بر اساس شرایط و قوانین جدیدی که تعیین شده است، تعویض و عدم تعویض پلاک یا فک پلاک، برای وسایل نقلیه‌ای مانند موتور یا خودرو در زمان خرید و فروش آن‌ها، از جمله اقداماتی است که باید برای حفظ نظم و امنیت در جاده‌ها و راه‌های عمومی انجام شود و اهمیت زیادی دارد.
پلاک جدید به صورت تصادفی توسط سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای به خودرو و موتور تخصیص داده می‌شود. تعویض پلاک خودرو یک فرآیند است که معمولا به دلایلی مانند خرید و فروش خودرو، انتقال مالکیت، تغییر نام و یا تغییر شهر محل سکونت انجام می‌شود. در این فرآیند، پلاک قبلی خودرو با یک پلاک جدید جایگزین می‌شود.
اگر پلاک وسیله نقلیه پس از معامله تعویض نشود، ممکن است باعث شود که هرگونه تخلفات رانندگی از جمله تخطی از سرعت مجاز، عبور از چراغ قرمز، نبستن کمربند ایمنی و غیره به نام صاحب قبلی وارد شود.
این موضوع می‌تواند باعث شود که صاحب جدید وسیله نقلیه با مشکلاتی مانند پرداخت جریمه‌های بالا، افزایش هزینه بیمه و خطر از دست دادن حقوق رانندگی خود مواجه شود.
همچنین، در صورت وقوع حادثه با وسیله نقلیه‌ای که پلاک آن تعویض نشده، ممکن است خسارت وارد شد را بیمه پرداخت، بنابراین صاحب جدید وسیله نقلیه باید به صورت شخصی خسارت‌های ناشی از حادثه را پرداخت کند. به طور کلی، تعویض پلاک وسیله نقلیه بعد از معامله، یکی از مسائل مهمی است که صاحبان وسایل نقلیه باید به آن توجه کنند.
برای شکایت از عدم تعویض پلاک برای موتور و ماشین، ابتدا باید به سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در استان خود مراجعه کنید و شکایت خود را به صورت کتبی توضیح دهید.
در این شکایت باید جزئیاتی مانند شماره پلاک، نام و نشانی صاحب خودرو و موتور، تاریخ و محل تعویض پلاک قبلی و همچنین دلایل عدم تعویض پلاک را ذکر کنید. همچنین می‌توانید با مراجعه به دادگاه‌های عمومی و ارائه مدارک لازم، از جمله سند خودرو و پلاک قبلی، اقدامات قانونی برای تعویض پلاک را انجام دهید.
در صورتی که برای شکایت عدم تعویض پلاک به وکیل نیاز دارید می‌توانید از وکلای مجرب و متخصص ما در بنیاد وکلا کمک بگیرید.
تعویض پلاک و مراحل آن
پلاک ماشین یا موتور در واقع یک صفحه فلزی می‌باشد که روی وسایل نقلیه نصب می‌شود و رنگ‌های مختلفی دارد و روی آن شماره و حروفی حک شده است که منحصر به فرد است. رنگ پلاک در ایران ممکن است سفید، زرد، سبز، قرمز، آبی و خاکی یا کرم رنگ باشد که هر کدام را در ادامه توضیح می‌دهیم.
- پلاک سفید: پلاک وسایل نقلیه برای افراد عادی، به رنگ سفید با حروف و اعداد سیاه است.
- پلاک زرد: پلاک‌های زرد در صورتی که حرف “ک” داشته باشند مربوط به ادوات کشاورزی و در صورتی که حرف “ع” داشته باشند مربوط به حمل و نقل عمومی مانند تاکسی‌هاست.
- پلاک سبز: پلاک‌های سبز رنگ مربوط به خودروهای پلیس و خودروهای مربوط به سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران است.
- پلاک قرمز: پلاک‌های قرمز مربوط به خودروهای دولتی می‌باشد.
- پلاک آبی: پلاک‌هایی که رنگ آبی دارند مربوط به سفارت خانه‌ها، دیپلمات‌ها، ارتش و ستاد کل نیروهای مسلح است.
- پلاک خاکی: پلاک‌هایی رنگ کرمی یا خاکی دارند مربوط به خودروهای نیروی زمینی ارتش است.
تعویض پلاک یا فک پلاک به معنای برداشتن پلاک خودرو یا موتور از بدنه آن و جایگزینی آن با پلاک جدید است. این کار معمولا در صورتی انجام می‌شود که خودرو به دلایلی مانند فروش، تغییر مالکیت، تغییر شهر محل ثبت و غیره به فرد دیگری واگذار شود.
برای فک پلاک یا تعویض پلاک، صاحب خودرو باید به اداره‌ای که پلاک خودرو ثبت شده است مراجعه کند و با ارائه مدارک لازم مانند کارت ملی، کارت ماشین، سند ماشین، بیمه نامه و غیره درخواست فک پلاک را ثبت کند. سپس پس از پرداخت هزینه مربوطه، تعویض پلاک صورت می‌گیرد.
به طور کلی می‌توان گفت که مراحل تعویض پلاک به این صورت است که باید ابتدا مالیات نقل و انتقال را پرداخت کنید، سپس وارد سایت NOBATDEHI.EPOLICE.ir شوید و نوبت بگیرید و از قسمت ورودی برگه نوبت و برگه بازدید خودرو را دریافت کنید. بعد به ترتیب به بخش بازدید خودرو، بخش فک پلاک و ساختمان اداری مراجعه کنید و مدارک را به کارشناس حقوقی تحویل دهید.
در مرحله بعد باید هزینه مربوط به تعویض پلاک را پرداخت کنید و رسید آن را دریافت کنید. در نهایت باید پلاک قبلی را به بخش ضرب پلاک تحویل دهید و پلاک جدید را از همین بخش دریافت کنید و به بخش نصب پلک مراجعه کنید تا پلاک جدیدی که دریافت کردید را برایتان نصب کنند.
اهداف تعویض پلاک
شناسایی مالکان
یکی از اهداف اصلی برای تعویض پلاک آن است که مالک اصلی وسیله نقلیه اعم از خودرو یا موتور قابل شناسایی باشد. بنابراین با تعویض پلاک، مالک جدید مشخص می‌شود و در صورت وقوع حادثه، مسئولیت قانونی به عهده او خواهد بود و مقامات قانونی می‌توانند به راحتی به هویت و نشانی مالک دسترسی داشته باشند.
کاهش تقلب
با تعویض پلاک، امکان تقلب در مالکیت وجود نخواهد داشت و از این طریق، فروشندگان نامعتبر و تقلبی کاهش خواهند یافت.
بهبود امنیت
با تعویض پلاک، امکان شناسایی خودروهای مشکوک و سرقتی بسیار بالاتر خواهد بود.
بهبود حمل و نقل عمومی
با تعویض پلاک، خودروهای قدیمی و نامناسب از حرکت در جاده‌ها باز مانده و به این ترتیب، حمل و نقل عمومی بهبود خواهد یافت.
دلایل تعویض پلاک
به طور کلی می‌توان گفت که دلایل تعویض پلاک عبارتند از:
خرید و فروش خودرو یا موتور
یکی از رایج‌ترین علت‌های تعویض پلاک، خرید و فروش خودرو یا موتور است. در این حالت، پلاک قبلی که به نام فروشنده است باید با پلاک جدیدی که به نام خریدار است، جایگزین شود.
انتقال مالکیت
یک دلیل دیگر برای تعویض پلاک خودرو یا موتور، انتقال مالکیت است و در صورت انتقال مالکیت وسیله نقلیه به یک فرد دیگر، باید پلاک قبلی با پلاک جدید جایگزین شود. این امر ممکن است به دلایلی مانند ارث، هدیه، تقسیم میراث و یا مواردی از این قبیل باشد. در این حالت، پلاک قبلی که به نام فرد قبلی است، باید با پلاک جدید به نام فرد جدید جایگزین شود.
تغییر نام
یکی دیگر از مواردی که باید تعویض پلاک صورت گیرد، تغییر نام مالک خودرو یا موتور است. بنابراین در صورتی که فردی نامش را به هر دلیلی تغییر دهد باید نسبت به تعویض پلاک خودرو یا موتور خود اقدام کند.
تغییر شهر محل سکونت
در صورت تغییر شهر محل سکونت فرد مالک خودرو، باید پلاک قبلی با پلاک جدید جایگزین شود.
تاریخ انقضای پلاک
در صورت انقضای پلاک خودرو، باید پلاک قبلی با پلاک جدید جایگزین شود.
آسیب دیدگی پلاک
در صورت آسیب دیدگی شدید پلاک خودرو، باید پلاک قبلی با پلاک جدید جایگزین شود.
نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که تعویض پلاک خودرو یا موتور به هر دلیلی که باشد، باید با رعایت قوانین و مقررات مربوط به ثبت نام و تغییرات مالکیت انجام شود.
مدارک مورد نیاز برای تعویض پلاک
در بخش‌های قبل مراحل تعویض پلاک و اهداف و دلایل آن را بررسی کردیم. در این بخش مدارک مورد نیاز برای تعویض پلاک را بررسی خواهیم کرد. زمانی که افراد برای تعویض پلاک اقدام می‌کنند، ابتدا باید هم فروشنده و هم خریدار مدارک و مستنداتی را به مرکز فک پلاک ارائه دهند.
برای تعویض پلاک خودرو، فروشنده باید مدارک زیر را ارائه دهد:
- اصل کارت ملی و شناسنامه
- اصل سند فروش کارخانه سازنده در صورتی که خودرو تولید داخل است.
- اصل کارت خودرو
- اصل سند مالکیت خودرو
- اصل بیمه نامه خودرو
- معاینه فنی خودرو
- برگه عدم خلافی خودرو
- فیش پرداخت بهای پلاک
- گواهی امضاء و احراز هویت فروشنده
توجه داشته باشید که حضور فروشنده یا نماینده قانونی او برای تعویض پلاک الزامی است. گاهی اوقات پیش می‌آید که فروشنده برای فک پلاک به خریدار وکالت می‌دهد، در این موارد نیازی به حضور فروشنده نیست و خریدار می‌تواند کلیه کارهای لازم را انجام دهد.
خریدار هم باید مدارک زیر را برای تعویض پلاک به همراه داشته باشد و آن‌ها را ارائه دهد:
- اصل کارت ملی و شناسنامه
- مدارک احراز سکونت، این مدارک می‌تواند شامل قبض برق، اجاره نامه و غیره باشد.
- اصل برگه سبز خودرو
- وکالتنامه خرید خودرو
حضور خریدار یا نماینده قانونی او نیز مانند فروشنده برای تعویض پلاک الزامی است. همچنین در برخی موارد، ممکن است ارائه مدارک دیگری همچون مجوز تعویض پلاک و گواهی پرداخت مالیات نیز الزامی باشد.
عدم تعویض پلاک
تعویض پلاک وسیله نقلیه بعد از معامله خرید یا فروش، یکی از مسائل مهمی است که باید به آن توجه شود و در صورتی که این امر صورت نگیرد ممکن است مشکلاتی را برای فروشنده یا خریدار در پی داشته باشد. عدم تعویض پلاک پس از معامله موتور یا خودرو ممکن است باعث بروز مشکلات زیر شود:
مسئولیت‌های قانونی
در صورت وقوع هر گونه حادثه‌ای مانند تصادف یا سرقت، مسئولیت‌های قانونی تماما به عهده فردی است که پلاک به نامش است. بنابراین در صورتی که پلاک هنوز به نام فروشنده باشد، مسئولیت چنین اتفاق‌هایی و خسارت‌های ناشی از حادثه به عهده فروشنده خواهد بود.
پرداخت جریمه
در صورت عدم تعویض پلاک، مسئولیت پرداخت جریمه‌های وسیله نقلیه به عهده کسی است که پلاک به نامش می‌باشد.
عدم امکان صدور بیمه
شرکت‌های بیمه در صورت عدم تعویض پلاک، امکان صدور بیمه را نخواهند داشت. علاوه بر این امتیازات و تخفیف‌های بیمه به فردی که پلاک به نامش است تعلق می‌گیرد. بنابراین در صورتی که تعویض پلاک صورت نگیرد تخفیف بیمه و امتیازهای آن شامل حال خریدار نمی‌شود.
عدم امکان ثبت مالکیت
در صورت عدم تعویض پلاک، امکان ثبت مالکیت جدید در سند رسمی وجود نخواهد داشت.
عدم امکان فروش
در صورت عدم تعویض پلاک، فروش موتور یا خودرو به دلیل نا معتبر بودن پلاک، بسیار دشوار خواهد بود.
برخی اوقات پیش می‌آید که فروشنده برای تعویض پلاک به خریدار وکالت می‌دهد، اما خریدار به هر دلیلی از تعویض پلاک خودداری می‌کند و با همان پلاکی که به نام فروشنده است رفت و آمد می‌کند. همانطور که گفتیم این امر باعث می‌شود که هر گونه تخلفی که خریدار با این پلاک انجام می‌دهد، به نام فروشنده نوشته شود و مسئولیت آن به عهده فروشنده باشد.
در چنین مواردی حتی اگر شکایتی روی این پلاک ثبت شود به طرفیت فروشنده انجام خواهد گرفت. از این رو پلیس راهنمایی و رانندگی روی تعویض پلاک بعد از معامله تاکید دارد تا از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری شود. از طرف دیگر برای این که فروشنده از فک پلاک اطمینان حاصل کند، بهتر است که خودش در زمان تعویض پلاک حضور داشته باشد و این امر را با وکالت به عهده خریدار نگذارد.
توجه داشته باشید که در صورتی که فروشنده برای تعویض پلاک به خریدار وکالت دهد، اما خریدار این امر را انجام ندهد، شخص فروشنده نمی‌تواند صرفا با شکایت باعث توقیف خودرو شود.
در این موارد فروشنده باید با مراجعه به مراجع قضایی شکایت خود از عدم تعویض پلاک را ثبت کند تا پلاک توقیف شود و برای تعویض پلک معرفی صورت گیرد. در بخش بعد به طور کامل نحوه شکایت تعویض پلاک را بررسی خواهیم کرد.
همچنین کارشناسان ما در بنیاد وکلا آماده‌اند تا به شما در تنظیم دادخواست برای شکایت از عدم تعویض پلاک خودرو یا موتور کمک کنند.
شکایت عدم تعویض پلاک
همانطور که گفتیم ممکن است در مواردی فروشنده به خریدار وکالت دهد که اقدامات لازم و قانونی برای تعویض پلاک را انجام دهد، اما خریدار این کار را به هر دلیلی انجام ندهد. در چنین مواردی فروشنده می‌تواند برای عدم تعویض پلاک از خریدار شکایت کند.
برای این کار فروشنده باید به یکی از نزدیک‌ترین دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برود و دادخواستی را برای الزام به تعویض و فک پلاک تنظیم کند. برای تنظیم دادخواست مشاوره حقوقی آنلاین سایت بنیاد وکلا می‌تواند بسیار به افراد کمک کند.
