دامنه وقوع جرم دزدی یا سرقت، بسیار گسترده است و یکی از موضوعاتی که می‌تواند در جرم سرقت مورد توجه قرار گیرد، کابل برق است. برای سارقین در وهله اول این موضوع اهمیت دارد که اقدام به ربودن یک مالی کنند و در درجات بعدی نیز ارزش آن مال برایشان حائز اهمیت است.
دزدی یکی از جرایم شناخته شده در قانون است که ربودن هر نوع مال منقولی می‌تواند در ارتکاب سرقت صورت گیرد. دزدیدن برق مانند سرقت سایر اموال نظیر خودرو، طلا و غیره، عنوان مجرمانه و کیفر خاص خود را داشته و سارق به حکم قانون مجازات می‌شود.
شاید برایتان جالب باشد ولی در صورتی که مالک یک خانه اقدام به کار گذاشتن فشار برق قوی در نقطه‌ای از ملک کند و سارق به دلیل ارتکاب جرم سرقت در همان نقطه، دچار برق گرفتگی شود و در نتیجه منجر به قتل او شود، امکان تعیین مجازات دیه جرم قتل غیر عمد برای مالک ساختمان وجود خواهد داشت.
در قانون مجازات اسلامی، تعریف کلی از سرقت بیان شده و بسته به این که نوع سرقت، حدی یا تعزیری است، مجازات آن فرق دارد.
از این رو مجازات برق دزدی با مجازات سایر حالت های جرم سرقت تفاوت دارد و شرایطی که برای تحقق جرم سرقت برق نیز عنوان شده است نیز با تعرف بیان شده برای سرقت در ماده ۲۶۵ قانون مجازات اسلامی، متفاوت است. سارقین با بهره‌مندی از روش‌های مختلفی برای ارتکاب سرقت کابل برق اقدام می‌کنند.
یکی از روش‌های رایج در برق دزدی، این است که سارق اقدام به وصل کردن سیم به کابل برق ساختمانی نموده و به نحوی در حال استفاده از برق ملک دیگری می‌باشد که در این صورت سارق، مرتکب جرم سرقت شده و طبق ماده ۶۶۰ قانون مجازات اسلامی باید با او رفتار نمود.
در حالت‌های دیگر برق دزدی نیز سارقین، کابل‌ها و سیم‌های برق کوچه را می‌دزدند و این موضوع نیز می‌تواند تحت عنوان برق دزدی، قابل تعقیب کیفری باشد.
در این مقاله قصد داریم که به بررسی موضوع برق دزدی و مجازات آن بپردازیم. البته شما می‌توانید برای دریافت مشاوره حقوقی آنلاین با وکیل تلفنی از طریق سامانه بنیاد وکلا اقدام نمایید.
برق دزدی چیست؟
در جرم سرقت به هر شیوه که باشد، این موضوع حائز اهمیت است که ربودن و یا دزدین در رابطه با یک مال باشد و در این صورت یکی از اموالی که سبب سرقت یا دزدی می‌گردد، کابل برق می‌باشد. وضعیت جرم سرقت به نحوی است که در رابطه با هر اموال منقولی می‌تواند صورت گیرد و انشعابات برق نیز در اغلب مواقع مورد طعمه سارقین قرار دارد.
مقرراتی که برای جرایم مختلف از جمله سرقت وضع شده است، با هدف برقراری نظم و امنیت در جامعه می‌باشد تا به نحوی از بروز هرج و مرج کاسته شود. افرادی که از مقررات وضع شده تبعیت نمی‌کنند و به دفعات مختلف مرتکب جرم می‌شوند، باید شدیدترین مجازات ممکن برای آن‌ها اجرا شود.
یکی از اموالی که در طی چند سال اخیر بیشتر مورد سرقت قرار گرفته است، برق و انشعابات آن است که سارقین نیز روی به سرقت چنین اموالی آورده‌اند.
موضوع برق دزدی در سالیان گذشته چندان رایج نبوده است و در طول چند اخیر، با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه و شرایط تورم، آمار وقوع سرقت برای کابل برق افزایش چشمگیری داشته است.
علی رغم این که برای سارقین بیشتر سرقت اموالی اهمیت دارد که دارای ارزش اقتصادی بالا بوده تا بتوانند از فروش آن‌ها، سود مناسبی کنند. اما باز هم شاهد این هستیم که سرقت کابل برق انجام می‌شود.
دزدین برق شاید در مواردی برای سارقین خطراتی را به همراه داشته باشد و در نهایت منجر به از دست رفتن جان آن‌ها شود. البته برق دزدی تنها به این صورت نیست که سارق اقدام به سرقت کابل‌های برق کند، بلکه وقوع سرقت در این شرایط می‌تواند در حالتی باشد که فردی به صورت غیر قانونی از برق همسایه دیگر استفاده کند. این موضوع نیز صراحتا در قانون مجازات اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است.
