چکوصول مطالبات

قوانین جدید در خصوص چک

چک نوعی رسید بهادار تضمین شده است که در هر کشور مطابق با قواعد آن مورد استفاده واقع می ‌شود. به عبارت دیگر نوعی اوراق تجاری می‌ باشد که بانک به صاحب حساب در قبال شخصی که چک را دریافت می‌ کند اعتبار می‌ دهد و غالبا در معاملاتی با حجم بالا و یا بصورت تضمین بکار می‌ رود. مطابق با نحوه صدور به دو گروه تقسیم می ‌شوند.

گروه اول چک‌ هایی هستند که توسط اشخاص صادر می‌ شوند و شامل چک‌ های عادی، چک‌ های تایید شده یا گواهی شده می‌ باشند. گروه دوم چک‌ هایی هستند که توسط بانک صادر می ‌شوند. و شامل چک ‌های بین بانکی و رمزدار، چک ‌های تضمین شده و چک‌ های مسافرتی می ‌باشند.

صدور چک شرایطی دارد و در صورتیکه صادر کننده آن نتواند شرایط وصول را محیا کند، چک برگشت می ‌خورد و وارد روند حقوقی و یا قضایی می ‌شود.

در چه مواردی چک برگشت می ‌خورد؟

  1. عدم موجودی کافی، برای چک صادر شده.
  2. در صورتی که حساب بانکی صادر کنندۀ چک مسدود باشد و یا او پس از صدور چک، حساب خود را مسدود نماید.
  3. در صورتی که صادر کنندۀ چک، گواهی عدم پرداخت بگیرد و دستور دهد وجه به صاحب چک پرداخت نشود.
  4. تنظیم چک به صورتی باشد که با قوانین بانک مطابقت نداشته باشد. این امر شامل قلم گرفتگی در چک، عدم تطابق امضا، اختلاف در مطالب چک و … می‌ باشد.

زمانی که حتی یکی از موارد بالا مشاهده شود، دارندۀ چک می‌ تواند آن را برگشت زده و برای وصول مطالبات خود از روند قانونی وارد شود.چگونه وضعیت چک را استعلام کنیم؟در راستای جلوگیری از کلاه برداری و سواستفاده برخی افراد، بانک مرکزی امکان استعلام اعتبار صادرکنندۀ چک را برای همگان فراهم کرده است. کافی‎ست به سامانه مراجعه نموده و کد شانزده رقمی مندرج بر روی چک را وارد کرده؛ تا بدون پرداخت هرگونه هزینه اضافی از وضعیت صادر کننده چک اطلاع حاصل شود.

چگونه چک برگشتی خود را وصول کنیم؟

زمانیکه صاحب چک متوجه می ‌شود چکی که در دست دارد بلامحل است، باید در همان تاریخ وصول چک آن را برگشت زده و طی دو تا شش ماه به صورت حقوقی و یا کیفری شکایت نامه‌ ای را تنظیم کرده و به مراجع قضایی تقدیم کند

ویژگی های قانون جدید صدور چک در سال ۹۹

همچنین مطابق ماده پنج اصلاحی، در صورتی که موجودی حساب صادرکننده چک نزد بانک کمتر از مبلغ چک باشد، به تقاضای دارنده چک بانک مکلف است مبلغ موجودی در حساب را به دارنده چک بپردازد و دارنده چک با قید مبلغ دریافت شده پشت چک، آن را به بانک تسلیم کند.

روند قانونی چک برگشتی به چه صورت خواهد بود؟

چک برگشتی به دو صورت حقوقی و کیفری قابل پیگیری است. چک‌ هایی که مدت دار، سفید امضاء، بدون تاریخ، وصول آن منوط به شرط، به صورت تضمین و تعهد صادر شده باشند در صورت برگشت خوردن و تنظیم شکوائیه روند حقوقی خواهند داشت.

همچنین چک‌ هایی که برای امور نامشروع و ربا صادر شوند و یا دارنده‌ی چک بیش از ۶ ماه از تاریخ چک، برای وصول مبلغ آن اقدام نمایند نیز مشمول پروسه حقوقی می‌ شوند.

مطابق با روند حقوقی، صاحب چک پس از ثبت شکایت به دادگاه حقوقی مراجعه کرده و با ارائۀ دادخواست و پرداخت هزینۀ دادرسی به مطالبۀ حق خود بپردازد. طرفین دعوا مراحل قانونی را طی می ‌کنند و در صورتی که صادر کنندۀ چک توان پرداخت مبلغ مندرج بر چک را نداشته باشد، به حکم دادگاه آن را در چند قسط پرداخت می‌ کند.

