متاسفانه در سال های اخیر قبح طلاق و جدایی در میان جوانان ریخته و به راحتی و پس از داشتن کوچک‌ترین مشکلی که بر سر راه زندگیشان به وجود می آید، ساز جدایی زده می شود اما بسیاری از همین افراد اطلاعات کافی و لازم را درخصوص طلب مهریه و یا تمکین همسر از زوج ندارند.
باید و نباید های حق حبس برای بانوان در قانون
بر اساس ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی، زن می‌تواند تا مهریه به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند، مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه است.
این امکان امتناع از انجام تعهد تا ایفای تعهد طرف مقابل را «حق حبس» می‌گویند که اعمال آن شرایطی به شرح زیر دارد:
- مهریه باید حال باشد؛ برابر ماده ۱۰۸۳ قانون مدنی مهر می‌تواند کلا یا جزئا حال یا به وعده باشد.
- اگر مهر مدت دار باشد زوجه زمانی حق خواهد داشت مهر خود را مطالبه کند که زمان آن فرا رسیده باشد که در این وضعیت زوج نیز می تواند ایفاء وظایف زناشویی را از زوجه طلب کند و در این شرایط زوجه نمی‌تواند به حق حبس خود استناد کند.
- اما در حالتی که زوج ایفای وظایف زناشویی را از زوجه طلب نکند و زمان پرداخت مهریه هم رسیده باشد یا مهریه وعده دار نباشد، زوجه می تواند از حق حبس خود استفاده کند.چون به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به محض وقوع عقد نکاح، زوجه مالک مهر می‌شود.
- زوجه قبل از اخذ مهریه به ایفاء وظایف زناشویی عمل نکرده باشد.
برابر ماده ۱۰۸۶ قانون مدنی، چنانچه زوجه قبل از گرفتن مهریه، با میل خود، از زوج تمکین خاص کند، حق حبس وی ساقط و دیگر اجازه امتناع از تمکین و سایر وظایف زناشویی ندارد.
چنانچه زوجه در حین عقد مطلع باشد که زوج قادر به پرداخت مهریه نیست و با این وصف به عقد ازدواج وی در آید نه تنها نمی تواند به لحاظ عدم قدرت و استطاعت زوج بر پرداخت مهریه تقاضای بطلان عقد را بنماید، بلکه مجاز به استفاده از حق حبس خود هم نیست، لذا می بایست پس از عقد، با درخواست زوج به ایفاء وظایف زناشویی اقدام نماید، در غیر این صورت ناشزه محسوب می شود.
زوجه تا دریافت کل مهریه مکلف به تمکین خاص و ایفاء وظایف زناشویی نیست.
در صورت تقسیط مهریه حق حبس زوجه تا اتمام پرداخت اقساط باقی می‌ماند.
اعمال حق حبس مسقط حق نفقه زوجه نیست.
زوج های جوان با مشورت با وکیل دادگستری و داشتن اطلاعات کافی و در حد الزام می توانند راحت تر و البته عقلانی تر در خصوص آینده زندگی تصمیم گیری نمایند
