طلب در فارسی به معنای خواست است و یعنی اینکه پولی به عنوان قرض به کسی داده باشند؛ بنابراین یک نفر طلبکار و یک نفر بدهکار است.
بدهکار باید در مهلتی که متعهد شده است، پول طلب را به طلبکار بدهد، اما گاهی پیش می آید که بدهکار از پرداخت طلب خود امتناع می کند و طلبکار را با مشکلاتی رو به رو می کند.
طلبکاران از این بابت همیشه نگران این هستند که پولشان را در موعد مقرر می توانند دریافت کنند یا خیر؛ از این رو به نظامی نیاز بود که بتوانند تضمینی به طلبکاران بدهد که می توانند پولشان را در وقت مشخص شده، دریافت کنند؛ از این رو نظامی به "ضمانت" شکل گرفت.
در این مقاله به بررسی ضمانت چیست و ارکان ضمانت می پردازیم.
ضمانت چیست؟
" ضمانت " که در اصطلاح حقوقی به آن عقد ضمان گفته می شود در ماده ۶۸۴ قانون مدنی تعریف شده است.
در این ماده آمده است که "عقد ضمان عبارت است از اینکه شخصی مال را که بر ذمه دیگری است به عهده بگیرد …".
با توجه به این تعریف می توان گفت که ضمانت عقدی است که به منظور ایجاد اطمینان طلبکار بابت اینکه بدهکار پول خود را در موعد مقرر پرداخت می کند، منعقد می شود.
بنابراین ضامن در عقد ضمانت می پذیرد که دین مدیون را پرداخت کند؛ بنابراین در در واقع عقد ضمانت بین طلبکار و ضامن بسته می شود . برای آشنایی بیشتر با قرارداد ضمانت باید ابتدا با ارکان آن آشنا باشیم و بدانیم جمع شدن چه عناصری عقد ضمانت را ایجاد می کند.
ارکان ضمانت
ضمانت از سه رکن تشکیل شده است.
ارکان ضمانت شامل:
- ضامن:
اولین رکن از ارکان عقد ضمانت، ضامن است؛ یعنی برای اینکه بتوان قرارداد ضمانت منعقد کرد، اول باید کسی باشد که پرداخت دین مدیون یا بدهکار را بپذیرد.
ضامن باید از نظر قانونی به سن و رشد عقلی بستن قرارداد رسیده باشد؛ یعنی در اصطلاح، اهلیت داشته باشد.
- مضمون له:
رکن بعدی عقد ضمانت، مضمون له است.
مضمون له که طرف مقابل ضامن در عقد ضمانت است، مضمون له نامیده می شود.
مضمون له در واقع همان طلبکار است.
- مضمون عنه:
آخرین رکن از ارکان عقد ضمانت، مضمون عنه است که همان مدیون اصلی است که ضامن به طرفیت از او پرداخت دین را پذیرفته است.
البته برای اینکه عقد ضمانت بین ضامن و طلبکار منعقد شود نیازی به رضایت مدیون اصلی نیست.
