مؤسسات غیر تجاری مؤسساتی هستند که به امور غیر تجاری و غیر بازرگانی می پردازند و هدف اعضا از عضویت و فعالیت در آن ممکن است انتفاعی (جلب سود و منفعت و تقسیم آن میان اعضا) یا به صورت غیر انتفاعی (هدف جلب سود و منفعت و تقسیم آن میان اعضا نیست) باشد.
مؤسسات انتفاعی
شکلی از مؤسسات غیر تجاری می باشند که هدف از تشکیل و عضویت در آن جلب سود و منفعت و تقسیم آن میان اعضای مؤسس می باشد.
اینگونه مؤسسات با اهداف غیرتجاری تشکیل می شوند و در غالب تاسیس انواع آموشگاه های علمی – ادبی – هنری – فنی، کلاس های آموزش زبان، موسسات و مدارس آموزشی غیرانتفاعی و موارد مشابه دیگر شکل می گیرد.
تاسیس و فعالیت در اینگونه موسسات حتما باید در غالب یک موسسه ی غیرتجاری به ثبت برسد و تاسیس آنها نیازمند اخذ مجوز رسمی از سازمان مربوطه جهت شروع فعالیت است.
مؤسسات غیرانتفاعی
بخشی از زیرمجموعه ی مؤسسات غیرتجاری هستند که نوع و سبک فعالیت و اهداف تاسیس آنها جلب سود و منافع و تقسیم آن میان اعضا نیست.
اینگونه موءسسات در غالب احزاب سیاسی، انجمن های اسلامی، موسسات خیریه، صندوق های قرض الحسنه، NGO ها و سایر سازمان و تشکلات مشابه شکل می گیرند.
جهت ثبت اینگونه مؤسسات قبل از هر چیز اداره ی ثبت موظف است به هنگام وصول درخواست کتبی مبنی بر ثبت و تاسیس آنها، مراتب را از اداره کل نیروی انتظامی استعلام و پس از اخذ تاییدیه و جواب مثبت به ثبت مؤسسه ی درخواستی اقدام کند.
جهت توضیح بیشتر باید ذکر کرد حداقل تعداد شرکاء در ایجاد مؤسسات غیرتجاری ۲ نفر می باشد که قابل افزایش است.ولی نباید از ۲نفر کمتر شوند.
میزان سرمایه اولیه برای تاسیس و شروع حداقل ۱۰/۰۰۰/۰۰۰ میلیون ریال می باشد که افزایش آن مجاز است ولی نباید از این مبلغ کمتر شود.
مؤسسات غیرتجاری هم مانند شرکت های تجاری در اداره ی ثبت شرکت ها ( در تهران ) و دایره ی ثبت شرکتهای اداره ی ثبت در مرکز اصلی موسسه ( در شهرستان ها ) به ثیت می رسند و رعایت کلیه ی قوانین و مقررات ذکر شده در آئین نامه ی اصلاحی ثبت و تشکیل موسسات غیرتجاری مصوب ۱۳۳۷ در خصوص آنها الزامی است.
مدارک لازم جهت ثبت مؤسسات غیرتجاری
- تسلیم اظهار نامه (فرم چاپی تقاضانامه ی ثبت موسسه در ۲ نسخه و رونوشت و وکالتنامه در صورتی که تقاضانامه توسط وکیل شما تسلیم شود به همراه قید تاریخ و امضا)
- صورت جلسه مجمع عمومی موسس در ۲ نسخه
- کپی شناسنامه ی اعضای موسس
- کپی کارت ملی اعضای موسس
- در صورتی که موسسه ی غیرتجاری از نوع غیرانتفاعی باشد اخذ تاییدیه ی مهر شده و مکتوب از طرف نیروی انتظامی
- رسید پرداخت حق الثبت
- اخذ مجوز مربوطه از طرف سازمان مربوطه برای موسسات غیرانتفاعی
- چنان چه مؤسسه در کشور دیگری هم به ثبت رسیده است ارائه ی گواهی نامه ی تصدیق به همراه ترجمه ی فارسی در ۲ نسخه
لازم به توضیح است مراحل ثبت مؤسسه و ارائه ی مدارک از طریق سامانه ی اینترنتی ثبت شرکتها امکانپذیر می باشد و پس از اتمام مراحل ثبت و گذشت مدت زمان های مقرر قانونی مراتب در دفتر مخصوص ثبت درج شده و یک برگه تصدیق رسمی مبنی بر قبول ثبت موسسه به دست متقاضی می رسد.
همچنین خلاصه ی این موارد و مشخصات کامل موسسه (مشخصات اعضا – موضوع – نام – آدرس – میزان سرمایه) توسط متقاضی باید در روزنامه ی رسمی کشور در ۱ نوبت چاپ و آگهی شود.
در مؤسسات غیرتجاری انتخاب مدیران توسط مجمع عمومی مؤسس صورت می گیرد و مسئولیت کیفری آنها در قروض تعهدات مؤسسه به میزان سرمایه ی آنها خواهد بود.
