رابطه نامشروع چیست؟

به کارهایی که خلاف شرع و قانون هستند نامشروع گفته می‌شود که یکی از این کارها برقراری رابطه نامشروع بین زن و مرد نامحرم است. تشخیص این که چه روابطی نامشروع محسوب می‌شوند بستگی به عرف جامعه دارد و این مسئله در جوامع مختلف با هم متفاوت است، چرا که هر ملتی از نظر فرهنگ و اعتقادات با ملت‌های دیگر متفاوت است و همین فرهنگ و اعتقادات روی تغیین قوانین و هنجارهای جامعه تاثیرگذار است.

از آن جایی که دین رسمی کشور ما اسلام است و بیشتر مردم ایران مسلمان هستند، اکثر قوانین کشور هم بر پایه اسلام تعیین شده است.

از این رو مطابق قوانین اسلامی و شرعی برای روابط بین زن و مرد نامحرم هم حد و مرزی تعیین شده که همه ملزم هستند آن‌ها را در روابط خود رعایت کنند، در غیر این صورت مجرم شناخته می‌شوند و مجازات خواهند شد.

به طور کلی تشخیص نوع روابط افراد با یکدیگر، کار دشوار و چالش برانگیزی است و با وجودی که در قانون جرم انگاری هم شده اما به طور صریح تعریف نشده است.

از این رو در این مقاله در بنیاد وکلا سعی داریم که انواع رابطه نامشروع از نظر عرف  قانون و مجازات‌های آن‌ها را بررسی کنیم. برای مشاوره حقوقی در مورد روابط نامشروع با مشاوران حقوقی ما در بنیاد وکلا همراه باشید.

رابطه نامشروع

کلمه نامشروع در لغت به صورت خلاف شرع، ناروا و ممنوع معنی شده است. از نظر حقوقی نامشروع به معنای غیر قانونی می‌باشد. بنابراین از دیدگاه حقوقی رابطه نامشروع به رابطه‌ای گفته می‌شود که غیرقانونی است، یا به عبارت دیگر رابطه‌ای است که در قانون جرم انگاری شده است و برای آن مجازات تعیین شده است.

پس به طور کلی می‌توان اینگونه گفت که نامشروع به معنای غیر شرعی می‌باشد و به روابط نامتعارف بین زن و مردی که ازدواج نکرده‌اند، رابطه نامشروع می‌گویند. این روابط انواع مختلفی دارد که بیشترین حد آن زنا می‌باشد.

البته در قانون مجازات اسلامی رابطه نامشروع و زنا به طور جداگانه تعریف شده است و به روابط نامشروع به غیر از زنا، دون زنا گفته می‌شود.

جرم رابطه نامشروع در ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی تعریف شده و برای آن مجازات تعریف شده است. مطابق این ماده قانونی در صورتی که زن و مرد نامحرمی که بین آن‌ها رابطه  یا عقله زوجیت نباشد، رابطه نامشروع برقرار کنند یا کارهای منافی عفت مانند تقبیل یا مضاجعه را انجام دهند مجرم محسوب می‌شوند.

این قانون مربوط به هرگونه رابطه نامشروعی به غیر از زنا می‌باشد. منظور از عقله زوجیت در این ماده آن است که دو نفر به عقد هم در بیایند. بنابراین به طور کلی می‌توان اینگونه گفت که هر گونه رابطه نامتعارفی که بین دو نفر خانم و آقایی که زن و شوهر نیستند برقرار شود، رابطه نامشروع محسوب می‌شود و تشخیص چنین مواردی با عرف جامعه است.

رابطه نامشروع دامنه بسیار گسترده‌ای دارد، با این حال باید به این نکته توجه داشته باشید که رابطه نامشروع با زنا متفاوت است. بنابراین منظور از رابطه نامشروع در قانون، رابطه‌ای است که شامل زنا نباشد. منظور از زنا برقرای رابطه جنسی کامل بین زن و مرد نامحرم است و در قانون به چند دسته مختلف تقسیم می‌شود.

