آیا می‌توانم زمین‌های کشاورزی که به مزایده گذاشته شده را بازگردانم؟

سلام
پاسخ را در سه بخش می‌آورم:

۱) ابتدا روشن کنیم «کی» و «در چه شرایطی» فروش ملک موروثی در مزایده را می‌شود برگرداند،
۲) بررسی کنیم آیا پرونده‌ی همسر شما از آن دسته هست یا نه،
۳) اگر بازگرداندن زمین ممکن نبود، چه مطالباتی هنوز قابل تعقیب است.

──────────────────────────────
۱) فروشی که در مزایده انجام شده چه زمانی قابل ابطال است؟
──────────────────────────────
الف) اگر رویه «فروش مال مشاع غیرقابل افراز» (ماده قانون افراز و فروش ۱۳۵۷) یا «اجرای احکام مدنی» بوده باشد، دو راه کوتاه برای اعتراض وجود داشت:

• قانون اجرای احکام مدنی
– هر ذی‑نفع فقط تا ۷ روز از تاریخ برگزاری مزایده می‌تواند به «نحوه اجرا» یا «قیمت‌گذاری» اعتراض کند.
– پس از این مهلت، مزایده قطعی است و حتی تجدیدنظرخواهی هم پذیرفته نیست.

• قانون اجرای احکام مدنی (جعل، خیانت، تبانی)
– اگر ثابت شود اسناد جعلی بوده، یا متولی ترکه با خریدار تبانی کرده و قیمت را عمدا پایین آورده است، می‌توان دادخواست «ابطال سند انتقال و ابطال مزایده» داد؛ این محدود به ۷ روز نیست، ولی باید «دلیل روشن و محکم تقلب» ارائه شود (مثلا شهادت شاهد رشوه، حکم کیفری جعل کارشناس، رسید پرداخت رشوه، …).

ب) اگر ملک را «متولی ترکه، وصی یا امین» مستقیما بدون مزایده به خود یا نزدیکانش فروخته باشد
ماده ۸۲۷ ق.م (بیع مال محجور به شخص ولی، وصی یا قیم) و رای وحدت رویه ۵۷۴ – ۱۳۷۱:
– این معامله «باطل» یا «قابل ابطال» است، وراث هر زمان بخواهند می‌توانند آن را فسخ کنند.
– شرط: ثابت شود فروشنده در زمان معامله «امین یا مدیر ترکه» بوده و اجازه دادگاه برای فروختن به خودش یا دختر/خواهرش نداشته است.

──────────────────────────────
۲) پرونده‌ی شما مشمول کدام حالت است؟
──────────────────────────────
• طبق سؤالتان، «خواهرشوهر شما» در مزایده شرکت کرده، برنده شده و ملک را سه برابر فروخته است.
• همسر شما هم مبلغی را که کارشناس (دستگاه قضایی) تعیین کرده دریافت کرده است.
• یعنی مزایده به شیوه رسمی اجرا شده، صورت‌جلسه خاتمه خورده و وجه فروش هم بین وراث تقسیم شده.

⇒ پس:
۱. مهلت ۷ روزه‌ی اعتراض به مزایده گذشته است.
۲. چون خریدار «وراث یا متولی» نبوده، و ظاهرا مباشر ترکه هم برای خودش نخریده است، ماده ۸۲۷ جاری نیست.
۳. برای ابطال حالا فقط یک شانس می‌ماند: اثبات «تبانی، جعل یا فساد» ؛ و این بار اثبات بسیار سنگین است. صرف این‌که ملک به قیمت پایین رفته یا بعدا سه برابر فروش رفته، دلیل کافی برای ابطال نیست؛ باید ثابت کنید کارشناس یا مامور اجرا عمدا رشوه گرفته یا قیمت را دستکاری کرده است.

بنابراین حرف عموی همسر شما («بیا بگو زمین می‌خواهم، زمین‌ها برمی‌گردد») در عمل قابلیت اجرایی ندارد، مگر همان تقلب یا جعل به‌روشنی اثبات شود. گفتن «من زمین می‌خواهم نه پول» به‌تنهایی هیچ رایی را برنمی‌گرداند؛ چون بعد از مزایده، مالک جدید خریدار است و دادگاه طبق قواعد معاملات در مزایده، به مالکیت او احترام می‌گذارد.

──────────────────────────────
۳) اگر ابطال غیرممکن/دشوار است، چه می‌توان کرد؟
──────────────────────────────
۱. مطالبه «مازاد ارزش واقعی» تحت عنوان غبن فاحش یا مسئولیت مدنی متولی ترکه
– اگر اسناد کارشناسی اولیه دستکاری یا غلط فاحش باشد و بتوانید ثابت کنید ارزش واقعی ملک سه برابر قیمت کارشناسی بوده، می‌توانید از کارشناس رسمی و حتی متولی ترکه (مثلا عموی همسر) مطالبه خسارت کنید.
– اما باید «تقلب یا تقصیر فاحش» کارشناسی را با نظر هیئت ۳ یا ۵ نفره کارشناسان اثبات کنید؛ کاری زمان‌بر و پرهزینه است ولی شدنی است.

۲. تعقیب کیفری در صورت وجود اسناد جعل، رشوه، …
– اگر مدرکی واقعی (پرینت حساب، صوت، پیامک) دارید که مبلغی به کارشناس داده شده یا رایی از دادگاه کیفری علیه آنها گرفته شود، می‌توان سند مالکیت را هم ابطال کرد.

۳. فروش سهم‌الارث باقیمانده یا توافق بر سر پول
– در بسیاری از پرونده‌ها که ابطال ممکن نیست، وارث متضرر با کمک شورا یا میانجی‌گری خانوادگی سهم معتنابه دیگری از ترکه یا وجه اضافی از خریدار دریافت می‌کند.

──────────────────────────────
جمع‌بندی نهایی
۱. اگر مزایده قطعی شده و مهلت ۷ روزه گذشته، صرفا «درخواست زمین به جای پول» هیچ اثری ندارد؛ زمین فروخته شده و سند انتقال قطعی است.
۲. تنها راه ابطال حال حاضر: اثبات «جعل یا تبانی» با دلایل محکم کیفری؛ کار آسانی نیست.
۳. گزینه واقع‌بینانه‌تر:
• بررسی دقیق پرونده مزایده برای پیدا کردن تخلف شکلی جدی (عدم انتشار آگهی، نبود صورت‌جلسه، ارزیابی غلط فاحش).
• یا مطالبه مابه‌التفاوت ارزش واقعی از شخص یا اشخاصی که در قیمت‌گذاری تقلب کرده‌اند (کارشناس، متولی ترکه).
اگر همه مدارک مزایده کامل و قانونی بوده باشد، زمین‌ها عملا برگشت‌پذیر نیستند.

امیدوارم شفاف شده باشد؛ اگر نسخه پرونده مزایده یا گزارش کارشناسی اولیه را در اختیار دارید می‌توان دقیق‌تر بررسی کرد که آیا نقطه‌ای برای اعتراض یا شکایت باقی مانده یا نه. موفق باشید 🌷

با سلام و عرض ادب ،مدارک و مستندات نیاز به بررسی

با سلام مستندات باید بررسی شود

با سلام
اسناد و مدارک مستلزم بررسی می باشد .

سلام

اظهارنظر در این خصوص منوط به بررسی مدارک و مستندات است

با سلام و عرض ادب ،اسناد و مدارک بایستی بررسی شود

با سلام و درود
اظهارنظر مستلزم بررسی مدارک و مستندات است