یکی از مهم‌ترین فرآیند دعاوی طلاق این است که زوجین باید در جلسه رسیدگی در دادگاه حضور داشته باشند و به سوال قاضی پاسخ دهند.
البته این رویه تنها در مورد طلاق مطرح نیست و سایر دعاوی حقوقی نیز مشمول حضور در دادگاه و ارائه بیانات نزد قاضی است. هر دعوا حقوقی شرایط خاص خود را دارد و از این حیث سوالات قاضی متفاوت است.
در واقع سوالاتی که قاضی در دادگاه نفقه از طرفین می‌پرسد با سوالات دادگاه طلاق تفاوت زیادی دارد. هر چند که موضوع حق و حقوق مالی زوجه در دادگاه طلاق مورد بحث از سوی اصحاب دعوا قرار می‌گیرد.
همچنین نوع سوالات مطروحه در دادگاه طلاق تا حد زیادی به بسته این دارد که تقاضای طلاق از جانب چه کسی ارائه شده است. نحوه پاسخ دادن به سوالات قاضی و همچنین نحوه دفاع نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.
ناگفته نماند که اگر زوجین برای طلاق، اقدام به گرفتن وکیل کرده باشند، وکیل این وظیفه دارد را دارد تا به نمایندگی از موکل در دادگاه حضور پیدا کرده و پاسخگوی سوالات قاضی باشد. در واقع زوجین ملزم به حضور در جلسه رسیدگی طلاق نیستند و می‌توانند وکیل را به جای خود در دادگاه حاض کنند.
در هر صورت برای آن که رای طلاق به صورت غیابی صادر نشود، در صورت عدم امکان حضور طرفین در جلسه دادرسی، حتما وکیل یا نماینده قانونی آن‌ها در دادگاه حاضر شوند.
هدف از پرسیدن سوالات قاضی از زوجین، تعیین تکلیف پرونده و اقدام برای صدور حکم طلاق است. بعد از آن که پرونده طلاق جهت رسیدگی به دادگاه خانواده ارسال گردید، زن و شوهر و یا وکلای آن‌ها باید برای حضور در دادگاه اقدام نموده و علاوه بر این که در جریان رسیدگی پرونده طلاق باشند، به سوالات قاضی پاسخ بدهند.
شیوه پاسخ دادن به سوالات قاضی دادگاه طلاق، می‌تواند سرنوشت دعوا را تغییر دهد و به نحوی تعیین کنده پرونده طلاق باشد. همچنین پاسخ به سوال قاضی در تعیین تکلیف حقوق زوجین می‌تواند از دیگر موضوعات حائز اهمیت در خصوص سوالات قاضی در دادگاه طلاق باشد.
از این رو آشنایی با سوالات رایج در دادگاه طلاق و نحوه پاسخ دادن به آن‌ها اهمیت دارد که در این مقاله به چند مورد از این سوالات می‌پردازیم.
البته شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص جلسات دادگاه طلاق و سوالات مطروحه در آن با مشاوره حقوقی آنلاین داشته باشید.
قاضی از طرح سوالات در دادگاه طلاق چه اهدافی دارد؟
طرح سوالات از سوی قضات مراجع قضایی، رویه معمول در پرونده‌های حقوقی و یا کیفری است. هر چند که توضیحات کافی در خصوص پرونده از طریق دادخواست و یا لایحه دفاعیه در اختیار دادگاه قرار می‌گیرد، اما گاهی ابهاماتی در پرونده وجود دارد که سبب می‌شود تا قاضی سوالاتی را از طرفین دعوا بپرسد.
در مورد دعاوی طلاق نیز شاهد آن هستیم که در زمان تشکیل جلسات دادرسی، قاضی سوالات مختلفی را ز زوجین می‌پرسد و از این کار اهداف مختلفی دارد.
هدف اولیه قاضی از طرح سوال در دادگاه طلاق این است که پاسخ سوالات را شخصا از زبان زوجین بشوند تا این موضوع ثابت شود که زن و شوهر با اراده و اختیار خود برای طلاق اقدام کرده‌اند.
هدف دیگر قاضی این است که برخی از ابهامات موجود در پرونده طلاق را برطرف کند. در مواقعی، اسناد و مدارک ارائه شده به دادگاه با آنچه که در دادخواست طلاق اشاره شده، مطابقت نداشته و در این قاضی از زوجین برای رفع این مشکل سوالاتی را مورد پرسش قرار می‌دهد.
برای قاضی باید تمام جوانب و شرایط دعوا طلاق مشخص شود که اگر قرار بر صدور گواهی عدم امکان سازش باشد، بایستی شرایط قانونی طلاق محقق شود.
قاضی با طرح پرسش‌هایی از زوجین ممکن است که به این نتیجه برسد، سازش بین زن و شوهر می‌تواند سبب رفع اختلافات بین آن‌ها شود و یا از جواب دادن یکی از زوجین می‌تواند متوجه شود که میل باطنی برای طلاق نداشته و از روی اجبار تقاضای طلاق داده است.
علاوه بر این که باید قبل از صدور حکم طلاق و ثبت آن، تکلیف موضوعات مختلفی مشخص شود. در واقع بخش عمده از سوالات قاضی در دادگاه طلاق، پیرامون حقوق مالی است و قاضی از شوهر می‌خواهد که به سوالات او در رابطه با پرداخت مهریه و سایر حقوق زن، پاسخ دهد.
بنابراین می‌توان گفت که قاضی به عنوان وظیفه قانونی خود موظف است که برای تعیین سرنوشت پرونده طلاق و به تبع آن صدور حکم مقتضی، زمانی که جلسه دادرسی تشکیل می‌شود، با ارائه سوالات مختلف، در وهله اول ابهامات موجود در پرونده راه حل و فصل نموده و ثانیا از تصمیم قطعی خواهان برای صدور گواهی عدم امکان سازش، مطلع شود.
عناوین سوالات قاضی در دادگاه طلاق
روند رسیدگی به پرونده طلاق در مقایسه با سایر دعاوی خانواده، متفاوت است. به همراه داشتن وکیل طلاق برای آمادگی در این مرحله بسیار مهم است.
تقریبا در تمامی دعاوی خانواده نظیر نفقه، مهریه، اجرت المثل و غیره، خواهان مبادرت به تنظیم دادخواست نموده و سپس اقدام به ثبت دادخواست می‌کنند. اما در طلاق پیش از آن که دادگاه به تقاضای خواهان رسیدگی کند، لازم است که زوجین در مراکز مشاوره خانواده جهت شرکت در جلسات پیش از طلاق شرکت کنند.
در هر صورت با ارجاع پرونده طلاق به دادگاه خانواده، رسما فرآیند دادرسی طلاق شروع می‌شود. البته دادگاه طبق قانون، زوجین را ملزم به انجام مرحله داوری می‌کند.
بعد از انجام مرحله داوری، نتیجه داوری در طلاق به دادگاه فرستاده شده و قاضی جلسه دادرسی را تشکیل می‌دهد. البته که داوری تنها در طلاق از طرف مرد و طلاق از جانب زوجه انجام شده و طلاق توافقی از مرحله داوری، مستثنی است.
با تشکیل پرونده طلاق در دادگاه، زمان رسیدگی به طرفین ابلاغ شده و زوجین به همراه وکلای خود شخصا در دادگاه حضور پیدا می‌کنند. حاضر شدن زن و شوهر در جلسه دادگاه، هیچگونه جنبه اجباری ندارد و وکیل آن‌ها می‌تواند در دادگاه خانواده حضور پیدا کند.
البته که بهتر است زوجیت برای اطلاع از فرآیند رسیدگی طلاق و دفاع از حق و حقوق خود و پاسخ دادن به سوالات قاضی، شخصا در دادگاه تعیین شده، حاضر شوند.
از آن جهت که سوالات مختلفی از طرف دادگاه در جلسه دادرسی طلاق پرسیده می‌شود و این سوالات به رابطه زوجیت بین طرفین و شرایط زندگی آن‌ها بستگی دارد، بهتر است که زن و شوهر در صورت امکان، با حضور در دادگاه به سوالات قاضی پاسخ دهند.
عناوین سوالات قاضی در طلاق طلاق طبیعتا پیرامون موضوع طلاق است و همچنین حق و حقوق مالی زوجه نیز مورد پرسش قرار می‌گیرد. عمده سوالاتی که قاضی مطرح می‌کند، در خصوص علت اصلی جدایی طرفین است.
در واقع دلایلی که سبب شده زوجین به صورت توافقی و یا هر کدام از زن و شوهر به صورت جداگانه تقاضای طلاق داشته باشند، مورد سوال از طرف قاضی قرار می‌گیرد.