به غیر از زنا مابقی روابط نامشروع، که شامل رابطه جنسی کامل نمی‌شوند یا به عبارت دیگر کمتر از زنا باشند، رابطه نامشروع دون زنا نام دارد. برخی از روابط نامشروع دون زنا عبارتند از: بوسیدن، بغل کردن، معاشقه، هم بستر شدن و غیره. چنین مواردی شامل مجازات تعزیری می‌شوند.

در صورتی که در مورد رابطه نامشروع و مصادیق آن نیازمند مشاوره هستید، می‌توانید از کارشناسان حقوقی ما در بنیاد وکلا به صورت وکیل آنلاین و تلفنی کمک بگیرید.

ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی

همانطور که پیش‌تر هم گفتیم، ماده ۶۳۷ کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی در رابطه با رابطه نامشروع بین دو نفر نامحرم و مجازات‌های مربوط به آن است.

بر اساس این ماده هر گاه زن و مردی که بین آن‌ها علقه زوجیت نباشد، مرتکب روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا از قبیل تقبیل یا مضاجعه ‌شوند، مجرم شناخته می‌شوند و مجازاتشان شامل شلاق تا نود و نه ضربه خواهد بود و در صورتی که کار انجام شده با عنف و اکراه باشد فقط اکراه‌کننده تعزیر خواهد شد.

توجه داشته باشید که از دیدگاه فقهی روابط نامشروع و اعمال منافی عفت به جز زنا، حرام است، همچنین این موارد از دیدگاه حقوقی، جرم می‌باشد و مجازات آن تعزیر است.

همانطور که مشخص است در این ماده تعریف دقیقی از رابطه نامشروع و اعمال منافی عفت بیان نشده است. در تفسیر این ماده می‌توان اینگونه گفت که تعریف و ماهیت روابط نامشروع و عمل منافی عفت غیر از زنا متفاوت است.

به طور کلی به هر نوع رابطه بین زن و مرد که با قصد لذت بردن باشد، رابطه نامشروع گفته می‌شود، عمل منافی عفت غیر از زنا مربوط به روابطی است که بین زن و مرد نامحرم تماس فیزیکی و جسمی با قصد لذت بردن، برقرار شود.

قانونگذار در این ماده میزان مجازات را برای این دو مورد مشخص نکرده و با توجه به نوع رابطه و ماهیت موضوع، تعداد شلاق‌ها توسط قاضی و مقامات قضایی مشخص می‌شود.

قانونگذار در ماده ۶۳۷ فقط به دو مورد تقبیل و مضاجعه به صورت مستقیم اشاره کرده است، که این دو مورد به ترتیب به معنای بوسیدن و هم بستر شدن، هستند. همچنین مطابق این ماده در صورتی که رابطه نامشروع با شرایط خاصی مانند اکراه در عنف انجام شود، می‌تواند شامل عفو شود. برای مشاوره در مورد انواع رابطه نامشروع و مجازات‌های آن با مشاوران حقوقی بنیاد وکلا در ارتباط باشید.

تفاوت رابطه نامشروع و زنا

یکی از مهم‌ترین مسائلی که در دین اسلام به آن پرداخته شده و روی آن تاکید شده است، حد و حدود رابطه بین خانم‌ها و آقایان می‌باشد، این مسئله هم در مورد رابطه جنسی و هم رابطه غیر جنسی می‌باشد. علت این امر هم آن است که با رعایت کردن این حد و حدود، می‌توان از آسیب‌های فردی و اجتماعی حاصل از روابط نامشروع جلوگیری کرد یا آن را به حداقل رساند.

از این رو با توجه به قواعد و قوانین شرعی، قانونگذار هم در قانون رابطه نامشروع را جرم‌انگاری کرده و برای آن مجازات‌هایی در نظر گرفته است.

به طور کلی به هر نوع رابطه‌ای که زن و مرد نامحرم با یکدیگر دارند، اعم از رابطه جنسی و غیر جنسی، رابطه نامشروع می‌گویند. اما زنا فقط به روابطی اشاره دارد که زن و مردی که نامحرم هستند رابطه جنسی کامل داشته باشند، از طرفی به روابطی که با قصد لذت جنسی انجام می‌شوند، اما رابطه جنسی کامل برقرار نشود، دون زنا نام دارد، مانند بوسیدن، لمس کردن، بغل کردن و غیره.

