لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.

نحله چیست؟ چگونگی دریافت نحله

نحله چیست؟ چگونگی دریافت نحله

یکی از روش‌هایی که قانون‌گذار برای حمایت از زنان در نظر گرفته است، پرداخت حقوق مالی زن در صورت جدایی و یا حتی در طول زندگی و پس از مطالبه آن است. مهریه، نفقه، اجرت المثل و نحله از جمله حقوق مالی هستند که قانون‌گذار برای حمایت از زنان پیش‌بینی کرده است. مهریه و نفقه را چه در دوران زندگی زناشویی و چه در هنگام طلاق و جدایی می‌توان مطالبه کرد اما برای دریافت نحله و اجرت المثل حتماً باید زیر پرونده طلاق آن را درخواست کرد. ما در گروه بنیاد وکلا قصد داریم تا شما را با نحله، مفهوم آن، میزان و نحوه رسیدگی به دعوای نحله آشنا کنیم.

کشور ما به‌عنوان یکی از کشورهای در حال پیشرفت، نیازمند حمایت همه‌جانبه از زنان است. در صورتی که به این قشر بی‌توجهی شود، می‌تواند آسیب‌های زیادی به آنان وارد گردد. به همین دلیل نیز چه در دین رسمی کشورمان یعنی اسلام و چه در قوانین مختلف، به رعایت شان زن توجه شده است. رها کردن زن در تنگنای اقتصادی و مشکلات مالی می‌تواند تبعات زیادی برای اجتماع به همراه داشته باشد. از طرف دیگر، بر طبق قوانین دینی زن هیچ‌گونه وظیفه‌ای برای رسیدگی به امور خانه نداشته و می‌تواند به ازای فعالیت‌های انجام‌شده هزینه‌ای را دریافت نماید. در زیر به این بحث بیشتر خواهیم پرداخت.

نحله چیست؟

نحله در لغت به معنی بخشش، هدیه، آیین و عقیده است. خداوند در آیه 4 سوره مبارکه نسا در خصوص نحله فرمودند که نحله به‌عنوان هدیه‌ای برای زن است. پرداخت نحله طبق نظر دادگاه بر عهده مرد بوده و نمی‌توان از آن سرپیچی کرد. بر طبق دین مقدس اسلام، زن تنها وظیفه تمکین از شوهر و تربیت فرزندان را دارد و هیچ‌گونه وظیفه‌ای در قبال امور خانه و حتی شیر دادن به فرزندان ندارد. به همین دلیل نیز در صورتی که مردی بخواهد همسر شرعی و قانونی خود را طلاق دهد، زن می‌تواند دستمزد تمامی فعالیت‌های انجام‌شده را دریافت کند.

شما می‌توانید در مقاله دریافت اجرت المثل نکات دقیقی را در این موضوع مطالعه فرمایید. در صورتی که به هر دلیلی دادگاه رأی به اجرت المثل صادر نکند، می‌توان درخواست نحله کرد. نحله حق زن بوده و می‌توان با همراهی وکیلی متخصص در این زمینه بخش زیادی از حقوق مالی زن را از زوج دریافت کرد.

نحله در قانون

ماده‌ای که زن را مستحق دریافت نحله می‌کند، بند ب تبصره 6 قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب 21/12/1371 مجمع تشخیص مصلحت نظام است. هرچند که در سال 91 قانون حمایت خانواده قوانین درگی مربوط به این زمینه را فسخ کرده است اما این ماده همچنان معتبر است. در تبصره یادشده آمده است که: «با توجه به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهایی که زوجه در خانه شوهر انجام داده و وسع مالی زوج، دادگاه مبلغی را از باب بخشش (نحله) برای زوجه تعیین می‌نماید.»

در چه صورتی نحله پرداخت می‌شود؟

مسئله‌ای که در پرداخت نحله باید بیان نمود این است که این حق مالی زن، در شرایطی خاص پرداخت می‌شود. در صورتی که زن خواهان جدایی و طلاق باشد، دادگاه برای او اجرت المثل و نحله‌ای در نظر نخواهد گرفت و مرد هیچ‌گونه وظیفه‌ای در قبال پرداخت برخی حقوق مالی از جمله نحله ندارد. نحله فقط در صورتی به زن پرداخت می‌شود که مرد بدون دلیل موجه، زندگی زناشویی را ترک کرده و یا بخواهد همسر خود را طلاق دهد. بهتر است در این خصوص با وکلای بنیاد وکلا مشورت نمایید.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که زن نمی‌تواند در حین زندگی مشترک از مرد درخواست دریافت نحله داشته باشد. همچنین برخلاف اجرت المثل، برای تعیین مقدار نحله پرداختی، نیاز به نظر کارشناس نبوده و دادگاه بر اساس سال‌های زندگی مشترک و زناشویی، کارهای انجام‌شده توسط زن، تمکن مالی مرد و همچنین شغل زن و مرد، اقدام به تعیین مقدار نحله می‌نماید.

مقایسه نحله و اجرت المثل

در خصوص شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در دو حقوق مالی از جمله اجرت المثل و نحله همانطور که گفته شد در هر دو مورد، طلاق نباید از سوی زن درخواست شده باشد. اگر زن به هر دلیلی قصد جدایی داشته باشد، دادگاه حکم به دریافت نحله و یا اجرت المثل نخواهد داد. در صورتی که مرد نیز درخواست طلاق کرده باشد اما دلیل او برای طلاق سوء رفتار و سوء معاشرت باشد و بتواند آن را در دادگاه ثابت کند، باز هم نحله و اجرت‌المثلی به زن پرداخت نخواهد شد.

نحله و اجرت المثل هر دو حقوق مالی هستند که به زن تعلق می‌گیرند. در اجرت المثل زن برای فعالیت‌هایی که در طول زندگی مشترک به دستور شوهر و به قصد عدم تبرع (مجانی) انجام داده است، مستحق دریافت وجهی تحت عنوان اجرت المثل خواهد بود اما اگر نتواند در دادگاه ثابت نماید که این امور به دستور شوهر بوده و یا قصد عدم تبرع نداشته است، دادگاه از باب بخشش، مبلغی را تحت عنوان نحله برای او در نظر می‌گیرد. دادگاه‌ها نمی‌توانند هم حکم به دریافت نحله و هم اجرت المثل صادر کنند. زن تنها مستحق یکی از حقوق مالی ذکرشده می‌باشد. به همین دلیل در صورتی که حکم به پرداخت نحله داده شود، دریافت اجرت المثل به خودی خود منتفی خواهد شد.

نحوه دریافت نحله

زوجه می‌تواند دادخواست دریافت نحله و یا اجرت المثل را به دادگاه محل زندگی مشترک ارائه دهد. پس از ارائه دادخواست، دادگاه زمانی را برای تشکیل جلسه تعیین کرده و طرفین را دعوت می‌کند. در صورتی که زن بتواند ثابت کند که همسرش، او را مجبور به انجام کارهایی کرده است که از وظایف شرعی او خارج بوده، مستحق دریافت نحله خواهد بود.

در قانون اصل بر این است هر کاری، با اجرت همراه می‌باشد و مجانی بودن امور باید اثبات شود. به همین دلیل زنان نیز مستحق دریافت اجرت کارهایی هستند که انجام می‌دهند. اما برخی از قضات معتقدند که فعالیت زنان در طول زندگی مشترک از باب لطف است و اجرتی به آن تعلق نمی‌گیرد. به همین دلیل نیز بهتر است قبل از اقدام در خصوص دریافت حقوق مالی، با متخصصین باتجربه بنیاد وکلا مشورت نمایید.