علاوه بر سوالات مرتبط با دلایل جدایی و طلاق گرفتن زوجین، موضوع مهریه، نفقه و سایر حقوق مالی زن نیز مورد پرسش از طرف قاضی قرار خواهد گرفت.
در صورتی که زوجین، فرزند داشته باشند، قاضی در خصوص نحوه سرپرستی و حضانت آن‌ها بعد از طلاق، سوالاتی را مطرح می‌کند که در صورت عدم تعیین تکلیف در این زمینه، دادگاه حضانت فرزند را در دعوا طلاق، مورد بررسی قرار می‌دهد.
سوالاتی که قاضی در دادگاه طلاق از زوجین می‌پرسد، در تعیین سرنوست پرونده طلاق، تاثیرگذار است و در این صورت زن و شوهر باید به درستی پاسخ سوال قاضی را بدهند.
علاوه بر این که اظهارات و بیانات طرفین به صورت مکتوب توسط دادگاه نوشته شده و اصحاب دعوا باید نسبت به حرف‌هایی که در دادگاه می‌زنند، توجه خاصی داشته باشند.
سوالات قاضی در دادگاه طلاق چه مواردی را شامل می‌شود؟
دادگاه طلاق برای رسیدگی به موضوع جدایی زوجین و در صورت امکان صدور گواهی عدم امکان سازش است. در صورتی که پرونده طلاق به دادگاه ارجاع داده می‌شود، بدین معنا است که خواهان متقاضی صدور حکم طلاق بوده و دادگاه باید تمام جوانب و شرایط دعوا را بررسی کند.
به همین جهت، علت سوالاتی که از طرف قاضی دادگاه پرسیده می‌شود، برای روشن شدن حقایق پرونده و تعیین تکلیف طلاق گرفتن زن و شوهر است.
با توجه به این که توضیحات کلی در متن دادخواست طلاق بیان می‌شود، اما باز هم قاضی یک سری سوالاتی را برای تاکید بیشتر و یافتن پاسخ آن‌ها، زوجین را به چالش می‌کشد.
علی رغم نقش تعیین کننده سوالات قاضی در دادگاه طلاق، ممکن است که برای زوجین این سوال مطرح شود که در دادگاه چه موضوعاتی بیشتر از طرف قاضی مورد پرسش قرار می‌گیرد؟ اطلاع داشتن از سوالات رایج در دادگاه طلاق سبب می‌شود که زوجین با آمادگی کافی در دادگاه حاضر شوند.
گاها سوالاتی از قاضی مورد پرسش قرار می‌گیرد که زن و شوهر برای پاسخ دادن آن دچار مشکل شده و همین موضوع سبب می‌شود که صدور حکم طلاق به تاخیر بیافتد و یا این که دادگاه اقدام به رد دادخواست طلاق نموده و گواهی عدم امکان سازش را صادر ننماید.
بنابراین در این بخش قصد داریم که مهم‌ترین سوالات قاضی در دادگاه طلاق را بررسی نموده تا با سوالات رایج پیرامون طلاق آشنا شوید. عمده سوالاتی که در جلسه دادگاه طلاق مطرح می‌شود، شامل موارد زیر است:
طلاق به چه علتی درخواست شده است؟
قاضی دادگاه پیش از آن که سوالات اصلی طلاق را از زوجین بپرسد، در خصوص ازدواج زوجین و زندگی آن‌ها پرسش‌هایی را مطرح می‌کند. در واقع قاضی می‌خواهد از شرایط زندگی و اوضاع مالی و فرهنگی زوجین مطلع شده و سپس به بررسی سوالات بعدی طلاق بپردارزد.
برای قاضی این موضوع حائز اهمیت است که چه مدت زمانی از تاریخ عقد زوجین گذشته و در این صورت تقاضای طلاق کرده است. گاها درخواست‌های طلاق مطرح شده در ارتباط با دوران نامزدی و یا ابتدای عقد است که هنوز مدت زمان زیادی از رابطه زوجیت نگذشته و در این صورت زوجین تصمیم برای طلاق می‌گیرند.
طلاق گرفتن زن و شوهر به راحتی انجام نمی‌شود و مستلزم رعایت شرایط و تشریفات خاص طلاق در قانون است. این که زن و شوهر با هم عقد کرده باشند و هر زمان که بخواهند طلاق بگیرند، از لحاظ قانونی چندان کار راحتی نیست و از این حیث قاضی با پرسش‌هایی که مطرح می‌کند، سعی در بیان حقایق از طرف زوجین و همچنین به چالش کشیدن زوجین است.
