آیا همسرم را برای تمکین باید با خود به خارج ببرم؟

با سلام و عرض ادب ، دعوای الزام به تمکین از سوی زوجه پذیرفته نمیشود

با سلام ، دعوای الزام به تمکین از سوی زوجه پذیرفته نمیشود.

سلام و درود 🌷

────────────────────────────
۱) مبانی قانونی؛ انتخاب محل زندگی و همراهی زوجه
۱-۱) ماده ۱۱۱۴ ق.م.: «زن باید در منزلی که شوهر تعیین می‌کند سکونت کند مگر آنکه اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد یا منزل، متناسب با شان او نباشد.»
۱-۲) ماده ۱۱۱۵ ق.م.: «اگر بودن زن با شوهر در یک منزل متضمن خوف ضرر بدنی، مالی یا شرافتی برای زن باشد، می‌تواند مسکن جدا اختیار کند…»
۱-۳) حق خروج از کشور: بدون «اجازه‌ کتبی» یا وکالت‌نامه رسمی شوهر، زوجه نمی‌تواند پاسپورت بگیرد یا از مرز عبور کند (ماده ۱۸ قانون گذرنامه).
۱-۴) نفقه (ماده ۱۱۰۶ و ۱۱۰۷): مسکن، خوراک، پوشاک، درمان و سایر نیازهای متعارف به عهده زوج است.
۱-۵) حق تمتع و معاشرت: تامین نیاز جنسی نیز جزو حقوق مشترک زوجین است و ترک طولانی آن می‌تواند سبب «عسر و حرج» یا بند ۱۲ شرط ضمن‌العقد مندرج در سند ازدواج (ترک زندگی خانوادگی حداقل ۶ ماه متوالی یا ۹ ماه متناوب در یک سال) شود.

────────────────────────────
۲) سناریوی خروج طولانی شوهر به خارج از کشور

سؤال ۱: «اگر همسر بخواهد تمکین کند، آیا باید او را با خودم خارج بیاورم؟»

پاسخ خلاصه:
الف) از بعد قانونی اصل بر این است که زن باید «همراه» شما به محل جدید زندگی بیاید؛ زیرا شما حق تعیین مسکن دارید.
ب) اما این حق مطلق نیست؛ اگر زن ثابت کند سفر یا اقامت خارجی برای او خطر جانی/مالی/شرافتی دارد، یا هزینه‌ آن را نمی‌توانید بپردازید، یا تامین ویزا و مجوز خروج نکرده‌اید، دادگاه همراهی را الزامی نمی‌داند و می‌تواند عدم همراهی را «حق موجه» برای زن بشمارد.
ج) به‌صورت عملی تا زمانی که شما دعوتنامه، بلیت، ویزا، برگ اجازه خروج و مسکن متناسب ارائه ندهید، مامور اجرا در پرونده تمکین همسر را مجبور به خروج نمی‌کند. پس «به صرف اعلام تمکین» نمی‌بایست فورا او را به خارج ببرید ولی باید مقدمات را مستند فراهم کنید تا دادگاه یقین کند مانع از همراهی نیستید.

سؤال ۲: «می‌توانم او را در خانه‌ای در ایران بگذارم، نفقه بدهم و فقط سالی یکی‌دو بار بیایم تا نتواند طلاق بگیرد؟»

پاسخ جزئی:
۱) نفقه‌‌ی مالی: اگر مسکن ملکی یا استیجاری مناسب، هزینه جاری و دسترسی به درمان برایش تامین شود، از نظر «نفقه» در ظاهر مشکلی نیست و دادگاه شکایت «ترک انفاق» را رد خواهد کرد.
۲) اما حق «معاشرت و تمتع» چیز دیگری است. رویه فعلی دادگاه خانواده تهران و اکثر استان‌ها:
• عدم حضور زوج بیش از ۶ ماه متوالی (یا ۹ ماه متناوب در سال) بدون رضایت زوجه = تحقق بند ۱۲ شروط چاپی عقدنامه ⇒ زن می‌تواند دادخواست طلاق به استناد آن شرط بدهد (رای وحدت ‌رویه نیست، اما اکثریت شعب خانواده چنین تفسیر می‌کنند).
• یا از ماده ۱۱۳۰ ق.م. (عسر و حرج) استفاده می‌کند و می‌گوید: «دسترسی سالی یک‌بار به شوهر، نیاز جنسی و عاطفی مرا برآورده نمی‌کند.» دادگاه‌ها در ۴–۵ سال اخیر عموما چنین ادعا را مصداق عسر و حرج دانسته‌اند.
• نتیجه: پرداخت نفقه‌ی مالی به‌تنهایی مانع صدور حکم طلاق به نفع زن نمی‌شود؛ چون حق زوجیت فقط «پول» نیست.

۳) حتی اگر پیش‌تر «حکم تمکین» به نفع شما صادر شده باشد، اجرای آن وقتی خودتان حضور ندارید غیرممکن است. زوجه می‌تواند با مراجعه به اجرای احکام «اعلام آمادگی برای تمکین» کند؛ اگر مامور اجرا شما را پیدا نکند، صورت‌جلسه‌ای به‌نام «تعذر از اجرا به جهت غیبت زوج» تنظیم می‌شود. همین سند، برگ برنده‌ای در دست او خواهد بود تا نشان دهد عدم زندگی مشترک ناشی از غیبت شماست، نه تمکین‌نکردن او.

