یکی از مصداق های شایع جرم جعل، جعل عنوان بوده، مانند استفاده از عنوان هایی مانند رئیس، فرمانده، سردار، امیر، معاون، مدیرعامل، قاضی، وکیل و عناوینی از این قبیل می باشد که افراد با توسل به آن ها، سعی در مهم جلوه دادن خویش و رسیدن به اهداف مجرمانه دارند.
بررسی جرم جعل عنوان
برخی از مجرمان برای پیاده کردن نقشههای مجرمانه خود به دنبال افراد ساده و زود باور میگردند و یکی از راههای فریب قربانی هم استفاده از عناوین جعلی و دروغین برای جلب اعتماد دیگران می باشد.
مجرمان معمولآ خود را آدمهای مهمی نشان داده تا دیگران به آنها اعتماد کرده و اموالشان را در اختیار آن ها قرار دهند و آن ها هم منتظر غفلت این افراد بوده تا مال آن ها را بردارند و بروند.
ارتباط جرم کلاهبرداری با جعل عنوان
یکی از عناصر اصلی در تحقق جرم کلاهبرداری، بردن مال دیگران با توسل به وسایل متقلبانه می باشد؛ یکی از این وسایل متقلبانه که برای فریب قربانیان جرم ممکن است از سوی کلاهبردار مورد استفاده قرار می گیرد، انتساب عناوین جعلی به خود برای جلب اعتماد افراد قربانی است.
مطابق با ماده ۵۵۵ قانون مجازات اسلامی:
هرکسی بدون سمت رسمی یا اذن از طرف دولت، خود را در مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشگری و انتظامی که از نظر قانون مربوط به او نبوده است، دخالت دهد یا معرفی کند به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال محکوم خواهد شد و چنانچه برای دخالت یا معرفی خود در مشاغل مزبور سندی جعل کرده باشد مجازات جعل را نیز خواهد داشت.
جعل عنوان با جعل کارت شناسایی یا حکم
معمولا افراد برای معرفی خود در این عناوین از کارت، احکام یا نامههای که جعلی هستند استفاده میکنند.
قانون گذار ما در ادامه ماده ۵۵۵ همانطور که در بالا ذکر شد این نکته را تصریح نموده که «چنانچه برای دخالت یا معرفی خود در مشاغل مزبور، سندی جعل کرده باشد، مجازات جعل را نیز خواهد داشت.»
در نتیجه، متهم هم به مجازات استفاده از عنوان جعلی محکوم می گردد و هم به مجازات جعل اسناد و مدارک.
جعل عنوان با پوشیدن لباس نظامی
از جمله شگردهای مجرمان معرفی خود به عنوان ماموران نظامی و انتظامی و پوشیدن لباس آنها است.
مطابق با ماده ۵۵۶ قانون مجازات اسلامی کتاب تعزیرات:
«هر کس بدون مجوز و به صورت علنی لباسهای رسمی ماموران نظامی یا انتظامی ایران یا نشانها، مدالها یا سایر امتیازات دولتی را بدون تغییر یا با تغییر جزئی که موجب اشتباه شود مورد استفاده قرار دهد در صورتی که عمل او به موجب قانون دیگری مستلزم مجازات شدیدتری نباشد، به حبس از ۳ ماه تا یکسال یا جزایی نقدی از ۱/۵۰۰/۰۰۰ ریال تا ۶/۰۰۰/۰۰۰ ریال محکوم خواهد شد و در صورتی که از این عمل خود سوء استفاده کرده باشد، به هر دو مجازات محکوم خواهد شد»
می بایست به این نکته توجه نمود که استفاده از این لباسها و اشیاء در فیلمها، سریالها یا نمایشها، منحصرآ در محدوده اجرای نمایش یا صحنه فیلم برداری مجاز است و خارج از آن نباید استفاده گردد.
کلاهبرداری با جعل عنوان
بر اساس قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری ارتشء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب سال ۱۳۶۷ توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام، ماده یک این قانون بیان می دارد:
«هر کس از راه حیله و تقلب…. مردم را به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهند یا به امور غیرواقع امیدوار نمایند و یا از حوادث و پیشآمدهای غیرواقع بترسانند…، به اشد مجازات محکوم میشوند»
مطابق این ماده در این گروه متهمانی که اسم یا عنوان دیگری را جعل و از آن سوء استفاده نمایند و با استفاده از این شگرد اموال و وجوه، اسناد، حوالهجات، قبوض یا … مردم را بگیرند، نیز قرار دارند و برای آنان نیز اشد مجازات در نظر گرفته شده است.
در ماده ۱۳۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ این قبیل جرایم جزو تعدد جرم محسوب می گردد،
سوء استفاده از لباس و موقعیت شغلی توسط نظامیان
قانون گذار در قانون جرایم نیرو های مسلح، جعل عنوان را جرم انگاری کرده است در ماده ۱۲۶ قانون مذکورهر نظام که علنآ نشان ها و مدال ها و علائم و درجات و البسه رسمی نظامی داخلی و یا خارجی را بدون تغییر یا با تغییر جزئی که موجب اشتباه شود، بدون مجوز یا بدون حق استفاده نماید یا از لباس، موقعیت، شغل، سوءاستفاده از موقعیت شغلی را برای نیروهای مسلح با شرایط مقرر شده در ماده، جرم تلقی نموده و تا دو سال حبس برای آن بیان داشته است، اما جرم بودن عمل ارتکابی را منوط به “استفاده برای مقاصد غیرقانونی” کرده است.
مفهوم عبارت «برای مقاصد غیر قانونی» در ماده ۱۲۶ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح آن است که نظامیان از لباس نظامی، کارت شناسایی سازمانی، موقعیت نظامی و عنوان حرفهای خود سوءاستفاده نمایند و اموری که خارج از وظیفه و ماموریت او می باشد، انجام دهد و مثالآ مامور نظامی به لحاظ قرابتی و دوستی که با شاکی دارد و بدون این که ماموریتی به او محول گردد، به در خانه مشتکیعنه مراجعه کند و وانمود نماید که برگ جلب وی را در اختیار داشته و می تواند وی را دستگیر کرده و به کلانتری اعزام نماید.
آنچه که مطابق این ماده مهم است، سوء استفاده از لباس، موقعیت شغلی و کارت شناسایی سازمانی خویش، جهت مقاصد غیرقانونی می باشد؛ اعم از اینکه اقدامات او طبق قوانین کیفری جرم بوده باشد یا نباشد و مقررات انتهای ماده مذکور مؤید این امر است.
نحوه اثبات جرم جعل عنوان
برای اثبات این جرم نیز به مانند دیگر جرایم می توان از تمام ادله ای که قانون گذار ما در قانون مجازات اسلامی در مبحث ادله اثبات جرم شامل مواد ۱۶۰ الی ۲۱۳ می بباشد استناد کرد.
قانون گذار در ماده ۱۶۰ قانون مجازات اسلامی ادله را برشمرده است که شامل اقرار، شهادت، قسامه و سوگند و علم قاضی که نکات تکمیلی هر یک از این مباحث در مواد آتی آمده است.
مزیت انتخاب وکیل در پروندههای حقوقی برکسی پوشیده نیست؛ پروندههای کیفری با توجه به ظرافت های خاص موجود در این گونه پرونده ها و لزوم تسریع در روند پرونده، وکلای متخصص پایه یک دادگستری میتوانند گزینه مناسبی در این مورد باشند.