آیا درخواست اعسار نیاز به رضایت طلبکار دارد؟

با سلام و احترام خیر نیازی نمی‌باشد

با سلام
نیازی به رضایت طلبکار نیست

با درود
خیر
لازم نیست

با سلام ، به ترتیب
۱- رضایت طلبکار لازم نیست .
۲- درصورت اثبات صوری بودن میتواند توقیف کند.
۳- سفته معمولا حکم محکومیت میخورد مگر اینکه صادر کننده دلیل محکم بر پرداخت یا امانی بودن و .... بیاورد.
۴- خیر.

با سلام و عرض ادب ،خیر

سلام و احترام 🌱
پرسش‌تان را چهار بخش کرده‌ام و هریک را با اشاره به مواد قانونی و رویه‌ی عملی پاسخ می‌دهم. مقررات مورد اشاره عمدتا مربوط به «قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی ۱۳۹۴»، «قانون مدنی»، «آیین دادرسی مدنی» و مقررات برات و سفته است.

─────────────────────────
۱) آیا «اعسار و تقسیط» منوط به رضایت طلبکار است؟

خیر.
ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی:
«چنانچه محکوم‌علیه مدعی اعسار از پرداخت محکوم‌به یا تقاضای تقسیط آن را بنماید، دادگاه بدوا…»

یعنی:
• کافی است بدهکار دادخواست «اعسار» یا «تقسیط» بدهد و دلایل (گواه دو شاهد، فیش حقوقی، گردش حساب و…‌) ارائه کند.
• دادگاه پس از بررسی توان مالی، میزان و تعداد اقساط را «به تشخیص خود» تعیین می‌کند؛ رضایت یا عدم رضایت طلبکار فقط یکی از عوامل است، نه شرط لازم.
• طلبکار می‌تواند در همان جلسه یا ظرف مهلت اعتراض، دلایل رد اعسار را مطرح کند ولی اگر دادگاه اعسار را بپذیرد حکم لازم‌الاجراست.

─────────────────────────
۲) انتقال اموال به قصد فرار از دین؛ قابل خنثی شدن یا نه؟

۱. ماده ۲۱۸ قانون مدنی: «هرگاه معلوم شود معامله به قصد فرار از دین به‌طور صوری انجام شده است، آن معامله نافذ نیست.»
۲. ماده ۴ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی ۱۳۹۴ هم صراحت دارد: «انتقال مال به قصد فرار از دین، علاوه بر بطلان، جرم است (حبس ۶ ماه تا ۲ سال یا جزای نقدی).»

نتیجه عملی:
• طلبکار می‌تواند با «دادخواست ابطال معامله به قصد فرار از دین» علیه بدهکار و خریدار صوری طرح دعوا کند.
• اگر ثابت شود معامله صوری یا به‌قصد محروم کردن طلبکار بوده، دادگاه حکم ابطال می‌دهد و مال به چرخه اجرا برمی‌گردد.
• حتی اگر معامله واقعی باشد ولی ثمن غیرمتعارف یا انتقال به خویشاوند نزدیک در آستانه محکومیت رخ دهد، شعب زیادی قرینه «فرار از دین» می‌دانند.

پس جا‌به‌جا کردن اموال ضمانت اجرا را خنثی نمی‌کند؛ فقط پرونده کیفری و دعوای ابطال معامله را هم به دردسرها اضافه می‌کند.

─────────────────────────
۳) آیا «دلیل صدور سفته» برای دادگاه مهم است یا فقط مبلغ سفته؟

در رویه‌ی تجاری ایران، سفته یک «سند تجاری لازم‌الاجرا»ست و برای مطالبه‌اش:
۱. دارنده کافی است سفته واخواست‌شده یا سررسید گذشته را ارائه کند؛ دادگاه اصل را بر اشتغال ذمه صادرکننده می‌گذارد.
۲. اگر صادرکننده ادعا کند «اصلا دینی در کار نبوده، سفته برای ضمانت بوده یا معامله باطل بوده»، بار اثبات این دفاع بر عهده خود صادرکننده است (اصل ۳۷ قانون اساسی + قاعده‌ی ید).
۳. استثنا: اگر موضوع معامله غیرقانونی بوده (مثلا قمار، مواد مخدر) و صادرکننده بتواند ثابت کند، دادگاه به استناد ماده ۳۴۸ ق.م. معامله را باطل و اثر حقوقی سفته را زائل می‌کند.