برخی از افراد به اشتباه فکر می‌کنند که رابطه نامشروع، زنا و دون زنا، جرایم یکسانی هستند. اما توجه داشته باشید که با وجودی که رابطه نامشروع، زنا و دون زنا همگی مربوط به روابط بین زن و مرد نامحرم است ولی این روابط تفاوت‌های زیادی با هم دارند.

برخی از تفاوت‌های مهم بین این جرایم عبارتند از:

• به طور کلی می‌توان گفت که دامنه رابطه نامشروع بسیار گسترده است و زنا و دون زنا را نیز در بر می‌گیرد. جرم زنا به طور خاص به جماع بین زن و مرد نامحرم اشاره دارد.

بر اساس تبصره ماده ۲۲۱ قانون مجازات اسلامی جماع زمانی محقق می‌شود که اندام تناسلی مرد به اندازه ختنه گاه در قبل یا دبر زن وارد شود. در مقابل، رابطه دون زنا به روابطی اشاره دارد که با هدف لذت جنسی انجام می‌شود اما شامل زنا نباشد. بنابراین روابط نامشروعی مانند رابطه نامشروع تلفنی یا اینترنتی هم دون زنا محسوب می‌شوند.

• رابطه نامشروع دون زنا جز جرایم تعزیری می‌باشد اما جرم زنا جز جرایم حدی محسوب می‌شود.
• تفاوت دیگری که بین این روابط وجود دارد آن است که در جرم زنا متاهل بودن یا مجرد بودن طرفین روی میزان مجازات تاثیر دارد اما در مورد روابط دون زنا، تاهل تاثیری ندارد.
• یکی دیگر از تفاوت‌های زنا و دون زنا در مرور زمان این جرایم می‌باشد. منظور از مرور زمان جرم  این است که در برخی جرایم در صورتی که مدتی از وقوع جرم بگذرد دیگر امکان اقامه دعوا وجود ندارد.

جرم زنا جز جرایمی می‌باشد که مرور زمان ندارد، یعنی هر چه قدر هم که از وقوع جرم زنا بگذرد باز هم این امکان وجود دارد که از آن شکایت کرد. اما در رابطه نامشروع دون زنا این امر متفاوت است و در صورتی که هفت سال از وقوع جرم دون زنا بگذرد، دیگر امکان شکایت از آن وجود ندارد.

مجازات رابطه نامشروع

همانطور که پیش‌تر هم اشاره کردیم مجازات جرم رابطه نامشروع به غیر از زنا در ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی آمده است.

مطابق این ماده قانونی کسانی که مرتکب جرم رابطه نامشروع غیر از زنا می‌شوند با توجه به نظر قاضی به شلاق تعزیری بین یک تا نود و نه ضربه محکوم می‌شوند.

البته در این ماده اشاره شده است که در صورتی که عمل رابطه نامشروع با عنف و اکراه باشد فقط اکراه‌کننده تعزیر خواهد شد. اکراه به معنای اجبار می‌باشد. بنابراین اگر مردی، یک زن را مجبور به برقراری رابطه نامشروع کند، فقط مرد مجازات خواهد شد و شخصی که مجبور شده مشمول مجازات نخواهد شد. توجه داشته باشید که این امر در مورد زنا هم صادق است.

از آن جایی که رابطه نامشروع دون زنا جز جرایمی است که مجازات تعزیری دارد، پس این امکان وجود دارد که اگر شرایط لازم برای تخفیف مجازات وجود داشته باشد، مجازات شلاق را به مجازات نقدی تبدیل کرد، در این صورت باید به ازای هر سه ضربه شلاق چهل هزار تومان پرداخت شود.

