خیانت در امانتکیفری (جرائم)

بررسی جرم خیانت در امانت و نحوه شکایت از آن

جرم خیانت در امانت چیست و چگونه محقق می‌شود؟

امانت، امین و مال امانی از جمله اصطلاحاتی است که به وفور در زندگی روزمره افراد به کار می‌­رود و همه به طور نسبی با معنا و مفهوم این کلمات آشنا هستند.

مسئولیت امین از زمان سپردن مال به وی آغاز می­‌گردد و عرف و اخلاق و قانون حکم می­‌نماید تا در حفظ، نگهداری و مصرف مال امانی به شیوه‌ای که مورد نظر مالک آن می‌­باشد، کوشش نماید.

لیکن گاه بنا به هر انگیزه­‌ای بعضی اعمال ارتکاب می­‌یابد که ممکن است نه تنها امین را مسئول جبران مال و خسارات ناشی از عدم حفظ مناسب مال ­نماید؛ بلکه بنا به شرایطی منجر به مجرم شناخته شدن امین و مجازات وی گردد، اینجاست که از جرم خیانت در امانت چنانچه که قانون مقرر می‌­دارد، صحبت به میان خواهد آمد.

نوشته های مشابه

از این‌ رو می‌خواهیم به بررسی اجمالی اینکه جرم خیانت در امانت چیست، بپردازیم.

جرم خیانت در امانت دقیقا چیست؟

جرمی است که مقدمه‌ی تحقق آن سپردن مال از سوی مالک قانونی به شخصی دیگر است.

مال، هر شی‌ای و شخص، هر فردی غیر از مالک می‌تواند باشد، کتابی که از دوستی‌ به امانت گرفته می­شود، وسیله‌ای که جهت انجام تعمیرات منزل از همسایه دیوار به دیوار خود قرض می‌گیریم، یا وسیله‌ی کار که از طرف کارفرما جهت انجام وظایف معمول مربوط به شغل به کارگر سپرده می‌­شود و یا حتی چکی که از سوی پدر جهت وصول به بانک سپرده می‌گردد، همه و همه از مصادیق مال امانی (به امانت سپرده شده) هستند.

حال اگر فردی که مال به وی سپرده شده است، از بازگرداندن آن در هنگام مطالبه (از سوی مالک و یا نماینده‌ی قانونی وی) خودداری کند و یا مال را صرف منظوری کند، غیر از آنچه که مالک تعیین نموده، خیانت در امانت به وقوع می‌پیوندد.

مالک قانونی در اینجا بدین معناست که مالک باید مال را به طور صحیح و نه از طریق سرقت و یا هر شیوه‌ی غیر قانونی و غیر مشروع مشابه دیگری کسب نموده باشد، لذا اگر سارقی مالی را به شما سپرد که آن را برای وی نگه دارید و شما مال را به پلیس یا دولت تحویل نمایید، جرمی مرتکب نشده‌اید.

جرم خیانت در امانت چه تفاوتی با دزدی و کلاهبرداری دارد؟

در کلاهبرداری شخص با حیله و تقلب، مال را به دست آورده و «سپرده شدن مال از سوی مالک» اتفاق نمی‌افتد، در سرقت نیز فردی به طور پنهانی مالی را برمی‌دارد و لذا سپردن در این جا نیز محقق نمی‌شود.

بدین معنی که مالی با رضایت جهت امانت به فرد کلاهبردار یا سارق سپرده نمی‌­شود، بلکه کلاهبردار با انواع روش‌ها، و سارق به طور کاملا مخفی به گونه‌­ای که شما متوجه نشوید، مال را از شما اخذ می‌نمایند.‌‌

چه زمانی جرم خیانت در امانت به وقوع می­‌پیوندد؟

در همان زمانی که مالک مال را مطالبه می­‌نماید و امین (شخصی که مال به وی سپرده شده است) با سوءنیت (قصد عدم استرداد و ضرر زدن به مالک) از بازگرداندن آن خودداری نماید، چه مال موجود باشد یا قبلا تلف یا مصرف شده باشد، جرم محقق خواهد شد.

البته باید این عدم استرداد همراه با سوءنیت باشد، یعنی اگر شما در هنگام مطالبه به هر دلیلی بدون اینکه قصد عدم بازگرداندن و ضرر زدن به مالک را داشته باشید، از بازگرداندن مال ناتوان باشید، جرمی در میان نخواهد بود.

برای مثال بدون تقصیر، مال از بین می‌رود و در این زمان هرچند به هر حال باید مال جبران گردد و عین آن مال و یا قیمت آن به صاحب مال بازگردانده شود و استرداد امکان پذیر نیست، لیکن جرمی صورت نگرفته است.

سوءنیت و انگیزه دو امر متفاوت هستند که باید آن ها را تفکیک نمود.

سوءنیت به معنای قصد ارتکاب عملی است، در حالی که انگیزه هدف پنهان در انجام کاری است، عدم استرداد باید آگاهانه و از روی قصد و نیت ضرر رساندن به مالک باشد اما اینکه شما به این دلیل قصد ضرر رساندن مالک را دارید که به وی حسادت می‌ورزید (انگیزه)، اهمیتی در وقوع و بررسی جرم ندارد.

در چه مرجعی باید شکایت خود در خصوص این جرم را ثبت نماییم؟

جرم خیانت در امانت در محلی به وقوع می‌­پیوندد که مال به امانت سپرده شده مطالبه می‌­گردد و امین از استرداد آن خودداری می‌کند.

به طور معمول مراجع رسیدگی کننده درخواست دارند که پیش از ثبت شکایت، اظهارنامه‌ای برای مطالبه مال فرستاده شود و مرجع صالح، نشانی شخصی که مال در دست وی است و اظهارنامه به آن نشانی فرستاده شده را، ملاک عمل قرار داده و پرونده را به دادسرای آن محل ارجاع می­‌دهد.

چطور شکایت خود را در خصوص این جرم ثبت نماییم؟

محل ثبت تمامی جرایم در وهله‌ی اول در دادسرا (محل وقوع جرم) صورت می‌­گیرد.

دادسرا با توجه به دلایل ارائه شده از سوی شاکی نظیر شهادت شهود، رسید دریافت مال و اظهارنامه‌های بدون پاسخ، اقدام به تحقیقات می‌نماید و در نهایت یا جرم را محتمل دانسته و پرونده را با کیفرخواست به دادگاه کیفری فرستاده یا اساسا جرمی اتفاق نیفتاده و با صدور قرار منع تعقیب، شکایت را رد می‌­نماید.

 امروزه با توجه به الکترونیکی شدن سیستم قضایی، در اکثر جرایم مانند خیانت در امانت باید از دفاتر خدمات قضایی اقدام نمود، لیکن این دفاتر فقط وظیفه ثبت و ارجاع شکایات به دادسرا را دارند و به هرحال اولین مرجع رسیدگی کننده به جرایم همان دادسرای محل وقوع جرم است.

در دادگاه کیفری نیز قاضی با بررسی پرونده، تصمیم مقتضی را خواهد گرفت.

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا