لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
شما میتوانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ بگیرید.
با سلام.
آیا در مبایعه‌نامه در قسمت ثمن نوشته شود: صلح شده در قبال ده میلیون تومان، صحیح است؟
گرچه قیمت ناچیز باشد، در معنا روی ثمن صلح شود، آیا معتبر است؟
با سپاس.
در قانون مدنی ایران، صلح می‌تواند به جای بیع یا معامله دیگر به کار رود و به عنوان جایگزینی برای آن عمل کند، حتی اگر در قالب مبایعه‌نامه باشد.
ماده ۷۵۲ قانون مدنی بیان می‌کند که: «صلح ممکن است یا در مورد رفع تنازع موجود و یا جلوگیری از تنازع احتمالی در مورد معامله و غیره باشد.»
بنابراین، اگر در مبایعه‌نامه به جای ثمن، "صلح شده در قبال ده میلیون تومان" نوشته شود، از نظر قانونی معتبر است، حتی اگر مبلغ ذکر شده ناچیز باشد.
با این حال، لازم است که شرایط و ارکان قانونی صلح، مانند رضایت طرفین و تعیین موضوع صلح، رعایت شود.
سلام
پاسخ در یک نگاه
۱. «بیع» و «صلح» دو عقد مستقل‌اند؛ اگر در مبایعه‌نامه بنویسید «صلح شد در قبال ده میلیون تومان»، سند مزبور از دید حقوقی دیگر «بیع» نیست، بلکه «صلح‌نامه» محسوب می‌شود و به‌عنوان صلح، کاملا معتبر است؛ حتی اگر عوض (ده میلیون) ناچیز یا به‌اصطلاح «محاباتی» باشد.
۲. مشکل شرعی یا قانونی از حیث کمیت ثمن وجود ندارد؛ مادام که «عوض» مالیت داشته و طرفین قصد جدی انتقال داشته باشند، عقد صلح صحیح و لازم است
۳. اگر مقصود شما واقعا «بیع» است (نه صلح)، بهتر است اصطلاحات شفاف باشد: «مبیع» و «ثمن» را ذکر کنید و از به‌کار بردن واژه «صلح» پرهیز کنید؛ در غیر این صورت ممکن است در مراجع ثبتی یا دادگاه، قرارداد بر مبنای قواعد صلح تفسیر شود که تفاوت‌های ظریفی با بیع دارد (مثل ضمان درک، خیارات، مالیات، حق شفعه و…).
─────────────────────────────
۱) تفاوت حقوقی بیع و صلح
─────────────────────────────
بیع = تملیک عین به عوض معلوم.
صلح در مقام معامله = قراردادی که می‌تواند «نتیجۀ» هر معامله دیگری را بدهد، بدون اینکه لزوما احکام خاص آن معامله را داشته باشد.
مثال: اگر ملکی را «صلح» کنید، دیگر حق شفعه ایجاد نمی‌شود، برخی خیارات (مثلا مجلس و حیوان) جاری نیست، ولی عقد لازم و قابل ثبت است.
─────────────────────────────
۲) صلح محاباتی یا با ثمن کم
─────────────────────────────
«صلح ممکن است در مقابل مال یا غیرمال یا بلاعوض باشد.»
بنابراین ۱۰ میلیون تومان—حتی اگر به‌وضوح کمتر از قیمت واقعی ملک باشد—باز هم عقد را باطل نمی‌کند؛ صرفا «صلح محاباتی» (زیر قیمت عرف) تلقی می‌شود و آثارش برقرار است.
تنها استثنا: اگر ثابت شود قصد واقعی طرفین «هبه (بخشیدن)» بوده و رقم ۱۰ میلیون صوری است، ممکن است دادگاه قرارداد را هبه محسوب کند که حق رجوع و شرایط خاص خود را دارد.
─────────────────────────────
۳) توصیه عملی برای تنظیم سند
─────────────────────────────
الف) اگر واقعا می‌خواهید «بیع» کنید
• در سربرگ و متن بنویسید «عقد بیع» یا «مبایعه‌نامه».
• واژه‌های «مبیع» و «ثمن» را بیاورید: «کل ثمن معامله مبلغ … ریال است.»
• از عبارت «صلح شد/مصالحه نمود» استفاده نکنید.
ب) اگر بنا دارید «صلح» کنید
• عنوان سند را «صلح‌نامه قطعی عین» بگذارید.
• به‌جای بایع/مشتری بنویسید: «مصالح» و «متصالح».
• عوض را هر قدر می‌خواهید (حتی ناچیز) ذکر کنید و بنویسید: «این صلح محاباتی و بلاخسارت است و مصالح دعوی و خیاری ندارد.»
─────────────────────────────
۴) اثر مالیاتی و ثبتی
در نقل‌وانتقال املاک، اداره مالیات به مبلغ سند کاری ندارد؛ مبنای مالیات همان «ارزش معاملاتی» اعلامی سازمان امور مالیاتی است؛ چه بیع باشد چه صلح. بنابراین کم یا زیاد نوشتن ثمن تفاوتی در مالیات نقل‌وانتقال ایجاد نمی‌کند.
─────────────────────────────
جمع‌‌بندی
• بله؛ نوشتن «صلح شده در قبال ده میلیون تومان» صحیح و نافذ است، ولی آن قرارداد «صلح» است نه «بیع».
• کمی یا زیادی ثمن در صحت عقد صلح خللی وارد نمی‌کند؛ این مورد مصداق «صلح محاباتی» است.
• برای جلوگیری از برداشت‌های متفاوت، نام و ادبیات عقد را با قصد واقعی خود منطبق کنید.
با سلام
در حقوق ایران ، اراده ی طرفین قرارداد مهم است نه ظاهر قرارداد طرفین .
