آیا قاضی می‌تواند طلاق را به مشاوره ارجاع دهد؟

سلام
قاضی در هر دو حالت می‌تواند پرونده را به مشاوره ارجاع دهداما این تصمیم به نظر قاضی و شرایط پرونده بستگی دارد. در طلاق از طرف زوج داوری معمولا الزامی‌تر است اما مشاوره نیز ممکن است تجویز شود.

در نظام حقوقی ایران، ارجاع به داوری یا مشاوره در فرآیند طلاق بستگی به نوع درخواست طلاق و شرایط آن دارد. پاسخ به سوال شما به شرح زیر است:

۱. طلاق به درخواست زوج (مرد):
اگر طلاق به درخواست مرد (زوج) باشد، معمولا نیازی به ارجاع به داوری یا مشاوره اجباری نیست، زیرا قانونگذار در ماده (۱) قانون اصلاح مقررات طلاق (۱۳۷۱)، شرط ارجاع به داوری را فقط برای مواردی که زوجه درخواست طلاق دارد پیشبینی کرده است.

اما بر اساس قانون حمایت خانواده (۱۳۹۱)، دادگاه میتواند در هر نوع دعوای خانوادگی (از جمله طلاق) در صورت لزوم، زوجین را به مشاوره تخصصی ارجاع دهد (ماده ۱۶ قانون حمایت خانواده). بنابراین، حتی در طلاق به درخواست مرد، قاضی میتواند در صورت تشخیص، مشاوره خانواده را توصیه کند، اما این امر مانند طلاق به درخواست زن اجباری نیست.

۲. طلاق به درخواست زوجه (زن):
اگر زن درخواست طلاق داشته باشد (مثلا بر اساس عسر و حرج یا شرایط ضمن عقد)، دادگاه موظف است پیش از بررسی نهایی، موضوع را به داوری ارجاع دهد (ماده ۱ قانون اصلاح مقررات طلاق و مواد ۲۸ تا ۳۰ قانون حمایت خانواده).

این داوری ممکن است نمادین باشد (به خصوص اگر مرد حاضر به همکاری نکرده یا اختلافات غیرقابل حل باشد)، اما به هر حال رعایت این مرحله برای دادگاه الزامی است.

درود وقت بخیر اگر طلاق از سوی زوج ثبت شده باشد به داوری ارجاع می گردد.

سلام معمولا فقط به داوری ارجاع می شود

با سلام و عرض ادب ،به داوری ارجاع داده میشود

سلام 🌷
در رویه فعلی دادگاه‌های خانواده سه «سامانه» برای طلاق وجود دارد:

۱) طلاق توافقی
۲) طلاق به‌درخواست زوج (شوهر)
۳) طلاق به‌درخواست زوجه (به استناد عسر و حرج، شرط وکالت، عدم پرداخت نفقه و …)

قوانین و آیین‌نامه‌های موجود اجازه داده‌اند قاضی در هر سه حالت –هرگاه صلاح بداند– زوجین را به «مرکز مشاوره خانواده» یا «حکمین» ارجاع دهد. تفاوت فقط در میزان «الزام» است که خلاصه‌اش این‌گونه است:

┌───────────────┬───────────────┬─────────────────────────────┐
│ نوع طلاق │ ارجاع به مشاوره│ ارجاع به داوری (حکمین) │
├───────────────┼───────────────┼─────────────────────────────┤
│ توافقی │ «الزامی» (ماده ۲۵ قانون│ غالبا نه؛ مشاوره جای داوری را │
│ │ حمایت خانواده ۱۳۹۱ + │ گرفته است. │
│ │ بخشنامه ۱۳۹۷) │ │
├───────────────┼───────────────┼─────────────────────────────┤
│ به‌درخواست زوج│ «اختیاری»؛ قاضی هر زمان │ «تقریبا الزامی» طبق فتاوا و │
│ │ تشخیص دهد می‌تواند │ ماده ۲۷ ق.حمایت خانواده ۱۳۵۳ │
│ │ معرفی کند. │ (هنوز در عمل اجرا می‌شود) │
├───────────────┼───────────────┼─────────────────────────────┤
│ به‌درخواست │ «اختیاری»؛ معمولا زمانی│ در اکثر شعب فقط اگر قاضی خواسته│
│ زوجه │ که قاضی احتمال صلح بدهد│ باشد؛ غالبا جنبه نمادین دارد.│
└───────────────┴───────────────┴─────────────────────────────┘

بنابراین پاسخ سؤال شما:

۱) اگر طلاق «از طرف زوج» مطرح شده باشد، دادگاه همچنان اختیار دارد –و در بسیاری از شعب عرفا این کار را می‌کند– پرونده را به «مرکز مشاوره خانواده» بفرستد تا گواهی عدم امکان سازش صادر شود. پس تصور اینکه مشاوره فقط در دعوای طلاق زوجه انجام می‌شود صحیح نیست.

۲) ارجاع به «حکمین» دو نفره (یکی از خانواده زن، یکی از مرد) طبق تبصره ماده ۲۷ قانون حمایت خانواده سابق و رای مشهور فقها هنوز برای طلاق به‌درخواست زوج معمولا انجام می‌شود؛ هرچند این روزها بسیاری از شعب، گزارش مرکز مشاوره را معادل همان داوری تلقی می‌کنند و داوری را «نمادین» برگزار می‌کنند.

۳) در طلاق توافقی، ارجاع به مشاوره کاملا الزامی است (قاضی اختیار ندارد از آن صرف‌نظر کند)، ولی داوری حذف شده است.

پس جمع‌بندی:
بله؛ در طلاقی که شوهر دادخواست داده است قاضی می‌تواند –و غالبا خواهد– شما را به مشاوره خانواده یا داوری ارجاع دهد؛ محدود به طلاق به‌درخواست زوجه نیست و «نمادین بودن» داوری نیز بیشتر به رویه اعیان هر شعبه بستگی دارد، نه به نوع درخواست‌کننده طلاق.

موفق باشید 🌺

بسته به نظر قاضی بله. میتواند به مشاوره ارجاع دهد