۴) غیبت طولانی بیش از ۴ سال (ماده ۱۰۲۹ ق.م.) حتی می‌تواند مسیر «طلاق ناشزه» بر پایه فقدان خبر از شوهر را باز کند؛ گرچه شما مفقودالاثر نیستید، ولی طولانی‌بودن دوری می‌تواند قرینه عسر و حرج باشد.

────────────────────────────
۳) جمع‌بندی گزینه‌های ایمن برای شما

گزینه A) همراه‌کردن قانونی زوجه
۱. گرفتن ویزا و اجازه خروج.
۲. پرداخت تمام هزینه‌های سفر.
۳. اجاره یا تملک محل مسکونی متناسب در کشور مقصد و ارائه اسناد به دادگاه (اگر پرونده‌ای باز است).
۴. صدور دعوت‌نامه رسمی یا ارسال اظهارنامه ثبتی به همسر مبنی بر: «آمادگی دارم کلیه هزینه‌ها را بپردازم؛ در محل … خانه فراهم کرده‌ام؛ در صورت عدم همراهی مسئول استنکاف خود شما هستید.»
➜ در این صورت اگر او نپذیرد، همچنان «ناشزه» تلقی می‌شود، حق نفقه‌اش ساقط و راه وصول طلاق برایش دشوار می‌شود.

گزینه B) اقامت مستقل او در ایران
• باید بدانید این تاکتیک فقط نفقه را پوشش می‌دهد؛ برای حق معاشرت مصونیت نمی‌آورد.
• دادگاه‌ها رویه نرم‌افزاری ندارند ولی تجربه نشان می‌دهد بیش از شش ماه دوری، ولو با پرداخت هزینه، غالبا برای زن حق طلاق ایجاد خواهد کرد.
• بنابراین اگر نمی‌توانید یا نمی‌خواهید او را ببرید، بهتر است حداقل هر ۴۵ تا ۶۰ روز یک‌بار به ایران بیایید (یا او را ببرید)، تا ادعای ترک زندگی خانوادگی شکل نگیرد.

گزینه C) توافق مکتوب/سند رسمی
• می‌توانید با همسرتان «توافق‌نامه رسمی» در دفترخانه تنظیم کنید:
– یا اقامت او در ایران با دریافت مبلغ ثابت نفقه و صرف‌نظر از حق مطالبه طلاق به علت دوری.
– یا اجازه‌ی ازدواج مجدد و اسقاط حق حبس در برابر امتیاز مالی.
• این سند بعدا در دادگاه معتبر است و مانع ایجاد «عسر و حرج» می‌شود، مگر شرایط غیرقابل پیش‌بینی رخ دهد.

────────────────────────────
۴) پاسخ کوتاه به دو پرسش

۱) خیر، قانونا مجبور نیستید او را حتما با خود ببرید؛ اما اگر شرایط همراهی را فراهم نکنید و دوری بیش از حد طولانی شود، او می‌تواند با استناد به عسر و حرج یا شرط ضمن عقد، درخواست طلاق بدهد و احتمالا موفق خواهد شد.

۲) نگه‌داشتن او در خانه‌ای در ایران و پرداخت نفقه از راه دور، فقط شکایت «ترک انفاق» را خنثی می‌کند ولی به‌احتمال زیاد مانع طلاق به استناد «ترک زندگی خانوادگی» یا «عسر و حرج» نمی‌شود؛ به‌ویژه اگر دوری شما استمرار داشته باشد (فراتر از ۶ ماه).

────────────────────────────
۵) توصیه اجرایی

• قبل از خروج طولانی، حتما یک «اظهارنامه رسمی» بفرستید و در آن یا دعوت به همراهی کنید یا توافق کتبی اخذ کنید.
• اگر تصمیم به همراه‌کردن دارید، مدارک و هزینه‌ها را جمع‌آوری کنید و نسخه‌ای به اجرای احکام پرونده تمکین خود بدهید.
• در صورت ادامه‌ی جدایی مکانی، لااقل تقویم سفرهایی با فواصل کمتر از شش ماه تنظیم کنید تا استناد به بند ۱۲ شروط ضمن عقد برای زن دشوار شود.
• مشاوره با وکیل متخصص خانواده در حوزه «عسر و حرج» (ماده ۱۱۳۰) الزامی است؛ زیرا رویه‌ها کمی از شعبه‌ای به شعبه‌ی دیگر تفاوت دارد.

موفق باشید 🌺

با سلام و عرض ادب ،دادخواست الزام به تمکین خاص زوج می باشد

با سلام بله می بایست همراه شما باشد در غیر این صورت تمکین محقق نمی شود.

عرض سلام و احترام ، طرح دعوی الزام به تمکین از سوی زوج پذیرفته می شود نه از جانب زوجه.

با سلام ،طرح دادخواست الزام به تمکین خاص زوج می باشد.