اما چک های کیفری روندی متفاوت را طی می‌ کنند. دارندۀ چک می بایست ظرف شش ماه از تاریخ وصول، آن را برگشت زده و از بانک گواهی عدم پرداخت دریافت نماید. سپس طی شش ماه فرصت دارد فرم مطالبۀ طلب را پر کرده و شکایت نامه خود را تحویل دادگاه کیفری دهد، تا روند قضایی آغاز شود.

صادر کنندۀ چک پس از حضور در دادسرای منطقه با تفهیم اتهام و با صدور قرار تامین از قبیل وثیقه و یا کفالت مواجه می ‌شود و در صورتی که نتواند وثیقه را تامین نماید با توجه به مبلغ چک، برای مدت مشخصی راهی زندان خواهد شد.

تغییرات قانونی چک

با توجه به خلاء های قانونی که در حیطه نقل و انتقال پول توسط چک وجود دارد، در سال ۱۳۹۷ در قوانین مربوط به روند صدور و وصول چک بار دیگر تجدید نظر شد تا با اصلاحاتی از کلاهبرداری های احتمالی جلوگیری شود.

بانک مرکزی برای کاهش مشکلات ناشی از چک، چه برای صادر کننده و چه برای دریافت کننده، دو سامانه سراسری با نام های صیاد و چکاوک راه اندازی نموده است. برای دریافت کنندگان چک سامانه‌ای با نام اختصاری “صیاد” طراحی شده‌ است که بواسطۀ آن مشخصات حساب‌ های بانکی تمامی دارندگان دسته‌ چک، برگه‌ های دسته ‌چک آنها، سقف اعتبارشان و همچنین استعلام لحظه ای وضعیت چک برای دریافت کنندگان چک قابل دسترسی است.

و میزان خوش حسابی یا بد حسابی صادرکننده چک بر اساس چک های صادر شده از جانب او و تعداد چک های برگشتی مشخص می باشند. و شخصی که چک به نام او صادر شده می تواند از طریق سامانه صیاد، وضعیت را بررسی کند.

سامانه چکاوک برای صادر کنندگان چک طراحی شده است و صادر کننده چک باید مشخصات دریافت کننده را ثبت کند که اگر فرد دریافت کننده، صلاحیت دریافت چک را داشته باشد و مشمول ممنوعیت نباشد، سامانه اجازه صدور چک را می دهد و چک رسمیت می یابد.

مطابق با قانون مصوب، از تاریخ ۲۰/۰۹/۱۳۹۹ چک های صادر شده در وجه حامل فاقد اعتبار است و حتما باید در وجه فرد مشخصی باشد. و در راستای این قانون اگر فردی که چک به نام او صادر شده است بخواهد چک را به شخص دیگری منتقل کند، باید این انتقال را در سامانه چکاوک ثبت نماید و امضا و ظهر نویسی صرف کافی نیست. چک ظهرنویسی شده پس از این تاریخ در بانک های سراسر ایران فاقد رسمیت است و بانک اجازۀ نقد کردن چک را نخواهد داشت.

همچنین برای کاهش مشکلات ناشی از صدور چک فاقد اعتبار، بانک ‌ها نیز موظفند مطابق با قوانین مصوب، متناسب با توان مالی هر شخص دسته‌چکی با سقف معین صادر کنند تا شخص نتواند بیش از توان مالی خود چک بنویسد و جرایم حقوقی و کیفری در حیطه امور مالی را گسترش دهند.

در صورتیکه وجه چک به هر دلیلی قابل پرداخت نباشد، دارنده چک می تواند توسط بانک عامل غیر قابل پرداخت بودن چک را در سامانه بانک مرکزی ثبت نماید و از این طریق به تمامی بانک ها و موسسات مالی و اعتباری، وضعیت صاحب حساب اطلاع داده می شود.

بدین ترتیب تمامی بانک ها و موسسات اعتباری سراسر ایران تمامی حساب های بانکی و وجوه متعلق به صادرکننده چک را، به میزان کسری چک مسدود نموده تا چک پرداخت شود و پس از آن نیز از هر گونه خدمات بانکی از قبیل افتتاح حساب بانکی جدید و دریافت کارت اعتباری محروم می شود.

 

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا