اجرت المثل و نحلهخانواده

شرایط دریافت اجرت المثل ایام زوجیت کدام است؟

بر اساس قاعده کلی، کارهایی که هر یک از افراد انجام می دهند محترم و دارای ارزش است.

هر شخصی که اقداماتی را برای دیگری و به درخواست او انجام داده باشد، می تواند اجرت یا بهای اعمال خود را دریافت کند.

نوشته های مشابه

در روابط خانوادگی نیز، از آن جهت که زن به لحاظ قانونی مکلف نیست که برخی امور را انجام دهد، اما به اقتضای عرف و روابط خانوادگی اموری همچون نظافت و آشپزی را انجام می دهد؛ به همین دلیل، قانونگذار شرایطی را پیش بینی کرده است تا زن بتواند مبلغی تحت عنوان اجرت المثل ایام زناشویی یا اجرت المثل ایام زندگی مشترک را از شوهرش مطالبه کند.

البته دریافت این اجرت المثل شرایطی دارد که در قانون پیش بینی شده است؛ به همین دلیل، در این مقاله به بررسی اجرت المثل ایام زوجیت ، شرایط دریافت اجرت المثل ایام زوجیت و مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت خواهیم پرداخت . 

اجرت المثل ایام زوجیت چیست؟

از جمله حقوق مالی که بعد از طلاق به زن تعلق می گیرد، اجرت المثل کارهایی است که زن در طول زندگی مشترک با شوهرش در منزل وی انجام داده است.

مطابق ماده ۳۳۶ قانون مدنی، هرکس بر حسب امر دیگری اقدام به عملی کند که عرفا برای آن عمل اجرتی بوده یا آن شخص عادتا مهیای آن عمل باشد، عامل مستحق عمل خود خواهد بود؛ مگر اینکه معلوم شود که قصد تبرع داشته است.

بنابراین، در صورتی که زن در منزل شوهرش به کارهایی پرداخته باشد که به لحاظ شرعی بر عهده او نبوده است و قصد انجام رایگان این امور را نداشته باشد، در شرایطی می تواند بهای این دسته از کارها را از شوهرش مطالبه کند.

شرایط دریافت اجرت المثل ایام زوجیت

بر اساس تبصره ماده ۳۳۶ قانون مدنی، زن می تواند تحت شرایطی اقدام به مطالبه اجرت المثل ایام زناشویی نماید."

چنانچه زوجه کارهایی را که شرعا به عهده وی نبوده و عرفا برای آن کار اجرت المثل باشد، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود، دادگاه اجرت المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می نماید".

بر این اساس، شرایط مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت عبارت است از موارد زیر:

  • زوجه کارهایی را انجام داده باشد که شرعا بر عهده وی نبوده است، مثل اینکه زن نظافت منزل و امور آشپزی را انجام داده باشد؛ در حالیکه به لحاظ قانونی و شرعی موظف به انجام این کارها نیست.

نکته مهم در این خصوص آن است که زن نمی تواند بابت کارهایی که به لحاظ شرعی و قانونی بر عهده وی است، اجرتی را مطالبه کند؛ مانند تمکین؛ چرا که تمکین از وظایف زن در برابر شوهرش است.

  • زن باید این کارها را به دستور زوج انجام داده باشد.

منظور از به دستور زوج در این ماده آن است که زن این کارها را به درخواست مرد انجام داده باشد. 

  • زن باید با قصد عدم تبرع این امور را انجام داده باشد.

منظور از " عدم تبرع " در این ماده آن است که زن قصد انجام دادن رایگان کارها را نداشته باشد، بلکه نیت واقعی او آن باشد که این کارها در قبال دریافت مزدی انجام می شوند؛ بنابراین، در صورتی که خواسته زن انجام دادن رایگان این امور در منزل باشد، به لحاظ شرعی یا قانونی حقی در دریافت اجرت ندارد؛ چرا که به خواسته خود در حق شوهرش تبرع یا احسان کرده است؛ لذا نمی تواند اجرتی بخواهد.

  • در ادامه این ماده آمده است که " برای دادگاه نیز ثابت شود".

آنچه در این خصوص مهم است آن است که قانونگذار اصل را عدم تبرع زن گذاشته است؛ یعنی اصل و فرض را بر این گذاشته که زن این کارها را رایگان و مجانی انجام نداده است و قصد او دریافت اجرت بوده است، برای همین، اگر مرد نخواهد اجرتی را به زن بپردازد، باید ثابت کند که زن با قصد تبرع و نیکی این کارها را انجام می داده است.

  • یکی دیگر از شرایط مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت این است که طلاق نباید به درخواست زن باشد، بلکه مرد خواهان طلاق دادن زن خود باشد.
  • همچنین، اگر مرد خواهان طلاق دادن زن خود است، این طلاق دادن نباید به علت تخلف زن از وظایف زناشویی باشد.

البته این موضوع که امکان دریافت اجرت المثل را محدود به این شرایط نماییم، عملا امکان دریافت اجرت المثل در بسیاری از موارد را از دست داده ایم و این در حالیست که اجرای حکم شرعی پرداخت اجرت المثل، از بسیاری از آسیب های فردی و اجتماعی پس از طلاق زنان می کاهد.

البته، زن همچنان می تواند با شرایطی از سایر حقوق مالی خود از جمله مهریه، نحله و تنصیف اموال مرد بعد از طلاق بهره مند شود.

مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت

به موجب ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده، در طلاق توافقی زن و مرد قبل از طلاق باید تکلیف پرداخت اجرت المثل ایام زوجیت را معین کنند.

در صورتی که طلاق توافقی نباشد، دادگاه ضمن رای نسبت به حقوق مالی زن از جمله اجرت المثل ایام زوجیت تعیین تکلیف می کند.

اگر میان زن و مرد در این خصوص اختلافی بوجود بیاید، دادگاه خانواده با صدور قرار ارجاع امر به کارشناسی، تکلیف تعیین اجرت المثل و مقدار آن را به کارشناسی واگذار می کند که کارشناس مبلغ آن را با توجه به مسائل مختلفی تعیین می کند.

برخی از ویژگی های زن از جمله تحصیلات بالا سبب می شود که اجرت المثل بالاتری تعیین شود.

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا