الزام به تمکینخانواده

انواع تمکین اعم از تمکین عام و تمکین خاص

از جمله وظایفی که بر اساس شرع و قانون بر عهده زن و مرد قرار دارد، تمکین کردن می باشد.

تمکین در لغت به معنی الزام و اجبار است؛ در عرف زمانی که از تمکین سخن گفته می شود، بیشتر تمکین خاص از جانب زن بنظر می آید.

اما در واقع تمکین، تکلیفی دو جانبه است که بر عهده زن و مرد قرار دارد.

با دقت در مواد قانون مدنی و مقررات شرعی، می توانیم انواع تمکین را شامل تمکین عام و تمکین خاص بدانیم.

تمکین عام ناظر بر ریاست و مدیریت مرد در خانواده است و تمکین خاص در خصوص وظایف زناشویی است؛ به همین دلیل، در این مقاله، انواع تمکین اعم از تمکین عام و تمکین خاص را مورد بررسی قرار می دهیم.

انواع تمکین

یکی از تکالیف زوجین در مقابل یکدیگر این است که از هم تمکین کنند.

نقطه مقابل تمکین زن، نشوز است که به معنای آن است که زن و مرد در مقابل یکدیگر تمکین نکرده باشند.

البته اصطلاح نشوز را بیشتر در مورد زنان به کار می برند، اما از آن رو که هر دوی زن و مرد موظف به تمکین در برابر هم هستند، عدم تمکین از جانب هر دوی آنها نشوز نام دارد.

در عرف حقوقی و قانونی ما، تمکین در دو معنای تمکین عام و تمکین خاص به کار برده می شود که معانی متفاوتی هم دارند.

از همین رو شناخت انواع تمکین اعم از تمکین عام و تمکین خاص و مصادیق آنها موضوع بسیار مهمی است.

نکته قابل توجه این است که در انواع تمکین، تشخیص اموری که مرد می تواند از همسر خود انتظار داشته باشد، بستگی به عرف و آداب و رسوم اجتماعی دارد و نمی توان محدوده خاصی را برای آن قائل شد.

تمکین عام

تمکین عام در اصطلاح حقوقی به معنای اطاعت از مرد در امور زندگی می باشد؛ مانند سکونت در منزلی که شوهر انتخاب کرده، عدم خروج از منزل بدون اجازه از شوهر و حسن معاشرت با شوهر که عبارتست از خوش رفتاری با شوهر و رعایت نظافت و آرایش خود برای شوهر؛ به نحوی که زمان، مکان و شرایط خانوادگی به آنها اجازه داده است.

قانون مدنی تمکین عام را به وظایف زوجیت مذکور در ماده ۱۱۰۸ تفسیر کرده است.

بر اساس این ماده، "هر گاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود".

بنابراین، در صورتی که زن از تمکین عام در قبال شوهر امتناع کرده و بدون دلیل موجه از انجام وظایف قانونی امتناع کند، مرد موظف به پرداخت نفقه به وی نخواهد بود.

تمکین خاص

تمکین خاص ناظر بر روابط زناشویی بین زوجین است؛ در واقع زن باید زمینه بر طرف کردن همه نیازهای متعارف و ممکن برای زناشویی را فراهم کند.

البته تمکین خاص، امر مطلقی نیست و زن موظف به انجام این امر بر طبق زمان و مکان و عرف می باشد؛ به همین دلیل مواردی که زن مجاز است تمکین نکند نیز وجود دارند؛ مثلا در شرایطی که شوهر مبتلا به یکی از بیماری های مقاربتی جنسی باشد، زن می تواند از تمکین امتناع کند و همزمان از نفقه نیز استفاده کند.

قانون مدنی نیز در ماده ۱۰۸۵ تمکین به معنای خاص را به معنای وظایف زن در برابر شوهر دانسته است، اما برای انجام این وظیفه حق حبس برای زن را مطرح کرده است.

بر اساس این ماده، "زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده، از ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد، امتناع کند مشروط به اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود".

همانطور که از این ماده مشخص است، زن می تواند تا مهریه خود را نگرفته است از تمکین خاص خودداری نماید و همچنان نفقه اش را بگیرد که این عمل اصطلاحا حق حبس نام دارد.

 

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا