در کشور ما از دیرباز تاکنون، بسیاری از خانوادهها به صورت سنتی و عامیانه، پیش از عقد رسمی، زوجین را با صیغهای موقت و فیالمجلس تحت عنوان نامزدی، حالا به جهت آشنایی بیشتر یا به دلیل انجام مقدمات ازدواج با این تصور که احیانا در صورت وجود ارتباط جسمی و حتی جنسی از لحاظ شرعی رابطهی ایشان صحیح باشد، با مقدار ناچیزی مهریه بر یکدیگر محرم میکنند، با این نیت که پس از اتمام این دوره، طرفین به عقد نکاح دائم اقدام نمایند؛ لکن این امر همه ساله مشکلات ناخواستهی بسیاری را در روابط زوجین، خانوادهی ایشان و همچنین در مورد آیندهی طرفین ایجاد میکند.
در این موارد، پس از اتمام مدت زمان نکاح موقت یا در طول این مدت، ممکن است هریک از طرفین به هر دلیلی از پذیرفتن مسؤلیت ازدواج و زندگی مشترک با طرف مقابل سر باز زده یا راضی به عقد دائم نشوند، یا زوج به هر علتی از اقدام برای نکاح دائم خودداری ورزد.
در این هنگام است که جرقهای از عدم آگاهی نسبت به حقوق و نیز درک درست از وضعیت موجود که در ابتدای امر توسط والدین و به دلایل نه چندان منطقی زده شده بود، شعلهور شده و تمام رویاها، انگیزهها و اهداف طرفین را به کام حریقی گسترده میکشاند.
البته در این موارد زوجه دچار تضرر روحی، جسمی و عاطفی بیشتری خواهد شد، چرا که به دلیل شرعی بودن روابط، نیز غلیان احساسات و تمایلات درونی، چه بسا مرتکب روابط زناشویی شده و سبب زوال باکرگی وی فراهم گردد.
در این حین به دلیل عدم تطابق ازاله بکارت با ماده ١١٠٠ قانون مدنی، بهخاطر معین بودن میزان مهریه، حتی نمیتوان درخواست دریافت مهرالمثل یا ارشالبکاره نمود، چرا که این عقد از هر جهت صحیح و منطبق بر احکام شرعی و قانونی بوده است.
لذا با تمام سختیها و جریحهدار شدن احساسات و عواطف زوجه، ایشان تنها مستحق دریافت همان مقدار ناچیز قید شده به عنوان مهر خواهند بود و از طرفی به دلیل عدم ثبت این واقعه در شناسنامه و دفاتر رسمی ازدواج، زوجه در صورت ازدواج مجدد نیز قطعا دچار لطمات و دشواریهای فراوانی خواهد شد؛ چرا که زوج در عقد نکاح موقت مطابق با ماده ٢٢ لایحه حمایت از خانواده، تنها در سه صورت ملزم به ثبت واقعهی نکاح موقت خواهد بود که این موارد عبارتند از:
- باردار شدن زوجه
- توافق طرفین
- شرط ضمن عقد مبنی بر ثبت نکاح موقت.
اما آیا راهی برای اطمینان و جلوگیری از این قبیل مسائل پیش از رسمی و دائمی شدن عقد نکاح وجود دارد؟
در پاسخ باید گفت با توجه به دقت، ظرافت و نیز گستردگی و پیشرفت علم روانشناسی، توصیه میشود والدین با مشارکت و حضور یکدیگر زوج و زوجه را جهت بررسی و مشاورهی پیش از ازدواج، نزد روانشناسی معتبر و امین همراهی نمایند.
لذا بعد از گذراندن مرحله فوق چنانچه نظریه مشاور نیز صلاح را در تزویج طرفین دید، در اولین فرصت با فرض مهریه کامل و در شأن زوجه به عقد دائم و رسمی زوج درآورند و یا حتیالامکان در زمان کوتاه نامزدی قبل از ثبت و رسمی شدن نکاح، با اعمال شیوههای مختلف متناسب با فرهنگ خود، مراقبت بیشتری از فرزندان نمایند، تا ایشان نیز در آسودگی و ورای دغدغههای غیرقابل پیشبینی زندگی خود را آغاز نمایند.