لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
شما میتوانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ بگیرید.
سلام. دختر زیر ۱۸ ساله‌ای که حکم رشد گرفته و قصد رفتن به خارج از کشور را با اجازه پدرش دارد تا پیش مادرش که از پدرش جدا شده، آیا باز هم نفقه به او تعلق می‌گیرد؟
بر اساس ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی، نفقه فرزند بر عهده پدر است. حتی اگر دختر حکم رشد گرفته باشد و به خارج از کشور برود، تا زمانی که ازدواج نکرده و توانایی مالی برای تأمین معیشت خود ندارد، پدر موظف به پرداخت نفقه است. بنابراین، در صورتی که دختر به خارج از کشور برود و هنوز تحت سرپرستی مادرش باشد، پدر همچنان مسئول پرداخت نفقه او خواهد بود.
سلام و وقت بخیر 🌿
پاسخ کوتاه
بله؛ تا وقتی دختر ــ ولو با حکم رشد و در خارج از کشور ــ نتواند هزینۀ زندگی خود را شخصا تامین کند، نفقه (خرجی متعارف زندگی) همچنان بر عهدۀ پدر است. حکم رشد، تکلیف نفقه را از دوش پدر برنمی‌دارد؛ فقط حق انجام معاملات مالی را به دختر می‌دهد.
────────────────────────────
مبانی قانونی
────────────────────────────
۱) مادۀ ۱۱۹۹ قانون مدنی
«نفقۀ اولاد بر عهدۀ پدر است… مادامی که اولاد دارای شغل و وسایل تامین معاش نباشند.»
۲) مادۀ ۱۲۰۶
«… مادر می‌تواند نفقۀ گذشته طفل را نیز مطالبه کند.»
۳) مادۀ ۱۲۱۰ و رای وحدت رویه ۳۰/۱۳۶۴
حکم رشد به صرف «اهلیت معاملاتی» مربوط است؛ اهلیت استیفای مالی را می‌دهد ولی تغییری در ولایت قهری و تکلیف نفقه ایجاد نمی‌کند.
۴) مادۀ ۱۸ قانون گذرنامه
خروج دختر زیر ۱۸ سال با اجازۀ ولی قهری (پدر یا جد پدری) است؛ این اجازه به معنای اسقاط نفقه نیست.
────────────────────────────
پرسش و پاسخ عملی
────────────────────────────
۱) «اگر دختر درآمد مستقل داشته باشد چه؟»
– هرگاه پدر ثابت کند دختر از محل کار، سرمایه یا ارث خود «به‌طور متعارف» قادر به تامین مخارج است، تکلیف نفقه ساقط می‌شود (ماده ۱۲۰۴ و رویۀ قضایی).
۲) «دختر می‌تواند از خارج نفقه را مطالبه کند؟»
– بله؛ می‌تواند وکیل در ایران بگیرد یا با مراجعه به سفارت/کنسولگری ایران وکالتنامه بدهد و از دادگاه خانواده اقامتگاه پدر دادخواست نفقه بدهد.
۳) «اگر مادر، حضانت را بر عهده دارد چه؟»
– حضانت تغییری در مسئول مالی ایجاد نمی‌کند؛ مادامی که پدر در قید حیات است، او مسئول نفقه است و مادر در صورت پرداخت می‌تواند رجوع و مطالبه کند.
۴) «آیا پدر می‌تواند شرط کند که در صورت اقامت خارج دیگر نفقه نمی‌دهد؟»
– چنین شرطی خلاف مقررات آمرۀ ماده ۱۱۹۹ است و در دادگاه مسموع نیست، مگر دختر مستقلا کتبا اعلام گذشت و ابراء کند.
۵) «مبلغ نفقه چگونه تعیین می‌شود؟»
– بر اساس سطح زندگی متعارف دختر، هزینۀ مسکن، خورد و خوراک، درمان، تحصیل و … در کشور محل اقامت. دادگاه معمولا با جلب نظر کارشناس میزان ریالی یا ارزی را تعیین و بر اساس نرخ روز محاسبه می‌کند.
────────────────────────────
جمع‌بندی
────────────────────────────
• حکم رشد = اهلیت انجام معاملات؛ تاثیری بر سقط یا بقای نفقه ندارد.
• خروج از کشور با اجازۀ پدر نیز حق مطالبه نفقه را از بین نمی‌برد.
• تکلیف نفقه فقط در دو حالت ساقط می‌شود: ۱) اثبات تمکن مالی دختر، ۲) فوت یا اعسار کامل پدر.
• در صورت امتناع، دختر یا مادر می‌توانند از دادگاه خانواده الزام پدر به پرداخت نفقه جاری و گذشته را بخواهند؛ رای قابل اجرا از طریق توقیف اموال یا کسر از حقوق پدر است.
موفق باشید 🌷
با سلام و عرض ادب ،مانع استحقاق نفقه نیست
با سلام حکم رشد مانع استحقاق نفقه نیست
درود اخذ حکم رشد مانع استحقاق نفقه نخواهد بود
