آیا ادعای جنون زوجه ابرا مهریه را باطل می‌کند؟

با سلام و عرض ادب ،چنانچه جنون اثبات سند مذکور محکوم به بطلان خواهد بود

سلام ،طرح و اثبات جنون میتواند در سند ابرا تاثیرگذار باشد حتما از مشورت وکیل در این خصوص استفاده کنید

بادرود
طرح ادعای جنون ادواری زوجه می‌تواند به‌طور بالقوه اعتبار سند عادی مهریه را در معرض خطر قرار دهد، به‌خصوص اگر طرف مقابل از این ادعا برای اثبات عدم اهلیت زوجه در زمان تنظیم سند استفاده کند. با این حال، این موضوع به شواهد، نظر کارشناسی، و نحوه رسیدگی دادگاه بستگی دارد. برای جلوگیری از مشکلات بعدی، حتما با وکیل خود هماهنگی کنید تا از تبعات حقوقی این ادعا بر دعوای مهریه جلوگیری شود.

سلام و وقت‌‌بخیر 🌷

چکیده آنچه باید بدانید
۱) اقرار یا ادعای شما مبنی بر «جنون ادواری / دوقطبی بودن زوجه» الزاما سند ابراء را از درجه اعتبار ساقط نمی‌کند؛ زیرا اعتبار یا بطلان ابراء بستگی به «لحظه و شرایط امضای آن» دارد، نه صرف وجود یک بیماری روانی در مقاطع دیگر.
۲) در عمل، اگر زوجه بخواهد بعدا به استناد جنون، ابراء مهریه را باطل کند، بار اثبات «عدم اهلیت دقیقا در زمان تنظیم و امضای ابراء» برعهده اوست.
۳) با این حال، هرچه شما روی «عدم شعور و درک همیشگی» او تاکید کنید، برای طرف مقابل مستمسک ایجاد می‌شود که اهلیت زمان ابراء را زیر سؤال ببرد؛ پس در لایحه‌های‌تان دقت کنید که تعارضی آشکار به وجود نیاید.
۴) نکته‌ مهم دیگر: اگر فسخ نکاح قبل از نزدیکی صادر شود، اساسا مهریه‌ای در کار نمی‌ماند (ماده ۱۱۰۱ ق.م.)؛ اما اگر پس از نزدیکی است، زن مستحق «مهرالمثل» است. در هر دو حالت، داشتن یک سند ابراء مطمئن به نفع شماست.

──────────────
۱) مبنای حقوقی ابراء و اهلیت
• ابراء (ماده ۲۸۹ قانون مدنی) یک ایقاع است؛ فقط اراده زوجه (داین) نیاز است و رضایت شما شرط نیست.
• ماده ۲۱۰ و ۲۱۳: معامله (یا ایقاع) در صورتی صحیح است که متعاملین «عاقل و رشید» باشند. جنون ادواری باعث می‌شود اعمال حقوقی صادرشده در «حین دوره‌ی جنون» باطل یا غیرنافذ باشند؛ ولی اعمال صادره در «حین افاقه» معتبر است.
نتیجه: اگر ابراء در حالت افاقه و با درک و قصد کامل انجام شده باشد، کاملا معتبر است—even اگر ثابت شود بعدها یا قبلش به‌طور متناوب دچار حمله‌های روانی بوده است.

۲) رابطه دعوای فسخ و اعتبار ابراء
الف) حق فسخ ناشی از جنون (ماده ۱۱۲۱ ق.م.)
– شما باید وجود «جنون مستقر» را در همسر اثبات کنید (معمولا با نظریه پزشکی قانونی).
– اثبات جنون به معنای «سلب اهلیت دائمی» نیست؛ دادگاه‌ها در جنون ادواری به‌طور معمول اهلیت نسبی قائل می‌شوند (بند ۴ رای وحدت رویه ۳۱ مورخ ۱۳۷۶).
ب) اعتبار سند ابراء
– تا زمانی‌که زوجه در دادگاه به‌صراحت ادعا نکند «هنگام امضا دیوانه بودم»، خود دادگاه به‌مجرد طرح دعوای فسخ، سند ابراء را باطل تلقی نمی‌کند.
– اگر او مدعی شود، باید با گواهی پزشکی، شهادت شهود و قرائن زمانی ثابت کند درست در همان تاریخ در وضعیت جنون بوده است. این کار در عمل دشوار است، مخصوصا وقتی سند ابراء «دست‌خط، امضا و اثر انگشت» داشته باشد و سال‌ها گذشته باشد.
– در نهایت قاضی اگر شک کند، ممکن است سند را «غیرنافذ» بداند و برای بررسی بیشتر به کارشناس خط‌ و پزشکی قانونی ارجاع دهد.