در هر صورت یکی از سوالات رایج در پرونده طلاق که از طرف قاضی مطرح می‌شود، در مورد علت جدایی زوجین است. در پرونده طلاق که خواهان، زوجه بوده، یکی از شرایط اساسی برای صدور گواهی عدم امکان سازش در طلاق از طرف زوجه، ارائه دلایل موجه است و در این صورت قاضی اقدام به رسیدگی پرونده می‌کند.
قاضی از زوجه این سوال را مطرح می‌کند که چه عواملی سبب شده تا تقاضای طلاق کرده است؟ زوجه در پاسخ نیز باید به علل اصلی که سبب شده تا اقدام به ارائه درخواست طلاق کرده است را بیان کند.
البته که در دادخواست طلاق از طرف زن، به دلیل اصلی طلاق اشاره شده اما قاضی برای تاکید بیشتر مجددا آن را در جلسه طلاق مطرح می‌کند.
در طلاق از طرف شوهر و طلاق توافقی معمولا قاضی به طرح سوال در مورد علت طلاق گرفتن خواهان نمی‌پردازد، زیرا این نوع از طلاق وابسته به ارائه دلیل از طرف زن وشوهر نیست و شرایط دیگری برای آن‌ها در قانون بیان شده است. اما در هر صورت مشحص شدن دلایل طلاق، تاثیر مستقیمی در تعیین تکلیف پرونده طلاق دارد و قاضی بایستی با ابن پرسش از علل تصمیم به طزلق گرفتن طرفین مطلع شود.
حقوق مالی زوجه پرداخت شده است؟
در بخش قبل به یکی از سوالات رایج در دادگاه طلاق اشاره شد و بیان گردید که طلاق به چه علتی درخواست شده است که در اغلب مواقع این سوال از زوجه پرسیده می‌شود. از سوالات مهم دیگری که قابل طرح در جلسه دادگاه طلاق می‌باشد، پیرامون پرداخت حقوق مالی زوجه است.
علی رغم این که پرداخت حق و حقوق زوجه جز یکی از شرایط اساسی طلاق از طرف شوهر است اما این موضوع در تمامی انواع طلاق مورد پرسش از طرف قاضی قرار می‌گیرد. شوهر برای طلاق دادن زوجه، ابتدا باید تکلیف حق و حقوق همسر را مشخص کند.
قاضی از شوهر سوال می‌کند که آیا حق و حقوق همسر خود نظیر مهریه را پرداخت کرده است؟ دادگاه برای صدور حکم طلاق باید این قضیه را تعیین تکلیف کند که زوجه، مهریه و سایر حقوق خود را دریافت کرده یا ین که شوهر هنوز اقدامی را در راستای پرداخت آن انجام نداده است.
دادگاه برای آن که به درخواست شوهر، گواهی عدم امکان سازش را صادر نماید، باید قبل از آن تکلیف حقوق مالی زوج را مشخص کند.
در صورتی که زوج در پاسخ به سوال قاضی، می‌گوید که مهریه را پرداخت نموده اما زوجه ادعای دیگری در این زمینه دارد، بایستی با ارائه مدارک کافی این موضوع را به اثبات برساند.
می‌توان گفت که سوال مربوط به پرداخت شدن حقوق مالی زوجه جز مهم‌ترین سوالاتی است که عموما در جلسه دادگاه طلاق مطرح می‌شود و شوهر باید پاسخگوی این سوال قاضی باشد.
شرط تنصیف اموال شوهر در عقدنامه شرط شده است؟
در عقدنامه ازدواج، شروط مختلفی نوشته می‌شود که یکی از آن‌ها در رابطه با شرط تنصیف اموال شوهر است. طبق قانون، در زمان طلاق شوهر وظیفه دارد تا نصف اموال و دارایی خود را به همسر بدهد. البته این موضوع منوط به آن است که این شرط در عقدنامه مورد تایید شوهر قرار گرفته و شوهر این شرط را امضا کرده است؟
علی رغم این که قاضی، عقدنامه را بررسی می‌کند اما برای اطمینان بیشتر از این موضوع، از زوجین سوال می‌پرسد که تنصیف اموال زوج در عقدنامه شرط شده است؟ در صورتی که پاسخ زوجین در سوال مزبور، مثبت باشد، دادگاه از شوهر می‌خواهد که برای صدور حکم طلاق حتما این شرط را رعایت کند.
قاضی از شوهر پرداخت تا نصف دارایی خود را به زوجه، مورد سوال قرار می‌دهد که اگر شوهر مدعی است بخشی از اموال خود را به نام همسر کرده است، باید مدارکی را به دادگاه برای اثبات این قضیه، بدهد.
شرط تنصیف اموال شوهر نیز از دیگر حقوق مالی زوجه است که تکلیف این موضوع باید در جلسه دادگاه مشخص شود که قاضی بر مبنای آن، رای طلاق را صادر کند.
آیا همسر در برابر خواسته شما تمکین نمی‌کند؟
سوال دیگری که ممکن است از طرف قاضی پرسیده شود، در خصوص شرایط تمکین از طرف زوجه است. اصولا شوهر برای آن که از همسر خود طلاق بگیرد، نیازی به ذکر دلیل در دادگاه ندارد و برای قاضی تنها تعیین تکلیف حقوق مالی زوجه اهمیت دارد. اما گاها شوهر در متن دادخواست تنظیم شده به ارائه دلیل موجه اشاره می‌کند که این دلیل می‌تواند عدم تمکین باشد.
قاضی از شوهر سوال می‌پرسد که آیا زوجه، در برابر خواسته شما تمکین می‌کند یا از دستورات شما سرپیچی می‌کند؟ طبق قانون، زوجه وظیفه دارد که در راستای تکالیف شرعی و قانونی خود، آن‌ها را برای شوهر انجام دهد.
در واقع زوجه مکلف به تمکین از شوهر طبق موازین قانونی و شرعی است و اگر تمکبن نکند، سبب می‌شود که او از نفقه و دیگر حقوق مالی خود، محروم گردد.
به طور مثال، شوهر به دلیل آن که زوجه اقدام به برقراری رابطه جنسی طبق خواسته او نمی‌کند، تقاضای طلاق کرده است. در این صورت قاضی ابتدا از زوج در مورد تمین یا عدم تمکین زوجه سوال می‌کند که در صوت پاسخ دادن شوهر مبنی بر عدم تمکین، قاضی از زوجه علل تمکین نکردن را با طرح سوالات مختلف، جویا می‌شود.
زوجه اگر دلایل موجه بای عدم تمکین داشته باشد، باید آن را در پاسخ به سوال قاضی، مطرح کند. در صورتی که زن، ادعا می‌کند که به جهت این که شوهر، بیماری مقاربتی جنسی داشته و از این حیث، اقدام به برقراری رابطه با او نمی‌کند، قاضی این دلیل زن را موجه دانسته و به تبع آن شوهر را مکلف به پرداخت نفقه زوجه برای صدور گواهی عدم امکان سازش می‌کند.
شخص درخواست کننده طلاق برای درخواست خود اطمینان قطعی دارد؟
این سوال معمولا در پایان مرحله رسیدگی از طرف قاضی مطرح می‌شود که شخص یا اشخاص درخواست دهنده برای طلاق، آیا تصمیمشان برای طلاق و جدایی قطعی است و یا این که هنوز به قطعیت در این زمینه نرسیده‌اند؟
به طور معمول قضات این سوال را در دادگاه طلاق برای بررسی میزان رضایت خواهان جهت صدور حکم طلاق، مطرح می‌کنند.
در صورتی که قاضی با این پرسش، متوجه این موضوع شود که شخص درخواست کننده طلاق، در طول پروسه مراحل طلاق، برای جدایی از همسر دچار تردید شده است، به طرفین فرصت می‌دهد که تصمیم قطعی خود را برای طلاق بگیرند و در این صورت حکمی را صادر نمی‌کند.
در رابطه با سوالات رایج در دادگاه طلاق، مطالبی را در متن مقاله بیان کردیم اما اگر در خصوص نحوه حرف زدن در دادگاه و دفاع از حقوق خود و همچنین اظهارات طرف مقابل دعوا، نیاز به کسب اطلاعات بیشتر دارید، توصیه می‌شود که از مشاوره حقوقی طلاق سامانه بنیاد وکلا استفاده کنید.
مشاوره حقوقی در سامانه مزبور به صورت تخصصی ارائه می‌شود و در این صورت می‌توانید با شرایط دادگاه طلاق و موضوعات دیگر در این زمینه آشنا شوید. به همین مناسبت برای کسب اطلاعات بیشتر با وکیل تلفنی ما در تماس باشید.
