طلاق بر اساس متقاضی سه دسته میشود:
- طلاق از طرف مرد
- طلاق از طرف زن
- طلاق دو طرفه و توافقی.
در این یادداشت با تعریف، شرایط و مراحل طلاق توافقی آشنا میشوید.
طلاق توافقی چیست؟
طلاق توافقی یک اصطلاح عرفی است و در قانون یا شرع چنین عنوان و طلاقی وجود ندارد.
ماهیت حقوقی این طلاق، طلاق مُبارات است و چون در این نوع طلاق، زن و مرد هر دو موافق طلاق هستند و درباره مسائل قبل و بعد از طلاق شامل موارد مالی و غیرمالی توافق میکنند به طلاق توافقی مشهور شده است.
وقتی زوجین برای ادامه زندگی مشترک علاقهای ندارند برای طلاق توافقی اقدام میکنند.
شرع و به تبع آن قانون هم این امکان را فراهم کرده است تا افراد تحت فشار زندگی نامطلوب قرار نگیرند، دست به بزه و گناه نزنند و کانون خانواده و جامعه بیشتر از پیش آسیب نبیند.
تعریف حقوقی طلاق توافقی
طلاق مُبارات یا همان طلاق توافقی موضوع این یادداشت، وقتی است که زن و شوهر همدیگر را نمیخواهند و زوجه برای رهایی از زندگی مشترک، مهریهاش را یا مالی کمتر از آن را به شوهرش میبخشد تا او که اختیار طلاق را دارد حاضر به طلاق شود.
با توجه به ماهیت حقوقی این طلاق، لازم نیست زن همه مهریهاش را ببخشد.
یکی از کارکردهای مهریه، پشتوانه اقتصادی یک زن برای پس از طلاق و ادامه زندگی کریمانه است.
بنابراین بهتر است زنانی که قصد طلاق توافقی دارند با مشاوره حقوقی از طریق بنیاد وکلا بتوانند هزینه مالی این طلاق را به درستی مدیریت کنند و به دلیل هیجانات ناشی از اختلافات خانوادگی، همه مهربه را از دست ندهند.
طلاق توافقی بائن است یا رجعی؟
طلاق توافقی یکی از اقسام طلاق بائن است.
در این نوع طلاق، مرد اگر بخواهد دوباره با همسر مطللقهاش زندگی کند لازم است عقد ازدواج جدیدی خوانده شود و پیش از آن مهریه جدیدی هم تعیین گردد.
البته اگر زن مالی را که به خاطر طلاق به شوهرش بخشیده است پس بگیرد، این طلاق به طلاق رجعی تبدیل میشود و مرد در صورت تمایل به ادامه زندگی میتواند در ایام عده طلاق به همسرش رجوع کند و در اینجا به عقد و مهریه جدیدی نیاز نیست.
در طلاق رجعی، مرد میتواند در مدت عده طلاق، با حرف زدن یا انجام کاری که نشانه بازگشتش به زندگی است رجوع خود را اعلام کند.
شرایط و مراحل طلاق توافقی
طلاق توافقی بر خلاف اسمش خیلی سریع نیست؛ چون دادگاه برای طلاق عجله ندارد و حکم و رأی خود را زود صادر نمیکند، بلکه ابتدا زن و شوهر را به مراکز مشاوره خانواده ارجاع میدهد.
چنانچه در مرحله مشاوره، صلح و سازشی انجام نشد، نوبت به تعیین تکلیف مفاد عقدنامه و شروط آن میشود و پس از آن دادگاه گواهی عدم سازش را میدهد تا زوجین در فرصت قانونی به دفترخانه طلاق مراجعه کنند تا در آنجا صیغه طلاق جاری شود.
مهریه، جهیزیه، نفقه معوقه زوجه، حضانت و نگهداری فرزندان و نفقه آنها تا سن قانونی و چگونگی ملاقات با آنان و اجرت المثل همسر، از مهمترین مواردی است که به توافق نیاز دارد.
نکته مهم دیگر توافق درباره الزام شوهر به حضور در محضر است که میتواند در دادخواست هم ذکر شود؛ زیرا توافق برای طلاق الزام قانونی برای مرد ایجاد نمیکند که در محضر حاضر شود.
همین طور که دیدید شرایط طلاق توافقی، مراحل و تشریفات قانونی آن و ریزهکاریها و دقتهای حقوقی آن طوری هست که معمولاً متقاضیان طلاق آن را به وکیل واگذار میکنند.
امروزه مراکز و سایتهای معتبر حقوقی مانند بنیاد وکلا وجود دارند تا افراد به راحتی و با کوتاهترین زمان مشاوره حقوقی آنلاین یا تلفنی بگیرند و با قابلیت جستجو و بررسی وکلای مختلف، وکیلشان را انتخاب کنند.
دو نکته پایانی
- سندی که نشاندهنده توافق زوجین هست میتواند به صورت سند رسمی و در دفتر اسناد رسمی تنظیم شود یا به صورت سند عادی و میان زوجین آماده شود و سپس در جلسه دادگاه تأیید گردد یا در زمان دادگاه در صورتجلسه آن قید و ثبت شود.
- برای جاری کردن صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه، علاوه بر گواهی عدم سازش دادگاه که همان رأی طلاق دادگاه است، در صورتی که زن باکره است، گواهی سلامت از پزشکی قانونی، و در صورت باکره نبودن، گواهی عدم بارداری نیز لازم است.