بر اساس قانون مدنی، شوهر موظف است در عقد دائم به همسر خود نفقه بپردازد که این نفقه عبارت است از تامین کلیه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن؛ از جمله خوراک، پوشاک، مسکن و غیره.
اما نکته مهمی که در این باره وجود دارد آن است که در مقابل برخورداری از حق نفقه، زن نیز ملزم به تمکین عام و خاص در قبال شوهر بوده و در غیر این صورت، مرد الزامی بابت پرداخت نفقه به زوجه نخواهد داشت با این وجود، گاها ممکن است علی رغم تمکین از طرف زن، شوهر نفقه ای به وی نپرداخته و زمینه عسر و حرج یا سختی زن را فراهم نماید.
چنین وضعیتی را می توان تحت عنوان “ترک انفاق” نامید.
به طور خلاصه عبارت است از عدم پرداخت نفقه به زن بدون دلیل موجه.
عدم پرداخت نفقه به زن در شرایطی که وی از شوهر خود تمکین نموده باشد، نوعی جرم می باشد که در قانون برای این ترک انفاق، مجازات نیز پیش بینی شده است.
به موجب ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی ، هر کس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین پرداخت نکند، د‌‌اد‌‌گاه او را از سه ماه و یک روز تا پنج ماه حبس تعزیری محکوم می‌کند.
با تصویب ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده این ماده نسخ شده است.
در ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده در خصوص جرم ترک انفاق به زوجه چنین مقرر شده است: “هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد، به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود.
در خصوص این جرم، زوجه می تواند با تنظیم شکواییه ترک انفاق کیفری، از شوهر خود شکایت کند تا در صورت فراهم بودن شرایط قانونی لازم، شوهر به مجازات قانونی ترک انفاق محکوم شود شرایط قانونی که سبب می شود، شکایت کیفری ترک نفقه به نتیجه برسد این است که زن در مقابل شوهر تمکین کرده باشد و یا اینکه دلیل موجهی برای عدم تمکین خود داشته باشد
درصورتی که زوجه پس از شکایت کیفری گذشت نموده و از شکایت خود منصرف بشود، تعقیب جزائی مرد یا اجرای مجازات در رابطه با وی موقوف می شود.