پس:
• دلیل صدور سفته «در حد ادعای مدافع» اهمیت دارد، وگرنه اصل بر اصالت دین است.
• خواهان (دارنده‌ی سفته) لازم نیست جریان معامله را ثابت کند؛ دادگاه بیشتر «وصول وجه سفته» را پی می‌گیرد.

─────────────────────────
۴) آیا دادگاه در تعیین اقساط به «تورم» یا ارزش روز پول توجه می‌کند؟

الف) حین صدور حکم تقسیط
– ملاک اصلی «توان مالی بدهکار» است (مواد ۳ و ۵ قانون اجرای محکومیت‌های مالی).
– دادگاه عرفا تورم را مبنا قرار نمی‌دهد؛ ممکن است بگوید «فلان درصد از حقوق یا ماهی n تومان» بدون ضریب تورم.

ب) خسارت تاخیر تادیه (ماده ۵۲۲ آیین دادرسی مدنی)
– اگر دین «وجه رایج» باشد و خواهان مطالبه، دادگاه می‌تواند طبق شاخص بانک مرکزی خسارت تاخیر (به‌عبارتی تعدیل تورمی) بدهد.
– برای سفته، چک، وجه نقد … این ماده قابل اعمال است.
– به‌محض صدور حکم تقسیط، خسارت تاخیر تا زمان سررسید هر قسط متوقف می‌شود؛ اگر بدهکار در پرداخت اقساط هم تاخیر کند، خواهان می‌تواند نسبت به باقیمانده دوباره خسارت تاخیر بگیرد.

ج) امکان تعدیل اقساط بعدا
– ماده ۲۳ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی: «هرگاه وضعیت مالی بدهکار بهتر یا بدتر شود، هریک از طرفین می‌توانند تجدیدنظر (تعدیل) اقساط را از دادگاه بخواهند.»
– طلبکار می‌تواند بعد از شش ماه به استناد تورم عمومی و ثابت ماندن مبلغ قسط، تقاضا کند اقساط کوتاه‌تر یا مبلغ هر قسط افزایش یابد؛ دادگاه پرونده مالی جدید بدهکار را بررسی و تصمیم‌گیری می‌کند.

خلاصه: دادگاه در لحظه تقسیط «تورم آینده» را محاسبه نمی‌کند، اما دو ابزار وجود دارد:
۱. خسارت تاخیر تا زمان صدور حکم یا زمان تاخیر در اقساط؛
۲. درخواست تعدیل اقساط در آینده (اگر اثبات شود ارزش واقعی اقساط به سبب تورم افت چشم‌گیری کرده).

─────────────────────────
جمــــع‌بندی

۱) تقسیط دین نیازی به رضایت طلبکار ندارد؛ تشخیص با دادگاه است.
۲) انتقال اموال برای فرار از دین معامله را باطل و قابل تعقیب کیفری می‌کند؛ طلبکار می‌تواند اموال را برگرداند.
۳) در مطالبه سفته، دلیل صدور اهمیت درجه‌دوم دارد؛ اصل بر بدهی است و صادرکننده باید خلافش را ثابت کند.
۴) دادگاه هنگام تقسیط معمولا تورم را پیش‌بینی نمی‌کند،‌ اما طلبکار می‌تواند خسارت تاخیر یا تعدیل اقساط را مطالبه کند تا ارزش طلبش حفظ شود.

امیدوارم روشن و دقیق پاسخ داده باشم. در خدمتم. 🌺

با سلام و احترام خیر