جرم برق دزدی
مطابق با ماده ۲۶۵ قانون مجازات اسلامی، سرقت عبارت است از یک رفتار مجرمانه که به تبع آن ربودن مال دیگری صورت می‌گیرد. تحقق جرم سرقت در مقایسه با سایر جرائم، شرایط راحت تری دارد و هر فردی که اقدام به بودن مال افراد دیگر که تحت مالکیت او نیست، کند، مرتکب جرم سرقت شده است.
سرقت به عنوان جرمی محسوب می‌شود که اغلب پرونده‌های تشکیل شده در مراجع قضایی را به خود اختصاص داده است که البته باید راه‌های قانونی برای پیشگیری از این جرم را نیز در نظر گرفت. برق دزدی در قانون، جرم است و به تبع آن که مال دیگران مورد عمل ربایش قرار می‌گیرد، می‌توان آن را در دسته جرایم علیه اموال اشخاص در نظر گرفت.
برق دزدی به معنای سرقت و ربودن برق دیگران و یا این که فردی از برق دیگران به شیوه غیر قانونی استفاده کند. هر فردی که در یک منزل مسکونی سکونت دارد، حق مالکیت مجزا برای استفاده از برق خود را داشته و در این صورت افرادی که اقدام به دزدین برق دیگران و یا استفاده غیر مجاز از انشعابات برق همسایه می‌کنند، از نظر قانونگذار مجرم هستند.
سارق برق می‌تواند اقدام به دزدیدن سیم‌های کابل برق نموده و یا این که با استفاده غیر قانونی از برق همسایه، مرتکب جرم برق دزدی شود. با توجه به این که دزدیدن برق و یا مصرف برق دیگران بدون مجوز قانونی از طرف مالک انجام شده است، این امکان برای مالک ساختمان وجود دارد که از سارق برق، طرح شکایت کیفری کند.
ماهیت جرم سرقت بدین‌گونه است که فردی اقدام به برداشتن مال دیگری بدون آن که اجازه مالک می‌تواند و این موضوع در قضیه تحقق جرم سرقت رخ می‌دهد. حال برداشتن کابل برق یک محله و یا این که استفاده کردن از برق همسایه بدون آن که او اطلاعی داشته باشد، جرم سرقت برق یا برق دزدی محسوب می‌شود.
نه تنها برق بلکه استفاده بدون مجوز از آب و گاز و تلفن دیگران نیز جرم محسوب می‌شود و تمامی اینگونه تخلفات در مصرف موارد ضروری در منزل به صورت یکجا در ماده ۶۶۰ قانون مجازات اسلامی، مورد بررسی قرار گرفته است.
در هر صورت از آن جهت که استفاده غیر مجاز برق ساکنین ساختمان بدون آن که سارق اجازه از مالکین آن گرفته باشد، مستوجب مجازات بوده و امکان جرم تلقی کردن آن وجود دارد.
ارکان جرم برق دزدی
هر عملی برای آن که جرم محسوب شود، لازم است که یک سری ارکان مشخصی وجود داشته باشد تا تحقق جرم انجام شود. سرقت نیز مانند سایر جرائم یک سری ارکانی دارد که لازم است ارکان جرم برق دزدی را مورد بررسی قرار دهیم.
علی رغم این که قانونگذار جرم سرقت را به عنوان ربودن مال متعلق به غیر تعریف کرده است، اما همیشه تحقق سرقت منوط به ربودن اموال دیگران نیست.
در مواردی نیز تحقق جرم سرقت در رابطه با استفاده غیر مجاز از برق دیگران است و ارتباطی به ربودن مال و یا دزدین ندارد. در واقع امکان تحقق جرم سرقت برای مصارف ضروری زندگی مانند برق، آب و یا گاز وجود دارد. جرم برق دزدی جرمی است که سارق بدون آن که حق انشعاب برق را بپردازد، بدون داشتن مجوز قانونی از دیگران اقدام به ارتکاب جرم برق دزدی می‌کند.
جرم سرقت برق یا برق دزدی صراحتا در ماده ۶۶۰ قانون مجازات اسلامی بیان شده است و ارکان خاصی برای تحقق این جرم وجود دارد. طبق قانون هر فردی که از برق همسایه‌ها و مشترکین ساختمان استفاده کند، بدون این که پرداخت حق انشعابات برق صورت گرفته است، مرتکب جرم سرقت شده و در مقابل نیز ساکنین ساختمان حق شکایت از شخص سارق را دارند.
یکی از شیوه‌هایی رایج که در جرم برق دزدی رخ می‌دهد، این است که فردی با هدف این که از انشعابات برق همسایه دیگران استفاده کند، با اتصال سیمی به مسیر انتقال برق، به نوعی از برق همسایه استفاده می‌کند و این موضوع در قانون جرم انگاری شده است. در واقع به سبب این که فرد متخلف از همسایه در مورد این که از برق او در حال مصرف است، هیچ اجازه ای نگرفته است، یقینا مرتکب جرم سرقت شده است.
در اغلب مواقع، همسایه اجازه استفاده از انشعابات برق را به هیچ فردی را نمی‌دهد و با توجه به این که شیوه مصرف برق بسیار اهمیت داشته و علاوه بر این که هزینه آن‌ها بسیار بالا است، سرقت برق یا برق دزدی باید رفتاری مجرمانه در قانون باشد. ارکان جرم سرقت برق جدای از ارائه توضیحات در ماده مزبور، می‌توان ارکان کلی جرم سرقت را برای برق دزدی نیز در نظر گرفت.
از تعریف بیان شده در جرم سرقت مطابق ماده ۲۶۵ قانون مجازات اسلامی، می‌توان به ارکان مال، ربودن و متعلق بودن آن به غیر اشاره نمود. با توجه به این که در برق دزدی، به صورت غیر قانونی از برق دیگران، مصرف می‌شود، در واقع می‌توان تا حدودی برداشت مال متعلق به غیر را نیز به آن مطابقت داد.
سارق با هدف این که به صورت رایگان از برق همسایه استفاده کند، برای ارتکاب جرم سرقت از شیوه‌های مختلفی استفاده می‌کند و در هر صورت می‌توان گفت که با وقوع ارکان ذکر شده در قانون، امکان ارتکاب جرم سرقت برق وجود دارد.
مجازات برق دزدی
در بخش‌های قبلی، به بررسی تعریف جرم برق دزدی پرداخته شد و ارکان لازم برای محقق شدن این جرم نیز مورد بررسی قرار گرفت. همانطور که گفته شد، مصرف غیرمجاز برق همسایه‌های دیگران به عنوان جرم برق دزدی شناخته شده است و برای این جرم نیز مجازات جداگانه از سایر مجازات جرم سرقت تعیین شده است.
یک تخلف و یا رفتاری را نمی‌توان جرم در نظر گرفت، مگر آن که برای آن در قانون مجازات تعیین شده باشد.
این موضوع بر گرفته از اصل قانون اساسی با عنوان قانونی بودن جرم و مجازات است و از آن جهت که برای سرقت در قانون مجازات تعیین شده و شرایط تحقق جرم آن نیز بیان شده است، از این رو می‌توان گفت که برق دزدی نیز رفتار مجرمانه بوده که در این بخش قصد داریم به بررسی مجازات تعیین شده برای جرم برق دزدی در قانون بپردازیم.
بر اساس ماده ۶۶۰ قانون مجازات اسلامی، هر کس بدون پرداخت حق انشعاب آب و فاضلاب، برق، گاز، و تلفن مبادرت به استفاده غیر مجاز از آب و برق و تلفن و گاز کند، علاوه بر جبران خسارات وارده به به پرداخت جزای نقدی از یک تا دو برابر خسارت محکوم، خواهد شد.
قانونگذار برای جرم برق دزدی، مجازات حبس در نظر نگرفته است و تنها مجازات تعیین شده در این زمینه، جزای نقدی و پرداخت خسارات مربوطه است. شخص مجرم، به دلیل استفاده از برق سایر مشترکین ساختمان آن هم به نحوی که هیچ مبلغی را در این زمینه پرداخت نکرده است، موظف می‌باشد که خسارات وارده را پرداخت نماید و علاوه بر این مجازات، مجازات دیگری نیز برای مرتکب در نظر گرفته است.
در این صورت سارق برق، جدای از جبران خسارت، این وظیفه را دارد که ۱ تا دو برابر مبلغ خسارت وارده را به عنوان جزای نقدی پرداخت نماید. این که یک با دو برابر ضرر وارده توسط مجرم باید پرداخت شود، بستگی به نظر قاضی دارد.
ماده فوق الذکر در ادامه بیان می‌کند که اگر مرتکب جز ماموران و یا کارکنان شرکت‌های آب و فاضلاب و یا گاز باشد، حداکثر مجازات مزبور برای او لحاظ می‌شود.
در این صورت اگر متهم پرونده برق دزدی جز کارکنان اداره برق باشد، طبق قانون شدیدترین مجازات ممکن یعنی دو برابر خسارت وارده شده به سیم یا کابل برق همسایه‌ها به علاوه این که جبران خسارت در نظر گرفته می‌شود.
نکته بسیار مهم در این زمینه آن است که ماده ۶۶۰ قانون مجازات اسلامی، به موجب قانون مجازات استفاده کنندگان غیر مجاز برق، آب و یا تلفن، منسوخ شده است و در این شرایط حکم ماده مزبور قابلیت اجرایی ندارد.
شرایط تحقق جرم برق دزدی
مرتکب به صرف این که از حق انشعاب برق دیگری استفاده کند، نمی‌تواند سبب وقوع جرم برق دزدی باشد و در این زمینه لازم است که عدم کسب اجازه از مالک، وجود داشته باشد.
در صورتی که برق برخی از ساکنین ساختمان، مشترک باشد، ممکن است این سوال مطرح شود که در صورت استفاده غیر قانونی از برق همسایه دیگر، آیا مجرم شناخته می‌شود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که به طور معمول این رفتار جرم نیست و در صورتی که ثابت شود که شخص سارق حق انشعابات برق را پرداخت نکرده و در حال مصرف برق مشترک دیگر است، تعیین عنوان مجرمانه برق دزدی برای او وجود دارد.
اگر ثابت شود که همسایه یا همسایگان دیگر، اجازه استفاده رایگان از برق را به افراد دیگر داده باشد، با مصرف برق از طرف مرتکب، جرمی رخ نداده است، زیرا رضایت همسایه و ساکنین ساختمان برای مصرف برق وجود دارد.
لازم به ذکر است که در ماده ۶۶۰ قانون مجازات اسلامی، تنها برای استفاده بدون رضایت و اجازه مالک در رابطه با انشعاب برق وجود ندارد بلکه این موضوع در مورد آب، تلفن، گاز و غیره نیز مطرح است. حال با بررسی مجازات برق دزدی، لازم است که به نحوه شکایت از سارق برق نیز اشاره شود.
نحوه شکایت از برق دزدی
برق دزدی در قانون رفتاری مجرمانه است و از این حیث برای آن دسته از افرادی که اقدام به برق دزدی می‌کنند امکان طرح شکایت کیفری برای سارق وجود دارد. شاکی برای شکایت از ارتکاب به جرم برق دزدی می‌تواند شکواییه تنظیم نموده و با در اختیار داشتن مدارک و اسناد کافی با وکیل خود به دادسرای عمومی و انقلاب مراجعه کند.
دادسرا نیز به عنوان مرجع تحقیق در اغلب جرایم به بررسی پرونده ارتکاب جرم سرقت در رابطه با موضوع برق می‌پردازد. چنانچه ارتکاب جرم سرقت به متهم وارد شده است نیاز به اثبات وقوع جرم دارد. در صورتی که متهم مدارکی را برای رفع اتهام به جرم سرقت به دادسرا ارائه دهد با تایید نظر مقام قضایی امکان برائت از او وجود دارد.
چنانچه متهم نتواند اتهام جرم سرقت برق دزدی را از خود رفع اتهام کند در این صورت جرم ارتکابی توسط او با صدور قرار جلب دادرسی پرونده را با صدور کیفرخواست به دادگاه کیفری صالح ارجاع می‌دهد. دادگاه نیز بر اساس کیفرخواست صادره اقدام به رسیدگی پرونده نموده و با در نظر گرفتن مجازات تعیین شده در قانون حکم مقتضی را صادر می‌کند.
البته امکان پیگیری قانونی برای جرم سرقت برق دزدی می‌توان از طریق ارسال و تنظیم اظهارنامه وجود دارد. با ارسال اظهارنامه، در واقع می‌تواند پیام خود را به شخص مرتکب برق دزدی اطلاع دهید و به نحوی پیگیری استفاده غیر قانونی از انشعابات برق دیگران، با اظهارنامه که تنظیم و ارائه کردید، وجود دارد.
مشاوره حقوقی تخصصی بنیاد وکلا
پیرامون ارتکاب جرم برق دزدی در متن مقاله توضیحاتی بیان شد و مجازات این جرم پرداخته شد. حال اگر نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با جرم برق دزدی دارید می‌توانید از وکلای دادگستری پایه یک سوالات خود را مطرح کنید. در این صورت برای گفت و گوی تخصصی با وکیل تلفنی می‌توانید از خدمات سامانه بنیاد وکلا استفاده کنید.
البته امکان طرح سوال حقوقی و دریافت پاسخ آن‌ها به صورت آنلاین و رایگان در این سامانه هم وجود دارد. برای ثبت سفارش مشاوره حقوقی با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