شرایط لازم برای تخفیف در مجازات و تبدیل آن به جزای نقدی، عبارتند از:

• شاکی از شکایتش صرف نظر کند.
• متهم برای شناسایی سایر شرکا و عواملی در وقوع جرم نقش داشتند کمک کند و همکاری موثر در این مورد داشته باشد.
• شرایط خاصی در ارتکاب جرم تاثیر گذاشته باشد، مثل رفتار و گفتار تحریک آمیز.
• متهم قبل از اقدام و تعقیب پلیس، خودش را معرفی کند.
• پشیمانی متهم، حسن سابقه او، یا داشتن شرایط جسمی خاص مانند بیماری.
• تلاش متهم برای جبران زیان‌های وارد شده.
• زیان یا زیان‌های وارد شده خفیف باشد.
• وجود شریک یا معاون در وقوع جرم.

پیش‌تر گفتیم که زنا و رابطه نامشروع دون زنا در تعریف و مفهوم با هم تفاوت دارند، علاوه بر این مجازات‌های آن‌ها هم متفاوت است. به طور کلی تفاوت‌هایی که بین مجازات‌های این روابط وجود دارد عبارتند از:

1. یکی از اصلی‌ترین تفاوت بین مجازات‌های رابطه نامشروع و زنا آن است که مجازات رابطه نامشروع از نوع تعزیری و مجازات زنا از نوع حدی می‌باشد. منظور از مجازات حدی مجازاتی است که از شرع اسلام منشا گرفته باشد.
2. مجازات رابطه نامشروع مطابق ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی بین یک تا نود و نه ضربه شلاق است، مجازات زنا با توجه به این که زنای محصنه باشد یا غیر محصنه، متغیر است.

مجازات زنای محصنه در ماده ۲۲۵ قانون مجازات اسلامی آورده شده و مطابق آن حد زنا در حالتی که مرد محصن و زن محصنه باشند رجم است. در صورتی که امکان اجرای رجم وجود نداشته باشد، با پیشنهاد دادگاه صادرکننده حکم قطعی و موافقت رییس قوه قضاییه اگر جرم با بینه ثابت شده باشد، موجب اعدام زانی محصن و زانیه محصنه است و در غیر این صورت موجب صد ضربه شلاق برای هر یک می‌باشد.

منظور از محصنه آن است که فرد همسر داشته باشد و امکان برقراری رابطه جنسی با او را نیز داشته باشد. علاوه بر این مطابق ماده ۲۲۴ قانون مجازات اسلامی، حد زنا در مواردی مانند زنا با محارم نسبی، با پدر، زنای مرد نامسلمان با زن مسلمان و زنای به عنف یا اکراه، اعدام است.

در صورتی که رابطه نامشروع در انظار و اماکن عمومی اتفاق بیافتد مطابق ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی مجازات می‌شود. بر اساس این ماده قانونی، در صورتی که کسی علنا در انظار، اماکن و معابر عمومی تظاهر به کاری که حرام است نماید، علاوه بر کیفر عمل، به حبس بین ده روز تا دو ماه یا بین یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم می‌شود.

اگر مرتکب عملی شود که خود آن عمل دارای کیفر نمی‌باشد اما عفت عمومی را جریحه‌دار می‌کند، مجازاتش فقط حبس بین ده روز تا دو ماه یا بین یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق خواهد بود.

نکته حائز اهمیت در مورد مجازات‌های مربوط به روابط نامشروع و زنا آن است که ابتدا باید وقوع جرم به دادگاه ثابت شود، در صورتی که ثابت نشود متهم می‌تواند از شاکی به جرم تهمت رابطه نامشروع یا تهمت زنا شکایت کند.

وکلا و مشاوره حقوقی بنیاد وکلا آماده‌اند تا شما را در خصوص مجازات و نحوه تخفیف مجازات و تبدیل آن به جزای نقدی روابط نامشروع راهنمایی کنند.

مصادیق رابطه نامشروع

این روزها یکی از مباحث مهم و پر کاربرد در مسائل حقوقی ایران، مصادیق رابطه نامشروع می‌باشد. همانطور که گفتیم به طور کلی منظور از رابطه نامشروع، رابطه بین زن و مردی است که ازدواج نکرده‌اند.

