چگونه تهاتر بدهی با سفته را انجام دهم؟

سلام
تهاتر امکان‌پذیر نیست .

با سلام و وقت بخیر
تحت عنوان تهاتر نمیتونید این کار رو انجام بدید . باید با طرف مقابل توافق کنید .

سلام تهاتر درصورت موافقت طلبکار برادران امکان پذیر است وگرنه اقدامی ندارد جهت اینکه اشتباهی در اقداماتتان صورت نگیرد با یکی از همکاران مشورت وسپس اقدام کنید

سلام تهاتر امکان‌پذیر نیست

عرض سلام و احترام، تهاتر امکانپذیر نیست.

درود تهاتر امکان پذیر نمی باشد

سلام وقت بخیر 🌱
سؤال شما سه محور اصلی دارد:

۱) برای «تهاتر» چه شرایطی در حقوق ایران لازم است؟
۲) آیا می‌شود سفته‌ها را به نام برادرتان منتقل کرد تا آن شرایط تکمیل شود؟
۳) از نظر شکلی (در دعوای در حال جریان شما و دعوایی که احتمالا علیه برادرتان طرح می‌شود) دقیقا چه کارهایی باید انجام دهید؟

پاسخ را مرحله‌به‌مرحله پیش می‌بریم.

---

## ۱. تهاتر در حقوق ایران؛ چه زمانی ممکن است؟

ماده‌های قانون مدنی تهاتر را تعریف کرده‌اند. مهم‌ترین شروط تهاتر قهری (خودکار) چنین است:

| شرط | توضیح |
|-----|-------|
|۱| دو دین‌ (بدهی) «از یک جنس» باشند (اینجا هر دو وجه نقد ریالی هستند). |
|۲| هر دو **قطعی، حال و قابل مطالبه** باشند (سررسید گذشته و شرطی در میان نباشد). |
|۳| دو دین بین **همان دو شخص** باشد؛ یعنی بدهکار دین اول، طلبکار دین دوم نیز باشد و بالعکس. |

پس اگر بخواهید برادرتان در دعوایی که احتمالا بدهکار شناخته می‌شود، از سفته‌ها برای تهاتر استفاده کند، باید شرط سوم هم برقرار شود؛ یعنی:

• از نگاه حقوقی، «شخص X» (همان فرد بدهکار سفته) به «برادرتان» بدهکار باشد
• «برادرتان» نیز در همان زمان به «شخص X» بدهکار شناخته شود (به دلیل واریزی قبلی)

وقتی این تساوی شکل گرفت، دادگاه مطابق ماده ۲۹۵ ق.م تهاتر را می‌پذیرد و حکم به بی‌اثر شدن بدهی می‌دهد یا دست‌کم به میزان سفته‌ها بدهی را کاهش می‌دهد.

---

## ۲. چگونه سفته‌ها را به نام برادرتان منتقل کنید؟

راه انتقال حقوق ناشی از سفته، در قانون تجارت پیش‌بینی شده:

۱) ظهرنویسی (امضا و تحریر پشت سفته) به نحو «انتقال»
```
انتقال به آقای ... (کد ملی ...)
امضا، تاریخ
```
طبق مواد ۲۴۵ و ۲۴۶ قانون تجارت، همین ظهرنویسی مالکیت سفته را منتقل می‌کند.
نه مهر دادگاه لازم است، نه دفترخانه؛ ولی اگر می‌خواهید از نظر اثباتی محکم شوید می‌توانید همان ظهرنویسی را نزد دفترخانه «رسمی» کنید تا جلوی ادعای جعل و انکار گرفته شود.

۲) قرارداد صلح/حواله/صلح حقوق در دفترخانه
اگر سفته‌ها در جریان دادخواستی باشند (مثل دعوای فعلی شما)، بهتر است علاوه بر ظهرنویسی یک «صلح حقوق» در دفترخانه تنظیم کنید که:

• «کلیه حقوق ناشی از سفته‌های شماره ... به مبلغ ... ریال»
• از طرف شما به برادرتان «صلح قطعی بلاعوض» شد.

این سند رسمی، برای اثبات مالکیت برادرتان و نیز اجازه ورود او به پرونده، راه را هموار می‌کند.

---

## ۳. آثار انتقال روی دعوای موجود شما (مطالبه وجه سفته)

سه سناریو داریم:

۱) اگر هنوز جلسه اول رسیدگی برگزار نشده، می‌توانید **دادخواست اصلاح خواسته** بدهید و بخواهید «برادرتان جایگزین خواهان» شود (ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی – نقل و انتقال حق مورد دعوا).

