلیه وراث بوده و حتی در صورت همکاری وراث امکان دسترسی به مشخصات گیرنده چک بدون دستور قضائی امکان پذیر نمی باشد .