رابطه نامشروع مصادیق زیادی دارد که تشخیص آن‌ها با مقامات قضایی می‌باشد. از طرفی حقوقدانان نظرات متفاوتی را در مورد مصادیق رابطه نامشروع ارائه کرده‌اند و از طرف دیگر رای‌های صادر شده برای پرونده‌های مربوط به روابط نامشروع در دادگاه‌ها، این مسئله را به یکی از موضوعات چالش برانگیز تبدیل کرده است.

در ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی به دو تا از مصادیق رابطه نامشروع از قبیل تقبیل و مضاجعه به طور واضح اشاره شده است. اما علاوه بر این دو مورد، مصادیق بسیار دیگری هم در قانون مجازات اسلامی برای رابطه نامشروع وجود دارد. تقبیل به معنای بوسیدن از روی شهوت و مضاجعه به معنای بغل کردن و هم بستر شدن است.

البته جرم زنا به طور واضح از رابطه نامشروع جدا شده است. و می‌توان اینگونه گفت که در صورتی که زن و مردی رابطه جنسی کامل داشته باشند و آلت تناسلی آقا تا ختنه گاه در دبر یا قبل خانم وارد شود، زنا محسوب می‌شود و هر گونه رابطه فیزیکی دیگری به غیر از دخول، همانند بغل کردن، بوسیدن، لمس کردن، نزدیک کردن آلت‌های تناسلی به هم و امثال این موارد از جمله مصادیق رابطه نامشروع هستند.

این مواردی که گفتیم همگی شامل ارتباط فیزیکی بین افراد است، اما در برخی موارد ارتباط‌های غیر فیزیکی افراد هم می‌تواند جرم محسوب شود و برخی موارد مانند رفتار غیر فیزیکی زن و مرد در مکان‌های عمومی مانند کافه، رستوران، پارک، سینما و مواردی از این قبیل هم از مصادیق رابطه نامشروع به حساب می‌آید.

همچنین ارتباط تلفنی بین دو نفر نامحرم هم از مصادیق جرم رابطه نامشروع است و مجازاتش هم مطابق قانون، ۹۹ ضربه شلاق تعزیری می‌باشد. علاوه بر این گفتگوهای عاشقانه و خارج از عرفی که در فضای مجازی یا با ارسال پیامک بین زن و مرد نامحرم صورت می‌گیرد هم از مصادیق رابطه نامشروع است.

وکیل در خصوص رابطه نامشورع

همانطور که پیش‌تر هم اشاره کردیم جرم رابطه نامشروع مصادیق زیادی دارد و تشخیص این که رابطه بین دو نفر نامحرم در چه صورتی رابطه امشروع محسوب می‌شود نیازمند دانش و تجریه حقوقی می‌باشد، بنابراین افرادی که در این زمینه تخصص کافی نداشته باشند نمی‌توانند به خوبی در این موارد از خود دفاع کنند.

از این رو در صورتی که با چنین پرونده‌هایی برخورد کردید بهترین کار آن است که با یک وکیل کار بلد و با تجربه در این زمینه مشورت کنید و از راهنمایی‌های او استفاده کنید تا بتوانید به بهترین شکل از خودتان دفاع کنید.

در صورتی که برای پرونده‌های مربوط به جرم رابطه نامشروع یا پرونده‌های اعمال منافی عفت نیازمند وکیل هستید، می‌توانید از وکلای مجرب بنیاد وکلا کمک بگیرید.

تیم وکلا و کارشناسان حقوقی ما در بنیاد وکلا همگی از جمله وکلای متخصص در پرونده‌های کیفری و حقوقی می‌باشند که سال‌هاست تجربه وکالت در مراجع قضایی و غیر قضایی را دارند و این افتخار را دارند که به شما در پرونده‌های حقوقی محتلف مشاوره دهند و قبول وکالت کنند و شما می‌توانید به صورت آنلاین و مشاوره حقوقی تلفنی در هر جایی که هستید در سریع‌ترین زمان ممکن با وکیل مدنظر خود ارتباط برقرار کنید.