البته باید توجه داشته باشید که در بعضی از شهرها دادخواست‌های مربوط به الزام به تعویض و فک پلاک توسط راهنمایی و رانندگی رسیدگی می‌شود اما در برخی مناطق این دادخواست‌ها در دادگاه‌های قضایی بررسی می‌شوند. به طور کلی می‌توان گفت که مراحل شکایت از عدم تعویض پلاک در دادگاه‌های قضایی ایران به شرح زیر است:
تقدیم دادخواست
ابتدا باید دادخواست الزام به تعویض و فک پلاک را تنظیم کنید و آن را به همراه مدارک مربوطه به دادگاه مربوطه تقدیم کنید.
بررسی شکایت
پس از تقدیم دادخواست، دادگاه باید شکایت و مدارک مربوطه را بررسی کند. در صورت لزوم، دادگاه می‌تواند از شاهدان و خبرگان نظر خود را درباره موضوع جویا شود.
صدور حکم
پس از آن که بررسی‌های لازم انجام شد، دادگاه باید حکم خود را صادر کند. در صورتی که دادگاه به عدم تعویض پلاک رای دهد، باید دلایل خود را برای این تصمیم بیان کند.
احتمالا تجدید نظر
در صورتی که شما با حکم دادگاه موافق نیستید، می‌توانید درخواست تجدید نظر را از دادگاه بدهید. در این صورت، دادگاه باید مجددا شکایت را بررسی کند و حکم خود را صادر کند.
اعتراض به حکم
در صورتی که شما با حکم دادگاه هنوز هم موافق نیستید، می‌توانید اعتراض کنید و به دادگاه عالیتر اعتراض کنید. در این صورت، دادگاه عالیتر باید شکایت را بررسی کند و حکم خود را صادر کند.
در صورتی که مشکل تعویض پلاک دارید، بهتر است که در ابتدا یک اظهارنامه برای تعویض پلاک خودرو تنظیم کنید و آن را برای خریدار بفرستید و سپس در صورت عدم توجه خریدار به اظهارنامه، اقدام به طرح دعوی کنید.
توجه داشته باشد که گاهی اوقات هم خریدار می‌تواند برای عدم تعویض پلاک از فروشنده شکایت کند. این امر زمانی رخ می‌دهد که فروشنده اقدامی برای تعویض پلاک نمی‌کند و وکالتی هم به خریدار نمی‌دهد. معمولا این امر زمانی که بعد از فروش قیمت افزایش می‌یابد زیاد اتفاق می‌افتد.
برای شکایت از عدم تعویض پلاک، کپی برابر با اصل مدارک زیر لازم است:
- مبایعه نامه فروش خودرو
- اظهارنامه فک پلاک خودرو (در صورتی که ابتدا اظهارنامه فرستادید و به آن بی توجهی شده است.)
- سند مالکیت خودرو
- کارت ملی صاحب پلاک خودرو
- شرحی از مشکل و شکایت
- هرگونه مدرک و مستندات دیگری که به نظر شما می‌تواند در روشن شدن موضوع کمک کند.
به طور کلی برای شکایت عدم تعویض پلاک به وکیل نیاز دارید زیرا این یک موضوع حقوقی است که نیاز به دانش و تخصص حقوقی دارد. وکیل می‌تواند به شما در فرآیند شکایت کمک کند، دادخواست را تنظیم کند، مستندات لازم را تهیه کند و در دادگاه شما را راهنمایی نمایند.
همچنین، وکیل می‌تواند به شما در مورد حقوق و تعهدات شما در این موضوع مشورت دهد. در بنیاد وکلا، مشاوره حقوقی متخصص و با تجربه در زمینه شکایت‌های مربوط به عدم تعویض پلاک می‌توانند شما را در این موارد یاری کنند.
بنیاد وکلا با ارائه خدمات وکیل تلفنی و وکیل آنلاین این امکان را فراهم کرده که شما بتوانید بدون محدودیت زمانی و مکانی با وکلا ارتباط برقرار کنید و از آن‌ها مشاوره بگیرید.