۲) اگر دادرسی در جریان است (بعد از تبادل لوایح)، دو راه وجود دارد:
• «ورود ثالث» از سوی برادرتان؛
• یا شما تا قبل از صدور رای، **استرداد دعوا** کرده و پس از انتقال کامل، برادرتان دعوای جدید طرح کند.

۳) اگر رای قطعی گرفته‌اید ولی هنوز وجه دین وصول نشده، می‌توانید در مرحله اجرا، با رضایت شما و بدهکار، «حواله اجرا» به نام برادرتان انجام دهید که عمل تهاتر را تسهیل می‌کند.

---

## ۴. وقتی بدهکار علیه برادرتان دادخواست بدهد، چه رخ می‌دهد؟

الف) برادرتان در لایحه دفاعیه «تهاتر» را به استناد ماده ۲۹۵ ق.م مطرح می‌کند و سفته‌های ظهرنویسی‌شده را پیوست می‌کند.
ب) دادگاه ابتدا باید «وجود و قطعیت هر دو دین» را احراز کند. اگر سفته‌ها سررسید گذشته و عندالمطالبه باشند، این شرط محقق است.
ج) اگر مبلغ سفته‌ها کمتر از مبلغی باشد که بدهکار ادعا می‌کند، تهاتر تا سقف سررسید سفته عمل می‌کند و مابه‌التفاوت باقی می‌ماند.
د) اگر بدهکار (شخص X) دفاع کند که واریز وجه به‌حساب برادرتان «ودیعه یا امانت» بوده نه قرض، باید آن را ثابت کند. در غیر این صورت اصل بر «قرض» است (ماده ۶۴۸ ق.م – قرینه تسلط مالک بر مالش).

---

## ۵. ریسک‌ها و نکات ظریف

۱) «سوءنیت یا تبانی» اگر محرز شود (مثلا انتقال سوری فقط برای فرار از دین) ممکن است ماده ق.م (معاملات به قصد فرار از دین) را پیش بکشد. پس نشان دهید که واقعا سفته‌ها طلب واقعی شما بوده و الآن به‌صورت درست به برادرتان منتقل شده است.
۲) مدت مرور زمان دعوای سفته (۵ سال پس از تاریخ سررسید و اعتراض) را از دست ندهید
۳) اگر سفته‌ها واخواست نشده باشند، بدهکار می‌تواند به میزان خسارت تاخیر و حق‌الوکاله ایراد وارد کند، ولی اصل طلب همچنان پابرجاست.
۴) برای جلوگیری از تعارض آرا، بهتر است قبل از صدور حکم قطعی در هر دو پرونده، موضوع تهاتر روشن شود؛ وگرنه امکان دارد دو رای ناسازگار صادر شود و کار به مرحله تجدیدنظر و دیوان عالی کشیده شود.

---

## ۶. جمع‌بندی و پیشنهاد عملی

۱) پشت کلیه سفته‌ها را به نام برادرتان ظهرنویسی کنید و در دفترخانه صلح حقوق تنظیم کنید.
۲) اگر دادخواست شما هنوز ابتدایی است، خواسته را اصلاح کنید و برادرتان را جایگزین کنید یا حداقل ورود ثالث بدهید.
۳) مدارک (اصل سفته + ظهرنویسی + سند صلح) را نزد برادرتان نگه دارید تا در صورت دادخواست احتمالی بدهکار، فورا به تهاتر استناد کند.
۴) برادرتان در اولین لایحه دفاعیه، با ذکر ماده ۲۹۵ قانون مدنی و پیوست سفته‌ها، «دعوی تهاتر» را مطرح کند.
۵) اگر بدهکار ادعا کند واریز وجه ماهیت دیگری دارد، بار اثبات بر عهده اوست؛ برادرتان تنها با ارائه پرینت بانکی و اقرار قبلی بدهکار (اگر وجود دارد) موضع خود را تثبیت نماید.

بدین ترتیب، امکان محکومیت مالی برادرتان بسیار کاهش می‌یابد یا دست‌کم تا سقف مبلغ سفته‌ها خنثی می‌شود. در عمل، قاضی‌ها وقتی اسناد تجاری ظهرنویسی‌شده و شرایط تهاتر فراهم باشد، دفاع تهاتر را می‌پذیرند.

موفق باشید؛ اگر جزییات دیگری نیاز داشتید خوشحال می‌شوم کمک کنم.