۳) توصیه دفاعی
۱) در دادخواست و لوایح فسخ، به جای تاکید بر «عدم درک دائمی»، بهتر است بنویسید: «ایشان مبتلا به اختلال دوقطبی بوده و در دوره‌های مکرر جنون ادواری قرار می‌گیرد؛ به نحوی‌ که ادامه زندگی مشترک غیرممکن شده است.» این عبارت به دادگاه می‌فهماند که جنون «تواتر» دارد، نه «استمرار لحظه‌ای».
۲) اگر احیانا زوجه سند ابراء را انکار یا ادعای جنون در لحظه امضا مطرح کرد:
• اثر انگشت، دست‌خط، یا فیلم/عکس حین امضا (اگر دارید) را ارائه کنید.
• شاهدانی که صحنه را دیده‌اند معرفی کنید.
• استعلام از مراکز درمانی بگیرید که در همان تاریخ بستری یا تحت درمان فعال نبوده است.
۳) خوشبینانه‌ترین حالت این است که او اساسا ادعایی روی ابراء نکند؛ زیرا وقتی مهریه را بالفعل بخشیده، انگیزه‌ای برای ابطالش ندارد. اما داشتن استراتژی دفاعی بهتر از غافلگیرشدن است.

۴) وضعیت مهریه بعد از فسخ
• قبل از نزدیکی → هیچ مهریه‌ای تعلق نمی‌گیرد (م ۱۱۰۱). حتی اگر ابراء در حالت جنون باطل تلقی شود، بازهم چیزی به او نمی‌رسد.
• بعد از نزدیکی → مستحق مهرالمثل است. اگر ابراء معتبر باشد، همان هم ساقط می‌شود. اگر ابراء باطل شود، باید مهرالمثل بپردازید. پس حفظ اعتبار ابراء در این حالت مهم است.

۵) پاسخ جمع‌بندی
– داشتن سند ابراء عادی «بالاخره» کمک بزرگی است و با طرح دعوای فسخ لزوما زیر سؤال نمی‌رود.
– بار اثبات بی‌اعتباری ابراء بر عهده زوجه است.
– شما فقط مراقب باشید ادبیات لوایح‌تان چنان نباشد که خودتان عملا بگویید «همسرم هیچ‌گاه اهلیت نداشته»؛ کافی است ثابت کنید «جنون ادواری است و ادامه زندگی مختل شده»، نه این‌که در لحظه امضای ابراء هم ناتوان بوده.
– اگر می‌خواهید مطمئن شوید، نسخه اصلی ابراء را برای کارشناسی در اختیار داشته باشید و از هم‌اکنون شهود و اسناد مکمل (پرداخت‌های مهریه، رسیدهای بانکی، پیامک‌های موافقت) را جمع کنید.

امیدوارم خیال‌تان آسوده‌تر شده باشد. هر پرسش جزئی دیگری بود، درخدمتم. موفق باشید 🌺

با سلام و عرض ادب ،طرح و اثبات جنون در سند ابرا تاثیرگذار است

بستگی به این دارد که جنون ایشان ادواری است یا دایمی است که اگر دایمی باشد ابرا محسوب نمیشود و اگر جنون ایشان ادواری باشد بسته به نظر پزشکی قانونی ممکن است ثابت شود در زمان ابرا مجنون بوده اند

بله اگر پزشکی قانونی تشخییص دهد در زمان ابراء مهریه، زوجه دچار جنون بوده، آن سند فاقد اعتبار و باطل است